ಅಪ್ಪಾ ಪರಿಣಾಮಪ್ಪಾ ಪರಿಣಾಮೋ ಣಾಣಕಮ್ಮಫಲಭಾವೀ .
ಭಣ್ಯತೇ . ಸೈವ ಕರ್ಮಚೇತನೇತಿ . ತಮಣೇಗವಿಧಂ ಭಣಿದಂ ತಚ್ಚ ಕರ್ಮ ಶುಭಾಶುಭಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಭೇದೇನಾನೇಕವಿಧಂ ತ್ರಿವಿಧಂ ಭಣಿತಮ್ . ಇದಾನೀಂ ಫಲಚೇತನಾ ಕಥ್ಯತೇ — ಫಲಂ ತಿ ಸೋಕ್ಖಂ ವ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಫಲಮಿತಿ ಸುಖಂ ವಾ ದುಃಖಂ ವಾ . ವಿಷಯಾನುರಾಗರೂಪಂ ಯದಶುಭೋಪಯೋಗಲಕ್ಷಣಂ ಕರ್ಮ ತಸ್ಯ ಫಲಮಾಕುಲತ್ವೋತ್ಪಾದಕಂ ನಾರಕಾದಿದುಃಖಂ, ಯಚ್ಚ ಧರ್ಮಾನು- ರಾಗರೂಪಂ ಶುಭೋಪಯೋಗಲಕ್ಷಣಂ ಕರ್ಮ ತಸ್ಯ ಫಲಂ ಚಕ್ರವರ್ತ್ಯಾದಿಪಞ್ಚೇನ್ದ್ರಿಯಭೋಗಾನುಭವರೂಪಂ, ತಚ್ಚಾಶುದ್ಧನಿಶ್ಚಯೇನ ಸುಖಮಪ್ಯಾಕುಲೋತ್ಪಾದಕತ್ವಾತ್ ಶುದ್ಧನಿಶ್ಚಯೇನ ದುಃಖಮೇವ . ಯಚ್ಚ ರಾಗಾದಿವಿಕಲ್ಪರಹಿತಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಪರಿಣತಿರೂಪಂ ಕರ್ಮ ತಸ್ಯ ಫಲಮನಾಕುಲತ್ವೋತ್ಪಾದಕಂ ಪರಮಾನನ್ದೈಕರೂಪಸುಖಾಮೃತಮಿತಿ . ಏವಂ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಕರ್ಮಫಲಚೇತನಾಸ್ವರೂಪಂ ಜ್ಞಾತ-
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಜಿಸಮೇಂ ಸ್ವ, ಸ್ವ -ರೂಪಸೇ ಔರ ಪರ -ರೂಪಸೇ (ಪರಸ್ಪರ ಏಕಮೇಕ ಹುಯೇ ಬಿನಾ, ಸ್ಪಷ್ಟ ಭಿನ್ನತಾಪೂರ್ವಕ) ಏಕ ಹೀ ಸಾಥ ಪ್ರತಿಭಾಸಿತ ಹೋ ಸೋ ಜ್ಞಾನ ಹೈ .
ಜೀವಕೇ ದ್ವಾರಾ ಕಿಯಾ ಜಾನೇವಾಲಾ ಭಾವ ವಹ (ಜೀವಕಾ) ಕರ್ಮ ಹೈ . ಉಸಕೇ ಮುಖ್ಯ ದೋ ಭೇದ ಹೈಂ : (೧) ನಿರುಪಾಧಿಕ (ಸ್ವಾಭಾವಿಕ) ಶುದ್ಧಭಾವರೂಪ ಕರ್ಮ, ಔರ (೨) ಔಪಾಧಿಕ ಶುಭಾಶುಭಭಾವರೂಪ ಕರ್ಮ .
ಇಸ ಕರ್ಮಕೇ ದ್ವಾರಾ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲಾ ಸುಖ ಅಥವಾ ದುಃಖ ಕರ್ಮಫಲ ಹೈ . ವಹಾಂ, ದ್ರವ್ಯಕರ್ಮರೂಪ ಉಪಾಧಿಮೇಂ ಯುಕ್ತ ನ ಹೋನೇಸೇ ಜೋ ನಿರುಪಾಧಿಕ ಶುದ್ಧಭಾವರೂಪ ಕರ್ಮ ಹೋತಾ ಹೈ, ಉಸಕಾ ಫಲ ತೋ ಅನಾಕುಲತಾ ಜಿಸಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಹೈ ಐಸಾ ಸ್ವಭಾವಭೂತ ಸುಖ ಹೈ; ಔರ ದ್ರವ್ಯಕರ್ಮರೂಪ ಉಪಾಧಿಮೇಂ ಯುಕ್ತ ಹೋನೇಸೇ ಜೋ ಔಪಾಧಿಕ ಶುಭಾಶುಭಭಾವರೂಪ ಕರ್ಮ ಹೋತಾ ಹೈ, ಉಸಕಾ ಫಲ ವಿಕಾರಭೂತ ದುಃಖ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಉಸಮೇಂ ಅನಾಕುಲತಾ ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ಆಕುಲತಾ ಹೈ .
ಇಸಪ್ರಕಾರ ಜ್ಞಾನ, ಕರ್ಮ ಔರ ಕರ್ಮಫಲಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಕಹಾ ಗಯಾ ..೧೨೪..
ಅಬ ಜ್ಞಾನ, ಕರ್ಮ ಔರ ಕರ್ಮಫಲಕೋ ಆತ್ಮಾರೂಪಸೇ ನಿಶ್ಚಿತ ಕರತೇ ಹೈಂ : —
ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಆತ್ಮಾ ಪರಿಣಾಮಾತ್ಮಾ ] ಆತ್ಮಾ ಪರಿಣಾಮಾತ್ಮಕ ಹೈ; [ಪರಿಣಾಮಃ ] ಪರಿಣಾಮ [ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಫಲಭಾವೀ ] ಜ್ಞಾನರೂಪ, ಕರ್ಮರೂಪ ಔರ ಕರ್ಮಫಲರೂಪ ಹೋತಾ ಹೈ; [ತಸ್ಮಾತ್ ] ಇಸಲಿಯೇ [ಜ್ಞಾನಂ
ಪರಿಣಾಮ -ಆತ್ಮಕ ಜೀವ ಛೇ, ಪರಿಣಾಮ ಜ್ಞಾನಾದಿಕ ಬನೇ; ತೇಥೀ ಕರಮಫ ಳ, ಕರ್ಮ ತೇಮ ಜ ಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮಾ ಜಾಣಜೇ. ೧೨೫.