Pravachansar-Hindi (Kannada transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 147 of 513
PDF/HTML Page 180 of 546

 

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ ]
ಜ್ಞಾನತತ್ತ್ವ -ಪ್ರಜ್ಞಾಪನ
೧೪೭
ಜಿನಶಾಸ್ತ್ರಾದರ್ಥಾನ್ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಭಿರ್ಬುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ನಿಯಮಾತ್ .
ಕ್ಷೀಯತೇ ಮೋಹೋಪಚಯಃ ತಸ್ಮಾತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಸಮಧ್ಯೇತವ್ಯಮ್ ..೮೬..

ಯತ್ಕಿಲ ದ್ರವ್ಯಗುಣಪರ್ಯಾಯಸ್ವಭಾವೇನಾರ್ಹತೋ ಜ್ಞಾನಾದಾತ್ಮನಸ್ತಥಾಜ್ಞಾನಂ ಮೋಹಕ್ಷಪಣೋಪಾಯತ್ವೇನ ಪ್ರಾಕ್ ಪ್ರತಿಪನ್ನಂ, ತತ್ ಖಲೂಪಾಯಾನ್ತರಮಿದಮಪೇಕ್ಷತೇ . ಇದಂ ಹಿ ವಿಹಿತಪ್ರಥಮಭೂಮಿಕಾಸಂಕ್ರಮಣಸ್ಯ ಸರ್ವಜ್ಞೋಪಜ್ಞ- ತಯಾ ಸರ್ವತೋಽಪ್ಯಬಾಧಿತಂ ಶಾಬ್ದಂ ಪ್ರಮಾಣಮಾಕ್ರಮ್ಯ ಕ್ರೀಡತಸ್ತತ್ಸಂಸ್ಕಾರಸ್ಫು ಟೀಕೃತವಿಶಿಷ್ಟಸಂವೇದನ- ಶಕ್ತಿಸಂಪದಃ ಸಹೃದಯಹೃದಯಾನಂದೋದ್ಭೇದದಾಯಿನಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣಾನ್ಯೇನ ವಾ ತದವಿರೋಧಿನಾ ಪ್ರಮಾಣಜಾತೇನ ರಾಗದ್ವೇಷೌ ಚ ಜ್ಞಾಯೇತೇ ವಿವೇಕಿಭಿಃ, ತತಸ್ತತ್ಪರಿಜ್ಞಾನಾನನ್ತರಮೇವ ನಿರ್ವಿಕಾರಸ್ವಶುದ್ಧಾತ್ಮಭಾವನಯಾ ರಾಗದ್ವೇಷಮೋಹಾ ನಿಹನ್ತವ್ಯಾ ಇತಿ ಸೂತ್ರಾರ್ಥಃ ..೮೫.. ಅಥ ದ್ರವ್ಯಗುಣಪರ್ಯಾಯಪರಿಜ್ಞಾನಾಭಾವೇ ಮೋಹೋ ಭವತೀತಿ ಯದುಕ್ತಂ ಪೂರ್ವಂ ತದರ್ಥಮಾಗಮಾಭ್ಯಾಸಂ ಕಾರಯತಿ . ಅಥವಾ ದ್ರವ್ಯಗುಣಪರ್ಯಾಯತ್ವೈರರ್ಹತ್ಪರಿಜ್ಞಾನಾದಾತ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಂ ಭವತೀತಿ ಯದುಕ್ತಂ ತದಾತ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಮಿಮಮಾಗಮಾಭ್ಯಾಸಮಪೇಕ್ಷತ ಇತಿ ಪಾತನಿಕಾದ್ವಯಂ ಮನಸಿ ಧೃತ್ವಾ ಸೂತ್ರಮಿದಂ ಪ್ರತಿಪಾದಯತಿ ಜಿಣಸತ್ಥಾದೋ ಅಟ್ಠೇ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾದೀಹಿಂ ಬುಜ್ಝದೋ ಣಿಯಮಾ ಜಿನಶಾಸ್ತ್ರಾತ್ಸಕಾಶಾಚ್ಛುದ್ಧಾತ್ಮಾದಿಪದಾರ್ಥಾನ್ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿ-

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ :[ಜಿನಶಾಸ್ತ್ರಾತ್ ] ಜಿನಶಾಸ್ತ್ರ ದ್ವಾರಾ [ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಭಿಃ ] ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿ ಪ್ರಮಾಣೋಂಸೇ [ಅರ್ಥಾನ್ ] ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ [ಬುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ] ಜಾನನೇವಾಲೇಕೇ [ನಿಯಮಾತ್ ] ನಿಯಮಸೇ [ಮೋಹೋಪಚಯಃ ] ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಅಧ್ಯಯನ ಕರನಾ ಚಾಹಿಯೇ ..೮೬..

ಟೀಕಾ :ದ್ರವ್ಯ -ಗುಣ -ಪರ್ಯಾಯಸ್ವಭಾವಸೇ ಅರ್ಹಂತಕೇ ಜ್ಞಾನ ದ್ವಾರಾ ಆತ್ಮಾಕಾ ಉಸ ಪ್ರಕಾರಕಾ ಜ್ಞಾನ ಮೋಹಕ್ಷಯಕೇ ಉಪಾಯಕೇ ರೂಪಮೇಂ ಪಹಲೇ (೮೦ವೀಂ ಗಾಥಾಮೇಂ) ಪ್ರತಿಪಾದಿತ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಥಾ, ವಹ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಇಸ (ನಿಮ್ನಲಿಖಿತ) ಉಪಾಯಾನ್ತರಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾ ರಖತಾ ಹೈ . (ವಹ ಉಪಾಯಾನ್ತರ ಕ್ಯಾ ಹೈ ಸೋ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ) :

ಜಿಸನೇ ಪ್ರಥಮ ಭೂಮಿಕಾಮೇಂ ಗಮನ ಕಿಯಾ ಹೈ ಐಸೇ ಜೀವಕೋ, ಜೋ ಸರ್ವಜ್ಞೋಪಜ್ಞ ಹೋನೇಸೇ ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಅಬಾಧಿತ ಹೈ ಐಸೇ ಶಾಬ್ದ ಪ್ರಮಾಣಕೋ (-ದ್ರವ್ಯ ಶ್ರುತಪ್ರಮಾಣಕೋ) ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರಕೇ ಕ್ರೀಡಾ ಕರನೇ ಪರ, ಉಸಕೇ ಸಂಸ್ಕಾರಸೇ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಂವೇದನಶಕ್ತಿರೂಪ ಸಮ್ಪದಾ ಪ್ರಗಟ ಕರನೇ ಪರ, ಸಹೃದಯಜನೋಂಕೇ ಹೃದಯಕೋ ಆನನ್ದಕಾ ಉದ್ಭೇದ ದೇನೇವಾಲೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಪ್ರಮಾಣಸೇ ಅಥವಾ ಉಸಸೇ ಅವಿರುದ್ಧ ಅನ್ಯ ಪ್ರಮಾಣಸಮೂಹಸೇ

ಮೋಹೋಪಚಯ [ಕ್ಷೀಯತೇ ] ಕ್ಷಯ ಹೋ ಜಾತಾ ಹೈ [ತಸ್ಮಾತ್ ] ಇಸಲಿಯೇ [ಶಾಸ್ತ್ರಂ ] ಶಾಸ್ತ್ರಕಾ [ಸಮಧ್ಯೇತವ್ಯಮ್ ]

೧. ಮೋಹೋಪಚಯ = ಮೋಹಕಾ ಉಪಚಯ . (ಉಪಚಯ = ಸಂಚಯ; ಸಮೂಹ)

೨. ಸರ್ವಜ್ಞೋಪಜ್ಞ = ಸರ್ವಜ್ಞ ದ್ವಾರಾ ಸ್ವಯಂ ಜಾನಾ ಹುಆ (ಔರ ಕಹಾ ಹುಆ) . ೩. ಸಂವೇದನ = ಜ್ಞಾನ .

೪. ಸಹೃದಯ = ಭಾವುಕ; ಶಾಸ್ತ್ರಮೇಂ ಜಿಸ ಸಮಯ ಜಿಸ ಭಾವಕಾ ಪ್ರಸಂಗ ಹೋಯ ಉಸ ಭಾವಕೋ ಹೃದಯಮೇಂ ಗ್ರಹಣ ಕರನೇವಾಲಾ; ಬುಧ; ಪಂಡಿತ .

೫. ಉದ್ಭೇದ = ಸ್ಫು ರಣ; ಪ್ರಗಟತಾ; ಫು ವಾರಾ . ೬. ಉಸಸೇ = ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಪ್ರಮಾಣಸೇ .