kattA karaNa.n kamma.n phala.n cha appa tti NichChido samaNo .
yo hi nAmaiva.n kartAra.n karaNa.n karma karmaphala.n chAtmAnamev nishchitya na khalu paradravya.n pariNamati sa ev vishrAntaparadravyasa.nparka.n dravyAntaHpralInaparyAya.n cha shuddhamAtmAnamupalabhate, na kattA svatantraH svAdhInaH kartA sAdhako niShpAdako.asmi bhavAmi . sa kaH . appa tti Atmeti . Atmeti ko.arthaH . ahamiti . katha.nbhUtaH . ekaH . kasyAH sAdhakaH . nirmalAtmAnubhUteH . ki.nvishiShTaH . nirvikAr- paramachaitanyapariNAmen pariNataH san . karaNa.n atishayen sAdhaka.n sAdhak tama.n ka raNamupak raNa.n ka raNakArak mahamek evAsmi bhavAmi . ka syAH sAdhakam . sahajashuddhaparamAtmAnubhUteH . ken kR^itvA .
anvayArtha : — [yadi ] yadi [shramaNaH ] shramaN [kartA karaNa.n karma karmaphala.n cha AtmA ] ‘kartA, karaN, karma aur karmaphal AtmA hai’ [iti nishchitaH ] aisA nishchayavAlA hotA huA [anyat ] anyarUp [na ev pariNamati ] pariNamit hI nahI.n ho, [shuddha.n AtmAna.n ] to vah shuddha AtmAko [labhate ] upalabdha karatA hai ..126..
TIkA : — jo puruSh isaprakAr ‘kartA, karaN, karma aur karmaphal AtmA hI hai’ yah nishchay 1karake vAstavame.n paradravyarUp pariNamit nahI.n hotA, vahI puruSh, jisakA paradravyake sAth sa.nparka ruk gayA hai aur jisakI paryAye.n dravyake bhItar pralIn ho gaI hai.n aise shuddhAtmAko upalabdha karatA hai; parantu anya koI (puruSh) aise shuddha AtmAko upalabdha nahI.n karatA .
isIko spaShTatayA samajhAte hai.n : —
muni anyarUp nav pariName, prApti kare shuddhAtmanI. 126.
1. ‘kartA karaN ityAdi AtmA hI hai’ aisA nishchay hone par do bAte.n nishchit ho jAtI hai.n . ek to yah ki
‘kartA, karaN ityAdi AtmA hI hai, pudgalAdi nahI.n arthAt AtmAkA paradravyake sAth sa.nba.ndh nahI.n hai’;
dUsarI – ‘abhed dR^iShTime.n kartA, karaN ityAdi bhed nahI.n hai.n, yah sab ek AtmA hI hai arthAt paryAye.n dravyake
bhItar lIn ho gaI hai.n .’