appA pariNAmappA pariNAmo NANakammaphalabhAvI .
bhaNyate . saiv karmachetaneti . tamaNegavidha.n bhaNida.n tachcha karma shubhAshubhshuddhopayogabhedenAnekavidha.n trividha.n bhaNitam . idAnI.n phalachetanA kathyate — phala.n ti sokkha.n va dukkha.n vA phalamiti sukha.n vA duHkha.n vA . viShayAnurAgarUpa.n yadashubhopayogalakShaNa.n karma tasya phalamAkulatvotpAdaka.n nArakAdiduHkha.n, yachcha dharmAnu- rAgarUpa.n shubhopayogalakShaNa.n karma tasya phala.n chakravartyAdipa~nchendriyabhogAnubhavarUpa.n, tachchAshuddhanishchayen sukhamapyAkulotpAdakatvAt shuddhanishchayen duHkhamev . yachcha rAgAdivikalparahitashuddhopayogapariNatirUpa.n karma tasya phalamanAkulatvotpAdaka.n paramAnandaikarUpasukhAmR^itamiti . eva.n j~nAnakarmakarmaphalachetanAsvarUpa.n j~nAt-
bhAvArtha : — jisame.n sva, sva -rUpase aur par -rUpase (paraspar ekamek huye binA, spaShTa bhinnatApUrvak) ek hI sAth pratibhAsit ho so j~nAn hai .
jIvake dvArA kiyA jAnevAlA bhAv vah (jIvakA) karma hai . usake mukhya do bhed hai.n : (1) nirupAdhik (svAbhAvik) shuddhabhAvarUp karma, aur (2) aupAdhik shubhAshubhabhAvarUp karma .
is karmake dvArA utpanna honevAlA sukh athavA duHkh karmaphal hai . vahA.N, dravyakarmarUp upAdhime.n yukta na honese jo nirupAdhik shuddhabhAvarUp karma hotA hai, usakA phal to anAkulatA jisakA lakShaN hai aisA svabhAvabhUt sukh hai; aur dravyakarmarUp upAdhime.n yukta honese jo aupAdhik shubhAshubhabhAvarUp karma hotA hai, usakA phal vikArabhUt duHkh hai, kyo.nki usame.n anAkulatA nahI.n, kintu AkulatA hai .
isaprakAr j~nAn, karma aur karmaphalakA svarUp kahA gayA ..124..
ab j~nAn, karma aur karmaphalako AtmArUpase nishchit karate hai.n : —
anvayArtha : — [AtmA pariNAmAtmA ] AtmA pariNAmAtmak hai; [pariNAmaH ] pariNAm [j~nAnakarmaphalabhAvI ] j~nAnarUp, karmarUp aur karmaphalarUp hotA hai; [tasmAt ] isaliye [j~nAna.n
pariNAm -Atmak jIv Che, pariNAm j~nAnAdik bane; tethI karamaph La, karma tem ja j~nAn AtmA jANaje. 125.