loko hi mohasadbhAve j~nAnashaktipratibandhakasadbhAve cha satR^iShNatvAdapratyakShArthatvA- iti . tataH sthita.n shuddhAtmadhyAnAjjIvo vishuddho bhavatIti . ki.nch dhyAnen kilAtmA shuddho jAtaH tatra viShaye chaturvidhavyAkhyAna.n kriyate . tathAhi — dhyAna.n dhyAnasantAnastathaiv dhyAnachintA dhyAnAnvay- sUchanamiti . tatraikAgrachintAnirodho dhyAnam . tachcha shuddhAshuddharUpeN dvidhA . ath dhyAnasantAnaH kathyate — yatrAntarmuhUrtaparyanta.n dhyAna.n, tadanantaramantarmuhUrtaparyanta.n tattvachintA, punarapyantarmuhUrtaparyanta.n dhyAna.n, punarapi tattvachinteti pramattApramattaguNasthAnavadantarmuhUrte.antarmuhUrte gate sati parAvartanamasti sa dhyAnasantAno bhaNyate . sa cha dharmyadhyAnasa.nbandhI . shukladhyAna.n punarupashamashreNikShapakashreNyArohaNe bhavati . tatra chAlpakAlatvAtparAvartanarUpadhyAnasantAno na ghaTate . idAnI.n dhyAnachintA kathyate – yatra dhyAnasantAn- vaddhayAnaparAvarto nAsti, dhyAnasa.nbandhinI chintAsti, tatra yadyapi kvApi kAle dhyAna.n karoti tathApi sA dhyAnachintA bhaNyate . ath dhyAnAnvayasUchana.n kathyate — yatra dhyAnasAmagrIbhUtA dvAdashAnuprekShA anyadvA dhyAnasa.nbandhi sa.nvegavairAgyavachana.n vyAkhyAna.n vA tat dhyAnAnvayasUchanamiti . anyathA vA chaturvidha.n dhyAnavyAkhyAna.n – dhyAtA dhyAna.n phala.n dhyeyamiti . athavArtaraudradharmyashuklavibheden chaturvidha.n dhyAnavyAkhyAna.n ananya honese ashuddhatAkA kAraN nahI.n hotA ..196..
ab, sUtradvArA aisA prashna karate hai.n ki jinane shuddhAtmAko upalabdha kiyA hai aise sakalaj~nAnI (sarvaj~na) kyA dhyAte hai.n ? : —
anvayArtha : — [nihataghanaghAtikarmA ] jinane ghanaghAtikarmakA nAsh kiyA hai, [pratyakSha.n sarvabhAvatatvaj~naH ] jo sarva padArtho.nke svarUpako pratyakSha jAnate hai.n aur [j~neyAntagataH ] jo j~neyo.nke pArako prApta hai.n, [asa.ndehaH shramaNaH ] aise sa.ndeh rahit shramaN [kam artha.n ] kis padArthako [dhyAyati ] dhyAte hai.n ? ..197..
TIkA : — lokako (1) mohakA sadbhAv honese tathA (2) j~nAnashaktike
pratyakSha sarva padArtha ne j~neyAntaprAnta, niHsha.nk Che. ? 197.
362pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-
1. j~nAnAvaraNIy karma j~nAnashaktikA pratiba.ndhak arthAt j~nAnake rukaneme.n nimittabhUt hai .