ಏಕಾನ್ತೇನ ಹಿ ದೇಹಃ ಸುಖಂ ನ ದೇಹಿನಃ ಕರೋತಿ ಸ್ವರ್ಗೇ ವಾ .
ವಿಷಯವಶೇನ ತು ಸೌಖ್ಯಂ ದುಃಖಂ ವಾ ಭವತಿ ಸ್ವಯಮಾತ್ಮಾ ..೬೬..
ಅಯಮತ್ರ ಸಿದ್ಧಾನ್ತೋ ಯದ್ದಿವ್ಯವೈಕ್ರಿಯಿಕತ್ವೇಽಪಿ ಶರೀರಂ ನ ಖಲು ಸುಖಾಯ ಕಲ್ಪ್ಯೇತೇತೀಷ್ಟಾನಾಮ-
ನಿಷ್ಟಾನಾಂ ವಾ ವಿಷಯಾಣಾಂ ವಶೇನ ಸುಖಂ ವಾ ದುಃಖಂ ವಾ ಸ್ವಯಮೇವಾತ್ಮಾ ಸ್ಯಾತ್ ..೬೬..
ಅಥಾತ್ಮನಃ ಸ್ವಯಮೇವ ಸುಖಪರಿಣಾಮಶಕ್ತಿಯೋಗಿತ್ವಾದ್ವಿಷಯಾಣಾಮಕಿಂಚಿತ್ಕರತ್ವಂ ದ್ಯೋತಯತಿ —
ತಿಮಿರಹರಾ ಜಇ ದಿಟ್ಠೀ ಜಣಸ್ಸ ದೀವೇಣ ಣತ್ಥಿ ಕಾಯವ್ವಂ .
ತಹ ಸೋಕ್ಖಂ ಸಯಮಾದಾ ವಿಸಯಾ ಕಿಂ ತತ್ಥ ಕುವ್ವಂತಿ ..೬೭..
ಪುನರಚೇತನತ್ವಾತ್ಸುಖಂ ನ ಭವತೀತಿ . ಅಯಮತ್ರಾರ್ಥಃ – ಕರ್ಮಾವೃತಸಂಸಾರಿಜೀವಾನಾಂ ಯದಿನ್ದ್ರಿಯಸುಖಂ ತತ್ರಾಪಿ ಜೀವ
ಉಪಾದಾನಕಾರಣಂ, ನ ಚ ದೇಹಃ . ದೇಹಕರ್ಮರಹಿತಮುಕ್ತಾತ್ಮನಾಂ ಪುನರ್ಯದನನ್ತಾತೀನ್ದ್ರಿಯಸುಖಂ ತತ್ರ ವಿಶೇಷೇಣಾತ್ಮೈವ
ಕಾರಣಮಿತಿ ..೬೫.. ಅಥ ಮನುಷ್ಯಶರೀರಂ ಮಾ ಭವತು, ದೇವಶರೀರಂ ದಿವ್ಯಂ ತತ್ಕಿಲ ಸುಖಕಾರಣಂ ಭವಿಷ್ಯತೀತ್ಯಾಶಙ್ಕಾಂ
ನಿರಾಕರೋತಿ — ಏಗಂತೇಣ ಹಿ ದೇಹೋ ಸುಹಂ ಣ ದೇಹಿಸ್ಸ ಕುಣದಿ ಏಕಾನ್ತೇನ ಹಿ ಸ್ಫು ಟಂ ದೇಹಃ ಕರ್ತಾ ಸುಖಂ ನ ಕರೋತಿ .
ಕಸ್ಯ . ದೇಹಿನಃ ಸಂಸಾರಿಜೀವಸ್ಯ . ಕ್ವ . ಸಗ್ಗೇ ವಾ ಆಸ್ತಾಂ ತಾವನ್ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಮನುಷ್ಯದೇಹಃ ಸುಖಂ ನ ಕರೋತಿ, ಸ್ವರ್ಗೇ
ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ ]
ಜ್ಞಾನತತ್ತ್ವ -ಪ್ರಜ್ಞಾಪನ
೧೧೫
ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಏಕಾನ್ತೇನ ಹಿ ] ಏಕಾಂತಸೇ ಅರ್ಥಾತ್ ನಿಯಮಸೇ [ಸ್ವರ್ಗೇ ವಾ ] ಸ್ವರ್ಗಮೇಂ ಭೀ
[ದೇಹಃ ] ಶರೀರ [ದೇಹಿನಃ ] ಶರೀರೀ (-ಆತ್ಮಾಕೋ) [ಸುಖಂ ನ ಕರೋತಿ ] ಸುಖ ನಹೀಂ ದೇತಾ [ವಿಷಯವಶೇನ
ತು ] ಪರನ್ತು ವಿಷಯೋಂಕೇ ವಶಸೇ [ಸೌಖ್ಯಂ ದುಃಖಂ ವಾ ] ಸುಖ ಅಥವಾ ದುಃಖರೂಪ [ಸ್ವಯಂ ಆತ್ಮಾ ಭವತಿ ]
ಸ್ವಯಂ ಆತ್ಮಾ ಹೋತಾ ಹೈ ..೬೬..
ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ ಯಹ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಹೈ ಕಿ — ಭಲೇ ಹೀ ದಿವ್ಯ ವೈಕ್ರಿಯಿಕ ತಾ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋ ತಥಾಪಿ
‘ಶರೀರ ಸುಖ ನಹೀಂ ದೇ ಸಕತಾ’; ಇಸಲಿಯೇ, ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಇಷ್ಟ ಅಥವಾ ಅನಿಷ್ಟ ವಿಷಯೋಂಕೇ ವಶಸೇ ಸುಖ
ಅಥವಾ ದುಃಖರೂಪ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಹೋತಾ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಶರೀರ ಸುಖ -ದುಃಖ ನಹೀಂ ದೇತಾ . ದೇವೋಂಕಾ ಉತ್ತಮ ವೈಕ್ರಿಯಿಕ ಶರೀರ ಸುಖಕಾ
ಕಾರಣ ನಹೀಂ ಹೈ ಔರ ನಾರಕಿಯೋಂಕಾ ಶರೀರ ದುಃಖಕಾ ಕಾರಣ ನಹೀಂ ಹೈ . ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಇಷ್ಟ -ಅನಿಷ್ಟ
ವಿಷಯೋಂಕೇ ವಶ ಹೋಕರ ಸುಖ -ದುಃಖಕೀ ಕಲ್ಪನಾರೂಪಮೇಂ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹೈ ..೬೬..
ಅಬ, ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಸುಖಪರಿಣಾಮಕೀ ಶಕ್ತಿವಾಲಾ ಹೋನೇಸೇ ವಿಷಯೋಂಕೀ ಅಕಿಂಚಿತ್ಕರತಾ
ಬತಲಾತೇ ಹೈಂ : —
ಜೋ ದೃಷ್ಟಿ ಪ್ರಾಣೀನೀ ತಿಮಿರಹರ, ತೋ ಕಾರ್ಯ ಛೇ ನಹಿ ದೀಪಥೀ;
ಜ್ಯಾಂ ಜೀವ ಸ್ವಯಂ ಸುಖ ಪರಿಣಮೇ, ವಿಷಯೋ ಕರೇ ಛೇ ಶುಂ ತಹೀಂ ? .೬೭.