ಜಂ ತಕ್ಕಾಲಿಯಮಿದರಂ ಜಾಣದಿ ಜುಗವಂ ಸಮಂತದೋ ಸವ್ವಂ .
ಸಾಂಖ್ಯಾನಾಂ ದೂಷಣಂ ನ ಭವತಿ, ಭೂಷಣಮೇವ . ನೈವಮ್ . ಸಂಸಾರಾಭಾವೋ ಹಿ ಮೋಕ್ಷೋ ಭಣ್ಯತೇ, ಸ ಚ ಸಂಸಾರಿಜೀವಾನಾಂ ನ ದೃಶ್ಯತೇ, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಿರೋಧಾದಿತಿ ಭಾವಾರ್ಥಃ ..೪೬.. ಏವಂ ರಾಗಾದಯೋ ಬನ್ಧಕಾರಣಂ, ನ ಚ ಜ್ಞಾನಮಿತ್ಯಾದಿ- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ಷಷ್ಠಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾಪಞ್ಚಕಂ ಗತಮ್ . ಅಥ ಪ್ರಥಮಂ ತಾವತ್ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಮೇವ ಸರ್ವಜ್ಞಸ್ವರೂಪಂ, ಜಾಯೇಂಗೇ ಅರ್ಥಾತ್ ನಿತ್ಯಮುಕ್ತ ಸಿದ್ಧ ಹೋವೇಂಗೇ ! ಕಿನ್ತು ಐಸಾ ಸ್ವೀಕಾರ ನಹೀಂ ಕಿಯಾ ಜಾ ಸಕತಾ; ಕ್ಯೋಂಕಿ ಆತ್ಮಾ ಪರಿಣಾಮಧರ್ಮವಾಲಾ ಹೋನೇಸೇ, ಜೈಸೇ ಸ್ಫ ಟಿಕಮಣಿ, ಜಪಾಕುಸುಮ ಔರ ತಮಾಲಪುಷ್ಪಕೇ ರಂಗ -ರೂಪ ಸ್ವಭಾವಯುಕ್ತತಾಸೇ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಹೋತಾ ಹೈ ಉಸೀಪ್ರಕಾರ, ಉಸೇ (ಆತ್ಮಾಕೇ) ಶುಭಾಶುಭ -ಸ್ವಭಾವಯುಕ್ತತಾ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಹೋತೀ ಹೈ . (ಜೈಸೇ ಸ್ಫ ಟಿಕಮಣಿ ಲಾಲ ಔರ ಕಾಲೇ ಫೂ ಲಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಲಾಲ ಔರ ಕಾಲೇ ಸ್ವಭಾವಮೇಂ ಪರಿಣಮಿತ ದಿಖಾಈ ದೇತಾ ಹೈ ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ಆತ್ಮಾ ಕರ್ಮೋಪಾಧಿಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಶುಭಾಶುಭ ಸ್ವಭಾವರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹುಆ ದಿಖಾಈ ದೇತಾ ಹೈ) .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಜೈಸೇ ಶುದ್ಧನಯಸೇ ಕೋಈ ಜೀವ ಶುಭಾಶುಭ ಭಾವರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ಯದಿ ಅಶುದ್ಧನಯಸೇ ಭೀ ಪರಿಣಮಿತ ನ ಹೋತಾ ಹೋ ತೋ ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ ಭೀ ಸಮಸ್ತ ಜೀವೋಂಕೇ ಸಂಸಾರಕಾ ಅಭಾವ ಹೋ ಜಾಯೇ ಔರ ಸಭೀ ಜೀವ ಸದಾ ಮುಕ್ತ ಹೀ ಸಿದ್ಧ ಹೋಜಾವೇಂ ! ಕಿನ್ತು ಯಹ ತೋ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ವಿರುದ್ಧ ಹೈ . ಇಸಲಿಯೇ ಜೈಸೇ ಕೇವಲೀಭಗವಾನಕೇ ಶುಭಾಶುಭ ಪರಿಣಾಮೋಂಕಾ ಅಭಾವ ಹೈ ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ಸಭೀ ಜೀವೋಂಕೇ ಸರ್ವಥಾ ಶುಭಾಶುಭ ಪರಿಣಾಮೋಂಕಾ ಅಭಾವ ನಹೀಂ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಯೇ ..೪೬..
ಅಬ, ಪುನಃ ಪ್ರಕೃತಕಾ ( – ಚಾಲು ವಿಷಯಕಾ) ಅನುಸರಣ ಕರಕೇ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನಕೋ ಸರ್ವಜ್ಞರೂಪಸೇ ಅಭಿನನ್ದನ ಕರತೇ ಹೈಂ . (ಅರ್ಥಾತ್ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನ ಸಬಕಾ ಜ್ಞಾತಾ ಹೈ ಐಸೀ ಉಸಕೀ ಪ್ರಶಂಸಾ ಕರತೇ ಹೈಂ )
ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಯತ್ ] ಜೋ [ಯುಗಪದ್ ] ಏಕ ಹೀ ಸಾಥ [ಸಮನ್ತತಃ ] ಸರ್ವತಃ (ಸರ್ವ ಆತ್ಮಪ್ರದೇಶೋಂಸೇ) [ತಾತ್ಕಾಲಿಕಂ ] ತಾತ್ಕಾಲಿಕ [ಇತರಂ ] ಯಾ ಅತಾತ್ಕಾಲಿಕ, [ವಿಚಿತ್ರವಿಷಮಂ ]
೭೮ಪ್ರವಚನಸಾರ[ ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುಂದಕುಂದ-