ಮಾತ್ರಮ್ . ಘಾತಿಕರ್ಮಾಣಿ ಹಿ ಮಹಾಮೋಹೋತ್ಪಾದಕತ್ವಾದುನ್ಮತ್ತಕವದತಸ್ಮಿಂಸ್ತದ್ಬುದ್ಧಿಮಾಧಾಯ ಪರಿಚ್ಛೇದ್ಯಮರ್ಥಂ
ಪ್ರತ್ಯಾತ್ಮಾನಂ ಯತಃ ಪರಿಣಾಮಯನ್ತಿ, ತತಸ್ತಾನಿ ತಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯರ್ಥಂ ಪರಿಣಮ್ಯ ಪರಿಣಮ್ಯ ಶ್ರಾಮ್ಯತಃ
ಖೇದನಿದಾನತಾಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯನ್ತೇ . ತದಭಾವಾತ್ಕುತೋ ಹಿ ನಾಮ ಕೇವಲೇ ಖೇದಸ್ಯೋದ್ಭೇದಃ . ಯತಶ್ಚ ತ್ರಿಸಮಯಾ-
ವಚ್ಛಿನ್ನಸಕಲಪದಾರ್ಥಪರಿಚ್ಛೇದ್ಯಾಕಾರವೈಶ್ವರೂಪ್ಯಪ್ರಕಾಶನಾಸ್ಪದೀಭೂತಂ ಚಿತ್ರಭಿತ್ತಿಸ್ಥಾನೀಯಮನನ್ತಸ್ವರೂಪಂ
ಸ್ವಯಮೇವ ಪರಿಣಮತ್ ಕೇವಲಮೇವ ಪರಿಣಾಮಃ, ತತಃ ಕುತೋಽನ್ಯಃ ಪರಿಣಾಮೋ ಯದ್ದ್ವಾರೇಣ ಖೇದಸ್ಯಾತ್ಮ-
ಲಾಭಃ . ಯತಶ್ಚ ಸಮಸ್ತಸ್ವಭಾವಪ್ರತಿಘಾತಾಭಾವಾತ್ಸಮುಲ್ಲಸಿತನಿರಂಕು ಶಾನನ್ತಶಕ್ತಿತಯಾ ಸಕಲಂ
ತ್ರೈಕಾಲಿಕಂ ಲೋಕಾಲೋಕಾಕಾರಮಭಿವ್ಯಾಪ್ಯ ಕೂಟಸ್ಥತ್ವೇನಾತ್ಯನ್ತನಿಷ್ಪಕಮ್ಪಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತತ್ವಾದನಾಕುಲತಾಂ
ಯತ್ಕೇವಲಮಿತಿ ಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಸೌಖ್ಯಂ ಭವತಿ, ತಸ್ಮಾತ್ ಖೇದೋ ತಸ್ಸ ಣ ಭಣಿದೋ ತಸ್ಯ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಖೇದೋ ದುಃಖಂ ನ
ಭಣಿತಮ್ . ತದಪಿ ಕಸ್ಮಾತ್ . ಜಮ್ಹಾ ಘಾದೀ ಖಯಂ ಜಾದಾ ಯಸ್ಮಾನ್ಮೋಹಾದಿಘಾತಿಕರ್ಮಾಣಿ ಕ್ಷಯಂ ಗತಾನಿ . ತರ್ಹಿ
ತಸ್ಯಾನನ್ತಪದಾರ್ಥಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿಪರಿಣಾಮೋ ದುಃಖಕಾರಣಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ . ನೈವಮ್ . ಪರಿಣಮಂ ಚ ಸೋ ಚೇವ ತಸ್ಯ
ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸಂಬನ್ಧೀ ಪರಿಣಾಮಶ್ಚ ಸ ಏವ ಸುಖರೂಪ ಏವೇತಿ . ಇದಾನೀಂ ವಿಸ್ತರಃ — ಜ್ಞಾನದರ್ಶನಾವರಣೋದಯೇ ಸತಿ
ಯುಗಪದರ್ಥಾನ್ ಜ್ಞಾತುಮಶಕ್ಯತ್ವಾತ್ ಕ್ರಮಕರಣವ್ಯವಧಾನಗ್ರಹಣೇ ಖೇದೋ ಭವತಿ, ಆವರಣದ್ವಯಾಭಾವೇ ಸತಿ ಯುಗಪದ್ಗ್ರಹಣೇ
ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಖೇದೋ ನಾಸ್ತೀತಿ ಸುಖಮೇವ . ತಥೈವ ತಸ್ಯ ಭಗವತೋ ಜಗತ್ತ್ರಯಕಾಲತ್ರಯವರ್ತಿಸಮಸ್ತಪದಾರ್ಥ-
ಯುಗಪತ್ಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿಸಮರ್ಥಮಖಣ್ಡೈಕರೂಪಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿಮಯಂ ಸ್ವರೂಪಂ ಪರಿಣಮತ್ಸತ್ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಮೇವ ಪರಿಣಾಮೋ, ನ
೧. ಅತತ್ಮೇಂ ತತ್ಬುದ್ಧಿ = ವಸ್ತು ಜಿಸಸ್ವರೂಪ ನಹೀಂ ಹೈ ಉಸ ಸ್ವರೂಪ ಹೋನೇಕೀ ಮಾನ್ಯತಾ; ಜೈಸೇ ಕಿ — ಜಡಮೇಂ ಚೇತನಬುದ್ಧಿ
(ಅರ್ಥಾತ್ ಜಡಮೇಂ ಚೇತನಕೀ ಮಾನ್ಯತಾ) ದುಃಖಮೇಂ ಸುಖಬುದ್ಧಿ ವಗೈರಹ .
೨. ಪ್ರತಿಘಾತ = ವಿಘ್ನ; ರುಕಾವಟ; ಹನನ; ಘಾತ .
೩. ಕೂಟಸ್ಥ = ಸದಾ ಏಕರೂಪ ರಹನೇವಾಲಾ; ಅಚಲ (ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಸರ್ವಥಾ ಅಪರಿಣಾಮೀ ನಹೀಂ ಹೈ, ಕಿನ್ತು ವಹ ಏಕ ಜ್ಞೇಯಸೇ
ದೂಸರೇ ಜ್ಞೇಯಕೇ ಪ್ರತಿ ನಹೀಂ ಬದಲತಾ – ಸರ್ವಥಾ ತೀನೋಂ ಕಾಲಕೇ ಸಮಸ್ತ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂಕೋ ಜಾನತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಕೂಟಸ್ಥ
ಕಹಾ ಹೈ)
ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ ]
ಜ್ಞಾನತತ್ತ್ವ -ಪ್ರಜ್ಞಾಪನ
೧೦೫
ಪ್ರ. ೧೪
(೧) ಖೇದಕೇ ಆಯತನ (-ಸ್ಥಾನ) ಘಾತಿಕರ್ಮ ಹೈಂ, ಕೇವಲ ಪರಿಣಾಮಮಾತ್ರ ನಹೀಂ . ಘಾತಿಕರ್ಮ
ಮಹಾ ಮೋಹಕೇ ಉತ್ಪಾದಕ ಹೋನೇಸೇ ಧತೂರೇಕೀ ಭಾಂತಿ ೧ಅತತ್ಮೇಂ ತತ್ ಬುದ್ಧಿ ಧಾರಣ ಕರವಾಕರ ಆತ್ಮಾಕೋ
ಜ್ಞೇಯಪದಾರ್ಥಕೇ ಪ್ರತಿ ಪರಿಣಮನ ಕರಾತೇ ಹೈಂ; ಇಸಲಿಯೇ ವೇ ಘಾತಿಕರ್ಮ, ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪದಾರ್ಥಕೇ ಪ್ರತಿ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋ-
ಹೋಕರ ಥಕನೇವಾಲೇ ಆತ್ಮಾಕೇ ಲಿಯೇ ಖೇದಕೇ ಕಾರಣ ಹೋತೇ ಹೈಂ . ಉನಕಾ (ಘಾತಿಕರ್ಮೋಂಕಾ) ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ
ಕೇವಲಜ್ಞಾನಮೇಂ ಖೇದ ಕಹಾಂಸೇ ಪ್ರಗಟ ಹೋಗಾ ? (೨) ಔರ ತೀನಕಾಲರೂಪ ತೀನ ಭೇದ ಜಿಸಮೇಂ ಕಿಯೇ ಜಾತೇ
ಹೈಂ ಐಸೇ ಸಮಸ್ತ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೀ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರರೂಪ (ವಿವಿಧತಾಕೋ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕರನೇಕಾ ಸ್ಥಾನಭೂತ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ,
ಚಿತ್ರಿತ್ ದೀವಾರಕೀ ಭಾಂತಿ, ಸ್ವಯಂ) ಹೀ ಅನನ್ತಸ್ವರೂಪ ಸ್ವಯಮೇವ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇಸೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಹೀ
ಪರಿಣಾಮ ಹೈ . ಇಸಲಿಯೇ ಅನ್ಯ ಪರಿಣಾಮ ಕಹಾಂ ಹೈಂ ಕಿ ಜಿನಸೇ ಖೇದಕೀ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಹೋ ? (೩) ಔರ,
ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಸಮಸ್ತ ಸ್ವಭಾವಪ್ರತಿಘಾತಕೇ೨ ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ ನಿರಂಕುಶ ಅನನ್ತ ಶಕ್ತಿಕೇ ಉಲ್ಲಸಿತ
ಹೋನೇಸೇ ಸಮಸ್ತ ತ್ರೈಕಾಲಿಕ ಲೋಕಾಲೋಕಕೇ -ಆಕಾರಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋಕರ ೩ಕೂಟಸ್ಥತಯಾ ಅತ್ಯನ್ತ ನಿಷ್ಕಂಪ ಹೈ,