sarvamiti yAvat . tato niHsheShAvaraNakShayakShaN ev lokAlokavibhAgavibhaktasamastavastvAkAr- pAramupagamya tathaivAprachyutatven vyavasthitatvAt j~nAna.n sarvagatam ..23..
loka.n bhavati . shuddhabuddhaikasvabhAvasarvaprakAropAdeyabhUtaparamAtmadravyAdiShaDdravyAtmako lokaH, lokAdbahi- rbhAge shuddhAkAshamalokaH, tachcha lokAlokadvaya.n svakIyasvakIyAnantaparyAyapariNatirUpeNAnityamapi dravyArthikanayen nityam . tamhA NANa.n tu savvagaya.n yasmAnnishchayaratnatrayAtmakashuddhopayogabhAvanAbalenotpanna.n yatkevalaj~nAna.n taTTa~N.hkotkIrNAkAranyAyen nirantara.n pUrvoktaj~neya.n jAnAti, tasmAdvayavahAreN tu j~nAna.n sarvagata.n bhaNyate . tataH sthitametadAtmA j~nAnapramANa.n j~nAna.n sarvagatamiti ..23.. athAtmAna.n j~nAnapramANa.n ye na manyante tatra hInAdhikatve dUShaNa.n dadAti — NANappamANamAdA Na havadi jasseh j~nAnapramANamAtmA na bhavati (j~ney Chaho.n dravyo.nkA samUh arthAt sab kuCh hai) isaliye niHsheSh AvaraNake kShayake samay hI lok aur alokake vibhAgase vibhakta samasta vastuo.nke AkAro.nke pArako prApta karake isIprakAr achyutarUp rahane se j~nAn sarvagat hai .
bhAvArtha : — guN -paryAyase dravya ananya hai isaliye AtmA j~nAnase hInAdhik na honese j~nAn jitanA hI hai; aur jaise dAhya (jalane yogya padArtha) kA avalamban karanevAlA dahan dAhyake barAbar hI hai usI prakAr j~neyakA avalamban karanevAlA j~nAn j~neyake barAbar hI hai . j~ney to samasta lokAlok arthAt sab hI hai . isaliye, sarva AvaraNakA kShay hote hI (j~nAn) sabako jAnatA hai aur phi ra kabhI bhI sabake jAnanese chyut nahI.n hotA isaliye j~nAn sarvavyApak hai ..23..
ab AtmAko j~nAn pramAN na mAnaneme.n do pakSha upasthit karake doSh batalAte hai.n : — jIvadravya j~nAnapramAN nahi — e mAnyatA Che jehane, tenA mate jIv j~nAnathI hIn ke adhik avashya Che.24. jo hIn AtmA hoy, nav jANe achetan j~nAn e, ne adhik j~nAnathI hoy to vaN j~nAn kyam jANe are ?25.