ಏವೋತ್ತರೀಯಸ್ಯ ಗುಣಿನ ಇತಿ ತಯೋರ್ನ ಪ್ರದೇಶವಿಭಾಗಃ, ತಥಾ ಯ ಏವ ಸತ್ತಾಯಾ ಗುಣಸ್ಯ ಪ್ರದೇಶಾಸ್ತ ಏವ
ದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಗುಣಿನ ಇತಿ ತಯೋರ್ನ ಪ್ರದೇಶವಿಭಾಗಃ . ಏವಮಪಿ ತಯೋರನ್ಯತ್ವಮಸ್ತಿ ತಲ್ಲಕ್ಷಣಸದ್ಭಾವಾತ್ .
ಅತದ್ಭಾವೋ ಹ್ಯನ್ಯತ್ವಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಂ, ತತ್ತು ಸತ್ತಾದ್ರವ್ಯಯೋರ್ವಿದ್ಯತ ಏವ, ಗುಣಗುಣಿನೋಸ್ತದ್ಭಾವಸ್ಯಾಭಾವಾತ್,
ಶುಕ್ಲೋತ್ತರೀಯವದೇವ . ತಥಾ ಹಿ — ಯಥಾ ಯಃ ಕಿಲೈಕಚಕ್ಷುರಿನ್ದ್ರಿಯವಿಷಯಮಾಪದ್ಯಮಾನಃ ಸಮಸ್ತೇತರೇನ್ದ್ರಿಯ-
ಗ್ರಾಮಗೋಚರಮತಿಕ್ರಾನ್ತಃ ಶುಕ್ಲೋ ಗುಣೋ ಭವತಿ, ನ ಖಲು ತದಖಿಲೇನ್ದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಗೋಚರೀಭೂತಮುತ್ತರೀಯಂ ಭವತಿ,
ಯಚ್ಚ ಕಿಲಾಖಿಲೇನ್ದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಗೋಚರೀಭೂತಮುತ್ತರೀಯಂ ಭವತಿ, ನ ಖಲು ಸ ಏಕಚಕ್ಷುರಿನ್ದ್ರಿಯವಿಷಯಮಾಪದ್ಯಮಾನಃ
ಸಮಸ್ತೇತರೇನ್ದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಗೋಚರಮತಿಕ್ರಾನ್ತಃ ಶುಕ್ಲೋ ಗುಣೋ ಭವತೀತಿ ತಯೋಸ್ತದ್ಭಾವಸ್ಯಾಭಾವಃ; ತಥಾ ಯಾ
ಕಸ್ಮಾದ್ಧೇತೋಃ . ಭಿನ್ನಪ್ರದೇಶಾಭಾವಾತ್ . ಕ ಯೋರಿವ . ಶುಕ್ಲವಸ್ತ್ರಶುಕ್ಲಗುಣಯೋರಿವ . ಇದಿ ಸಾಸಣಂ ಹಿ ವೀರಸ್ಸ ಇತಿ
ಶಾಸನಮುಪದೇಶ ಆಜ್ಞೇತಿ . ಕಸ್ಯ . ವೀರಸ್ಯ ವೀರಾಭಿಧಾನಾನ್ತಿಮತೀರ್ಥಂಕರಪರಮದೇವಸ್ಯ . ಅಣ್ಣತ್ತಂ ತಥಾಪಿ
ಪ್ರದೇಶಾಭೇದೇಽಪಿ ಮುಕ್ತಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಶುದ್ಧಸತ್ತಾಗುಣಯೋರನ್ಯತ್ವಂ ಭಿನ್ನತ್ವಂ ಭವತಿ . ಕಥಂಭೂತಮ್ . ಅತಬ್ಭಾವೋ ಅತದ್ಭಾವರೂಪಂ
ಸಂಜ್ಞಾಲಕ್ಷಣಪ್ರಯೋಜನಾದಿಭೇದಸ್ವಭಾವಮ್ . ಯಥಾ ಪ್ರದೇಶರೂಪೇಣಾಭೇದಸ್ತಥಾ ಸಂಜ್ಞಾದಿಲಕ್ಷಣರೂಪೇಣಾಪ್ಯಭೇದೋ ಭವತು, ಕೋ
ದೋಷ ಇತಿ ಚೇತ್ . ನೈವಮ್ . ಣ ತಬ್ಭವಂ ಹೋದಿ ತನ್ಮುಕ್ತಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಂ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸತ್ತಾಗುಣೇನ ಸಹ ಪ್ರದೇಶಾಭೇದೇಽಪಿ
೧. ಅತದ್ಭಾವ = (ಕಥಂಚಿತ್) ಉಸಕಾ ನ ಹೋನಾ; (ಕಥಂಚಿತ್) ಉಸರೂಪ ನ ಹೋನಾ (ಕಥಂಚಿತ್) ಅತದ್ರೂಪತಾ . ದ್ರವ್ಯ
ಕಥಂಚಿತ್ ಸತ್ತಾಸ್ವರೂಪಸೇ ನಹೀಂ ಹೈ ಔರ ಸತ್ತಾ ಕಥಂಚಿತ್ ದ್ರವ್ಯರೂಪಸೇ ನಹೀಂ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉನಕೇ ಅತದ್ಭಾವ ಹೈ .
೨. ತದ್ಭಾವ = ಉಸಕಾ ಹೋನಾ, ಉಸರೂಪ ಹೋನಾ, ತದ್ರೂಪತಾ .
೩. ಸತ್ತಾ ದ್ರವ್ಯಕೇ ಆಶ್ರಯಸೇ ರಹತೀ ಹೈ, ದ್ರವ್ಯಕೋ ಕಿಸೀಕಾ ಆಶ್ರಯ ನಹೀಂ ಹೈ . [ಜೈಸೇ ಘಡೇಮೇಂ ಘೀ ರಹತಾ ಹೈ, ಉಸೀಪ್ರಕಾರ
ದ್ರವ್ಯಮೇಂ ಸತ್ತಾ ನಹೀಂ ರಹತೀ (ಕ್ಯೋಂಕಿ ಘಡೇಮೇಂ ಔರ ಘೀಮೇಂ ತೋ ಪ್ರದೇಶಭೇದ ಹೈ) ಕಿನ್ತು ಜೈಸೇ ಆಮಮೇಂ ವರ್ಣ ಗಂಧಾದಿ ಹೈಂ
ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ದ್ರವ್ಯಮೇಂ ಸತ್ತಾ ಹೈ . ]
ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ ]
ಜ್ಞೇಯತತ್ತ್ವ -ಪ್ರಜ್ಞಾಪನ
೨೦೫
ಹೀ ವಸ್ತ್ರಕೇ – ಗುಣೀಕೇ – ಹೈಂ, ಇಸಲಿಯೇ ಉನಮೇಂ ಪ್ರದೇಶಭೇದ ನಹೀಂ ಹೈ; ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಜೋ ಸತ್ತಾಕೇ – ಗುಣಕೇ – ಪ್ರದೇಶ
ಹೈಂ ವೇ ಹೀ ದ್ರವ್ಯಕೇ – ಗುಣೀಕೇ – ಹೈಂ, ಇಸಲಿಯೇ ಉನಮೇಂ ಪ್ರದೇಶಭೇದ ನಹೀಂ ಹೈ .
ಐಸಾ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಉನಮೇಂ (-ಸತ್ತಾ ಔರ ದ್ರವ್ಯಮೇಂ) ಅನ್ಯತ್ವ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ (ಉನಮೇಂ) ಅನ್ಯತ್ವಕೇ
ಲಕ್ಷಣಕಾ ಸದ್ಭಾವ ಹೈ . ೧ಅತದ್ಭಾವ ಅನ್ಯತ್ವಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಹೈ . ವಹ ತೋ ಸತ್ತಾ ಔರ ದ್ರವ್ಯಕೇ ಹೈ ಹೀ,
ಕ್ಯೋಂಕಿ ಗುಣ ಔರ ಗುಣೀಕೇ ೨ತದ್ಭಾವಕಾ ಅಭಾವ ಹೋತಾ ಹೈ — ಶುಕ್ಲತ್ವ ಔರ ವಸ್ತ್ರಕೀ ಭಾಂತಿ . ವಹ
ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಹೈ ಕಿ : — ಜೈಸೇ ಏಕ ಚಕ್ಷುಇನ್ದ್ರಿಯಕೇ ವಿಷಯಮೇಂ ಆನೇವಾಲಾ ಔರ ಅನ್ಯ ಸಬ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ
ಸಮೂಹಕೋ ಗೋಚರ ನ ಹೋನೇವಾಲಾ ಶುಕ್ಲತ್ವ ಗುಣ ಹೈ ವಹ ಸಮಸ್ತ ಇನ್ದ್ರಿಯ ಸಮೂಹಕೋ ಗೋಚರ ಹೋನೇವಾಲಾ ಐಸಾ
ವಸ್ತ್ರ ನಹೀಂ ಹೈ; ಔರ ಜೋ ಸಮಸ್ತ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಮೂಹಕೋ ಗೋಚರ ಹೋನೇವಾಲಾ ವಸ್ತ್ರ ಹೈ ವಹ ಏಕ ಚಕ್ಷುಇನ್ದ್ರಿಯಕೇ
ವಿಷಯಮೇಂ ಆನೇವಾಲಾ ತಥಾ ಅನ್ಯ ಸಮಸ್ತ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ಸಮೂಹಕೋ ಗೋಚರ ನ ಹೋನೇವಾಲಾ ಐಸಾ ಶುಕ್ಲತ್ವ
ಗುಣ ನಹೀಂ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉನಕೇ ತದ್ಭಾವಕಾ ಅಭಾವ ಹೈ; ಇಸೀಪ್ರಕಾರ, ೩ಕಿಸೀಕೇ ಆಶ್ರಯ ರಹನೇವಾಲೀ,