Pravachansar-Hindi (Kannada transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 79 of 513
PDF/HTML Page 112 of 546

 

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ ]
ಜ್ಞಾನತತ್ತ್ವ -ಪ್ರಜ್ಞಾಪನ
೭೯

ತತ್ಕಾಲಕಲಿತವೃತ್ತಿಕಮತೀತೋದರ್ಕಕಾಲಕಲಿತವೃತ್ತಿಕಂ ಚಾಪ್ಯೇಕಪದ ಏವ ಸಮನ್ತತೋಽಪಿ ಸಕಲಮಪ್ಯರ್ಥಜಾತಂ, ಪೃಥಕ್ತ್ವವೃತ್ತಸ್ವಲಕ್ಷಣಲಕ್ಷ್ಮೀಕಟಾಕ್ಷಿತಾನೇಕಪ್ರಕಾರವ್ಯಂಜಿತವೈಚಿತ್ರ್ಯಮಿತರೇತರವಿರೋಧ- ಧಾಪಿತಾಸಮಾನಜಾತೀಯತ್ವೋದ್ದಾಮಿತವೈಷಮ್ಯಂ ಕ್ಷಾಯಿಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕಿಲ ಜಾನೀಯಾತ್; ತಸ್ಯ ಹಿ ಕ್ರಮ- ಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತುಭೂತಾನಾಂ ಕ್ಷಯೋಪಶಮಾವಸ್ಥಾವಸ್ಥಿತಜ್ಞಾನಾವರಣೀಯಕರ್ಮಪುದ್ಗಲಾನಾಮತ್ಯನ್ತಾಭಾವಾತ್ತಾತ್ಕಾಲಿ- ಕಮತಾತ್ಕಾಲಿಕಂ ವಾಪ್ಯರ್ಥಜಾತಂ ತುಲ್ಯಕಾಲಮೇವ ಪ್ರಕಾಶೇತ; ಸರ್ವತೋ ವಿಶುದ್ಧಸ್ಯ ಪ್ರತಿನಿಯತ- ದೇಶವಿಶುದ್ಧೇರನ್ತಃಪ್ಲವನಾತ್ ಸಮನ್ತತೋಽಪಿ ಪ್ರಕಾಶೇತ; ಸರ್ವಾವರಣಕ್ಷಯಾದ್ದೇಶಾವರಣಕ್ಷಯೋಪಶಮಸ್ಯಾನ- ವಸ್ಥಾನಾತ್ಸರ್ವಮಪಿ ಪ್ರಕಾಶೇತ; ಸರ್ವಪ್ರಕಾರಜ್ಞಾನಾವರಣೀಯಕ್ಷಯಾದಸರ್ವಪ್ರಕಾರಜ್ಞಾನಾವರಣೀಯಕ್ಷಯೋಪಶಮಸ್ಯ ವಿಲಯನಾದ್ವಿಚಿತ್ರಮಪಿ ಪ್ರಕಾಶೇತ; ಅಸಮಾನಜಾತೀಯಜ್ಞಾನಾವರಣಕ್ಷಯಾತ್ಸಮಾನಜಾತೀಯಜ್ಞಾನಾವರಣೀಯ- ತದನನ್ತರಂ ಸರ್ವಪರಿಜ್ಞಾನೇ ಸತಿ ಏಕಪರಿಜ್ಞಾನಂ, ಏಕಪರಿಜ್ಞಾನೇ ಸತಿ ಸರ್ವಪರಿಜ್ಞಾನಮಿತ್ಯಾದಿಕಥನರೂಪೇಣ ಗಾಥಾಪಞ್ಚಕಪರ್ಯನ್ತಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಕರೋತಿ . ತದ್ಯಥಾ --ಅತ್ರ ಜ್ಞಾನಪ್ರಪಞ್ಚವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಪ್ರಕೃತಂ ತಾವತ್ತತ್ಪ್ರಸ್ತುತಮನುಸೃತ್ಯ ಪುನರಪಿ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಜ್ಞತ್ವೇನ ನಿರೂಪಯತಿ --ಜಂ ಯಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ತೃ ಜಾಣದಿ ಜಾನಾತಿ . ಕಮ್ . ಅತ್ಥಂ ಅರ್ಥಂ ವಿಚಿತ್ರ (-ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕೇ) ಔರ ವಿಷಮ (ಮೂರ್ತ, ಅಮೂರ್ತ ಆದಿ ಅಸಮಾನ ಜಾತಿಕೇ) [ಸರ್ವಂ ಅರ್ಥಂ ] ಸಮಸ್ತ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ [ಜಾನಾತಿ ] ಜಾನತಾ ಹೈ [ತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ] ಉಸ ಜ್ಞಾನಕೋ [ಕ್ಷಾಯಿಕಂ ಭಣಿತಮ್ ] ಕ್ಷಾಯಿಕ ಕಹಾ ಹೈ ..೪೭..

ಟೀಕಾ :ಕ್ಷಾಯಿಕ ಜ್ಞಾನ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಏಕ ಸಮಯಮೇಂ ಹೀ ಸರ್ವತಃ (ಸರ್ವ ಆತ್ಮಪ್ರದೇಶೋಂಸೇ), ವತರ್ಮಾನಮೇಂ ವರ್ತತೇ ತಥಾ ಭೂತ -ಭವಿಷ್ಯತ ಕಾಲಮೇಂ ವರ್ತತೇ ಉನ ಸಮಸ್ತ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ ಜಾನತಾ ಹೈ ಜಿನಮೇಂ ಹುಆ ಹೈ ಔರ ಜಿನಮೇಂ ಪರಸ್ಪರ ವಿರೋಧಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲೀ ಅಸಮಾನಜಾತೀಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ವೈಷಮ್ಯ ಪ್ರಗಟ ಹುಆ ಹೈ . (ಇಸೀ ಬಾತಕೋ ಯುಕ್ತಿಪೂರ್ವಕ ಸಮಝಾತೇ ಹೈಂ :) ಕ್ರಮ -ಪ್ರವೃತ್ತಿಕೇ ಹೇತುಭೂತ, ಕ್ಷಯೋಪಶಮ- ಅವಸ್ಥಾಮೇಂ ರಹನೇವಾಲೇ ಜ್ಞಾನಾವರಣೀಯ ಕರ್ಮಪುದ್ಗಲೋಂಕಾ ಉಸಕೇ (ಕ್ಷಾಯಿಕ ಜ್ಞಾನಕೇ) ಅತ್ಯನ್ತ ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ವಹ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಯಾ ಅತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪದಾರ್ಥ -ಮಾತ್ರಕೋ ಸಮಕಾಲಮೇಂ ಹೀ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕರತಾ ಹೈ; (ಕ್ಷಾಯಿಕ ಜ್ಞಾನ) ಸರ್ವತಃ ವಿಶುದ್ಧ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಪ್ರತಿನಿಯತ ಪ್ರದೇಶೋಂಕೀ ವಿಶುದ್ಧಿ (ಸರ್ವತಃ ವಿಶುದ್ಧಿ) ಕೇ ಭೀತರ ಡೂಬ ಜಾನೇಸೇ ವಹ ಸರ್ವತಃ (ಸರ್ವ ಆತ್ಮಪ್ರದೇಶೋಂಸೇ) ಭೀ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕರತಾ ಹೈ; ಸರ್ವ ಆವರಣೋಂಕಾ ಕ್ಷಯ ಹೋನೇಸೇ, ದೇಶ -ಆವರಣಕಾ ಕ್ಷಯೋಪಶಮ ನ ರಹನೇಸೇ ವಹ ಸಬಕೋ ಭೀ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕರತಾ ಹೈ, ಸರ್ವಪ್ರಕಾರ ಜ್ಞಾನಾವರಣಕೇ ಕ್ಷಯಕೇ ಕಾರಣ (-ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ ಜಾನನೇವಾಲೇ ಜ್ಞಾನಕೇ ಆವರಣಮೇಂ ನಿಮಿತ್ತಭೂತ ಕರ್ಮಕೇ ಕ್ಷಯ ಹೋನೇಸೇ) ಅಸರ್ವಪ್ರಕಾರಕೇ ಜ್ಞಾನಾವರಣಕಾ ಕ್ಷಯೋಪಶಮ (-ಅಮುಕ ಹೀ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ ಜಾನನೇವಾಲೇ ಜ್ಞಾನಕೇ ಆವರಣಮೇಂ ನಿಮಿತ್ತಭೂತ ಕರ್ಮೋಂಕಾ ಕ್ಷಯೋಪಶಮ) ವಿಲಯಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋನೇಸೇ ವಹ ವಿಚಿತ್ರ ಕೋ ಭೀ (-ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಪದಾರ್ಥೋಂ ಕೋ ಭೀ) ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕರತಾ ಹೈ; ಅಸಮಾನಜಾತೀಯ -ಜ್ಞಾನಾವರಣಕೇ

ಪೃಥಕರೂಪಸೇ ವರ್ತತೇ ಸ್ವಲಕ್ಷಣರೂಪ ಲಕ್ಷ್ಮೀಸೇ ಆಲೋಕಿತ ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರೋಂಕೇ ಕಾರಣ ವೈಚಿತ್ರ್ಯ ಪ್ರಗಟ

೧. ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಭಿನ್ನ -ಭಿನ್ನ ವರ್ತನೇವಾಲೇ ನಿಜ -ನಿಜ ಲಕ್ಷಣ ಉನ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೀ ಲಕ್ಷ್ಮೀ -ಸಮ್ಪತ್ತಿ -ಶೋಭಾ ಹೈಂ .