aya.n khalvAtmA shuddhopayogasAmarthyAt prakShINaghAtikarmA, kShAyopashamikaj~nAn- darshanAsa.npR^iktatvAdatIndriyo bhUtaH sannikhilAntarAyakShayAdanantavaravIryaH, kR^itsnaj~nAnadarshanAvaraN- pralayAdadhik ke valaj~nAnadarshanAbhidhAnatejAH, samastamohanIyAbhAvAdatyantanirvikArashuddhachaitanya- svabhAvamAtmAnamAsAdayan svayamev svaparaprakAshakatvalakShaNa.n j~nAnamanAku latvalakShaNa.n saukhya.n cha bhUtvA pariNamate . evamAtmano j~nAnAnandau svabhAv ev . svabhAvasya tu parAnapekShatvAdindriyai- rvinApyAtmano j~nAnAnandau sa.nbhavataH ..19.. tAvannishchayenAnantaj~nAnasukhasvabhAvo.api vyavahAreN sa.nsArAvasthAyA.n karmaprachChAditaj~nAnasukhaH san pashchAdindriyAdhAreN kimapyalpaj~nAna.n sukha.n cha pariNamati . yadA punarnirvikalpasvasa.nvittibalen karmAbhAvo bhavati tadA kShayopashamAbhAvAdindriyANi na santi svakIyAtIndriyaj~nAna.n sukha.n chAnubhavati . tataH sthita.n indriyAbhAve.api svakIyAnantaj~nAna.n sukha.n chAnubhavati . tadapi kasmAt . svabhAvasya parApekShA nAstItyabhiprAyaH ..19.. athAtIndriyatvAdev kevalinaH sharIrAdhArodbhUta.n bhojanAdisukha.n kShudhAdiduHkha.n cha nAstIti vichArayati — sokkha.n vA puN dukkha.n kevalaNANissa Natthi sukha.n vA punarduHkha.n vA kevalaj~nAnino
anvayArtha : — [prakShINaghAtikarmA ] jisake ghAtikarma kShay ho chuke hai.n, [atIndriyaH jAtaH ] jo atIndriy ho gayA hai, [anantavaravIryaH ] ananta jisakA uttam vIrya hai aur [adhikatejAH ] 1adhik jisakA (kevalaj~nAn aur kevaladarshanarUp) tej hai [saH ] aisA vah (svaya.nbhU AtmA) [j~nAna.n saukhya.n cha ] j~nAn aur sukharUp [pariNamati ] pariNaman karatA hai ..19..
TIkA : — shuddhopayogake sAmarthyase jisake ghAtikarma kShayako prApta hue hai.n, kShAyopashamik j~nAn -darshanake sAth asa.npR^ikta (sa.nparka rahit) honese jo atIndriy ho gayA hai, samasta antarAyakA kShay honese ananta jisakA uttam vIrya hai, samasta j~nAnAvaraN aur darshanAvaraNakA pralay ho jAnese adhik jisakA kevalaj~nAn aur kevaladarshan nAmak tej hai — aisA yah (svaya.nbhU) AtmA, samasta mohanIyake abhAvake kAraN atya.nt nirvikAr shuddha chaitanya svabhAvavAle AtmAkA (atyanta nirvikAr shuddha chaitanya jisakA svabhAv hai aise AtmAkA ) anubhav karatA huA svayamev svaparaprakAshakatA lakShaN j~nAn aur anAkulatA lakShaN sukh hokar pariNamit hotA hai . is prakAr AtmAkA, j~nAn aur Ananda svabhAv hI hai . aur svabhAv parase પ્ર. ૫
2anapekSha honeke kAraN indriyo.nke binA bhI AtmAke j~nAn aur Ananda hotA hai .
1. adhik = utkR^iShTa; asAdhAraN; atyanta . 2. anapekSha = svata.ntra; udAsIn; apekShA rahit .