ಯತಃ ಖಲ್ವತೀತಕಾಲಾನುಭೂತಕ್ರಮಪ್ರವೃತ್ತಯಃ ಸಮಸ್ತಾ ಅಪಿ ಭಗವನ್ತಸ್ತೀರ್ಥಕರಾಃ, ಪ್ರಕಾರಾನ್ತರ- ಸ್ಯಾಸಂಭವಾದಸಂಭಾವಿತದ್ವೈತೇನಾಮುನೈವೈಕೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣ ಕ್ಷಪಣಂ ಕರ್ಮಾಂಶಾನಾಂ ಸ್ವಯಮನುಭೂಯ, ಪರಮಾಪ್ತತಯಾ ಪರೇಷಾಮಪ್ಯಾಯತ್ಯಾಮಿದಾನೀಂತ್ವೇ ವಾ ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಂ ತಥೈವ ತದುಪದಿಶ್ಯ, ನಿಃಶ್ರೇಯಸಮಧ್ಯಾಶ್ರಿತಾಃ . ತತೋ ನಾನ್ಯದ್ವರ್ತ್ಮ ನಿರ್ವಾಣಸ್ಯೇತ್ಯವಧಾರ್ಯತೇ . ಅಲಮಥವಾ ಪ್ರಲಪಿತೇನ . ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ಮತಿರ್ಮಮ . ನಮೋ ಭಗವದ್ಭಯಃ ..೮೨.. ಇತ್ಯೇತಾವಾನ್ ವಿಶೇಷಃ ..೮೧.. ಅಥ ಪೂರ್ವಂ ದ್ರವ್ಯಗುಣಪರ್ಯಾಯೈರಾಪ್ತಸ್ವರೂಪಂ ವಿಜ್ಞಾಯ ಪಶ್ಚಾತ್ತಥಾಭೂತೇ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಸರ್ವೇಽಪ್ಯರ್ಹನ್ತೋ ಮೋಕ್ಷಂ ಗತಾ ಇತಿ ಸ್ವಮನಸಿ ನಿಶ್ಚಯಂ ಕರೋತಿ — ಸವ್ವೇ ವಿ ಯ ಅರಹಂತಾ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಚಾರ್ಹನ್ತಃ ತೇಣ ವಿಧಾಣೇಣ ದ್ರವ್ಯಗುಣಪರ್ಯಾಯೈಃ ಪೂರ್ವಮರ್ಹತ್ಪರಿಜ್ಞಾನಾತ್ಪಶ್ಚಾತ್ತಥಾಭೂತಸ್ವಾತ್ಮಾವಸ್ಥಾನರೂಪೇಣ ತೇನ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಪ್ರಕಾರೇಣ ಖವಿದಕಮ್ಮಂಸಾ ಕ್ಷಪಿತಕರ್ಮಾಂಶಾ ವಿನಾಶಿತಕರ್ಮಭೇದಾ ಭೂತ್ವಾ, ಕಿಚ್ಚಾ ತಧೋವದೇಸಂ ಅಹೋ ಭವ್ಯಾ ಅಯಮೇವ ನಿಶ್ಚಯ- ರತ್ನತ್ರಯಾತ್ಮಕಶುದ್ಧಾತ್ಮೋಪಲಮ್ಭಲಕ್ಷಣೋ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗೋ ನಾನ್ಯ ಇತ್ಯುಪದೇಶಂ ಕೃತ್ವಾ ಣಿವ್ವಾದಾ ನಿರ್ವೃತಾ ಅಕ್ಷಯಾನನ್ತಸುಖೇನ ತೃಪ್ತಾ ಜಾತಾಃ, ತೇ ತೇ ಭಗವನ್ತಃ . ಣಮೋ ತೇಸಿಂ ಏವಂ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗನಿಶ್ಚಯಂ ಕೃತ್ವಾ ಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಾಸ್ತಸ್ಮೈ ನಿಜಶುದ್ಧಾತ್ಮಾನುಭೂತಿಸ್ವರೂಪಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಾಯ ತದುಪದೇಶಕೇಭ್ಯೋಽರ್ಹದ್ಭಯಶ್ಚ ತದುಭಯಸ್ವರೂಪಾಭಿಲಾಷಿಣ; ಸನ್ತೋ ‘ನಮೋಸ್ತು ತೇಭ್ಯ’ ಇತ್ಯನೇನ ಪದೇನ ನಮಸ್ಕಾರಂ ಕುರ್ವನ್ತೀತ್ಯಭಿಪ್ರಾಯಃ ..೮೨.. ಅಥ ರತ್ನತ್ರಯಾರಾಧಕಾ ಏವ ಪುರುಷಾ ದಾನಪೂಜಾ- ಗುಣಪ್ರಶಂಸಾನಮಸ್ಕಾರಾರ್ಹಾ ಭವನ್ತಿ ನಾನ್ಯಾ ಇತಿ ಕಥಯತಿ — ಕೃತ್ವಾ ] ಉಪದೇಶ ಕರಕೇ [ನಿರ್ವೃತಾಃ ತೇ ] ಮೋಕ್ಷಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಏ ಹೈಂ [ ನಮಃ ತೇಭ್ಯಃ ] ಉನ್ಹೇಂ ನಮಸ್ಕಾರ ಹೋ ..೮೨..
ಟೀಕಾ : — ಅತೀತ ಕಾಲಮೇಂ ಕ್ರಮಶಃ ಹುಏ ಸಮಸ್ತ ತೀರ್ಥರ್ಂಕರ ಭಗವಾನ, ೧ಪ್ರಕಾರಾನ್ತರಕಾ ಅಸಂಭವ ಹೋನೇಸೇ ಜಿಸಮೇಂ ದ್ವೈತ ಸಂಭವ ನಹೀಂ ಹೈ; ಐಸೇ ಇಸೀ ಏಕಪ್ರಕಾರಸೇ ಕರ್ಮಾಂಶೋಂ (ಜ್ಞಾನಾವರಣಾದಿ ಕರ್ಮ ಭೇದೋಂ)ಕಾ ಕ್ಷಯ ಸ್ವಯಂ ಅನುಭವ ಕರಕೇ (ತಥಾ) ೨ಪರಮಾಪ್ತತಾಕೇ ಕಾರಣ ಭವಿಷ್ಯಕಾಲಮೇಂ ಅಥವಾ ಇಸ (ವರ್ತಮಾನ) ಕಾಲಮೇಂ ಅನ್ಯ ಮುಮುಕ್ಷುಓಂಕೋ ಭೀ ಇಸೀಪ್ರಕಾರಸೇ ಉಸಕಾ (-ಕರ್ಮ ಕ್ಷಯಕಾ) ಉಪದೇಶ ದೇಕರ ನಿಃಶ್ರೇಯಸ (ಮೋಕ್ಷ)ಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಏ ಹೈಂ; ಇಸಲಿಯೇ ನಿರ್ವಾಣಕಾ ಅನ್ಯ (ಕೋಈ) ಮಾರ್ಗ ನಹೀಂ ಹೈ ಐಸಾ ನಿಶ್ಚಿತ ಹೋತಾ ಹೈ . ಅಥವಾ ಅಧಿಕ ಪ್ರಲಾಪಸೇ ಬಸ ಹೋಓ ! ಮೇರೀ ಮತಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಹೋ ಗಈ ಹೈ . ಭಗವನ್ತೋಂಕೋ ನಮಸ್ಕಾರ ಹೋ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ೮೦ ಔರ ೮೧ ವೀಂ ಗಾಥಾಕೇ ಕಥನಾನುಸಾರ ಸಮ್ಯಕ್ದರ್ಶನ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರಕೇ ವೀತರಾಗಚಾರಿತ್ರಕೇ ವಿರೋಧೀ ರಾಗ -ದ್ವೇಷಕೋ ದೂರ ಕರನಾ ಅರ್ಥಾತ್ ನಿಶ್ಚಯರತ್ನತ್ರಯಾತ್ಮಕ ಶುದ್ಧಾನುಭೂತಿಮೇಂ ಲೀನ ಹೋನಾ ಹೀ ಏಕ ಮಾತ್ರ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ಹೈ; ತ್ರಿಕಾಲಮೇಂ ಭೀ ಕೋಈ ದೂಸರಾ ಮೋಕ್ಷಕಾ ಮಾರ್ಗ ನಹೀಂ ಹೈ . ಸಮಸ್ತ
೧. ಪ್ರಕಾರಾನ್ತರ = ಅನ್ಯ ಪ್ರಕಾರ (ಕರ್ಮಕ್ಷಯ ಏಕ ಹೀ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಹೋತಾ ಹೈ, ಅನ್ಯ -ಪ್ರಕಾರಸೇ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸ ಕರ್ಮಕ್ಷಯಕೇ ಪ್ರಕಾರಮೇಂ ದ್ವೈತ ಅರ್ಥಾತ್ ದೋ -ರೂಪಪನಾ ನಹೀಂ ಹೈ) .
೨. ಪರಮಾಪ್ತ = ಪರಮ ಆಪ್ತ; ಪರಮ ವಿಶ್ವಾಸಪಾತ್ರ (ತೀರ್ಥಂಕರ ಭಗವಾನ ಸರ್ವಜ್ಞ ಔರ ವೀತರಾಗ ಹೋನೇಸೇ ಪರಮ ಆಪ್ತ ಹೈ, ಅರ್ಥಾತ್ ಉಪದೇಷ್ಟಾ ಹೈಂ )