Pravachansar-Hindi (Kannada transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 251 of 513
PDF/HTML Page 284 of 546

 

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ ]
ಜ್ಞೇಯತತ್ತ್ವ -ಪ್ರಜ್ಞಾಪನ
೨೫೧
(ಮಂದಾಕ್ರಾನ್ತಾ ಛಂದ)
ಇತ್ಯುಚ್ಛೇದಾತ್ಪರಪರಿಣತೇಃ ಕರ್ತೃಕರ್ಮಾದಿಭೇದ-
ಭ್ರಾನ್ತಿಧ್ವಂಸಾದಪಿ ಚ ಸುಚಿರಾಲ್ಲಬ್ಧಶುದ್ಧಾತ್ಮತತ್ತ್ವಃ
.
ಸಂಚಿನ್ಮಾತ್ರೇ ಮಹಸಿ ವಿಶದೇ ಮೂರ್ಚ್ಛಿತಶ್ಚೇತನೋಽಯಂ
ಸ್ಥಾಸ್ಯತ್ಯುದ್ಯತ್ಸಹಜಮಹಿಮಾ ಸರ್ವದಾ ಮುಕ್ತ ಏವ
..೮..
(ಅನುಷ್ಟುಪ ಛಂದ)
ದ್ರವ್ಯಸಾಮಾನ್ಯವಿಜ್ಞಾನನಿಮ್ನಂ ಕೃತ್ವೇತಿ ಮಾನಸಮ್ .
ತದ್ವಿಶೇಷಪರಿಜ್ಞಾನಪ್ರಾಗ್ಭಾರಃ ಕ್ರಿಯತೇಽಧುನಾ ..೯..

ಇತಿ ಪ್ರವಚನಸಾರವೃತ್ತೌ ತತ್ತ್ವದೀಪಿಕಾಯಾಂ ಶ್ರೀಮದಮೃತಚಂದ್ರಸೂರಿವಿರಚಿತಾಯಾಂ ಜ್ಞೇಯತತ್ತ್ವಪ್ರಜ್ಞಾಪನೇ ದ್ರವ್ಯಸಾಮಾನ್ಯಪ್ರಜ್ಞಾಪನಂ ಸಮಾಪ್ತಮ್ .. ವ್ಯಾಖ್ಯಾನೇನ ತೃತೀಯಾ ಚೇತಿ . ‘ದವ್ವಂ ಜೀವಮಜೀವಂ’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾತ್ರಯೇಣ ಪ್ರಥಮಸ್ಥಲಮ್ . ತದನನ್ತರಂ ಜ್ಞಾನಾದಿ- ವಿಶೇಷಗುಣಾನಾಂ ಸ್ವರೂಪಕಥನೇನ ‘ಲಿಂಗೇಹಿಂ ಜೇಹಿಂ’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾದ್ವಯೇನ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಥಲಮ್ . ಅಥಾನನ್ತರಂ ಸ್ವಕೀಯ- ಸ್ವಕೀಯವಿಶೇಷಗುಣೋಪಲಕ್ಷಿತದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ನಿರ್ಣಯಾರ್ಥಂ ‘ವಣ್ಣರಸ’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾತ್ರಯೇಣ ತೃತೀಯಸ್ಥಲಮ್ . ಅಥ ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯಕಥನಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ‘ಜೀವಾ ಪೋಗ್ಗಲಕಾಯಾ’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾದ್ವಯೇನ ಚತುರ್ಥಸ್ಥಲಮ್ . ಅತಃ ಪರಂ ದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಲೋಕಾಕಾಶಮಾಧಾರ ಇತಿ ಕಥನೇನ ಪ್ರಥಮಾ, ಯದೇವಾಕಾಶದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರದೇಶಲಕ್ಷಣಂ ತದೇವ ಶೇಷಾಣಾಮಿತಿ ಕಥನರೂಪೇಣ ದ್ವಿತೀಯಾ ಚೇತಿ ‘ಲೋಗಾಲೋಗೇಸು’ ಇತ್ಯಾದಿಸೂತ್ರದ್ವಯೇನ ಪಞ್ಚಮಸ್ಥಲಮ್ . ತದನನ್ತರಂ ಕಾಲದ್ರವ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರದೇಶತ್ವಸ್ಥಾಪನರೂಪೇಣ ಪ್ರಥಮಾ, ಸಮಯರೂಪಃ ಪರ್ಯಾಯಕಾಲಃ ಕಾಲಾಣುರೂಪೋ ದ್ರವ್ಯಕಾಲ ಇತಿ ಕಥನರೂಪೇಣ ದ್ವಿತೀಯಾ ಚೇತಿ ‘ಸಮಓ ದು ಅಪ್ಪದೇಸೋ’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾದ್ವಯೇನ ಷಷ್ಠಸ್ಥಲಮ್ . ಅಥ ಪ್ರದೇಶಲಕ್ಷಣಕಥನೇನ ಪ್ರಥಮಾ, ತಿರ್ಯಕ್ಪ್ರಚಯೋರ್ಧ್ವಪ್ರಚಯಸ್ವರೂಪ-

ಅರ್ಥ :ಇಸಪ್ರಕಾರ ಪರಪರಿಣತಿಕೇ ಉಚ್ಛೇದಸೇ (ಅರ್ಥಾತ್ ಪರದ್ರವ್ಯರೂಪ ಪರಿಣಮನಕೇ ನಾಶಸೇ) ತಥಾ ಕರ್ತಾ, ಕರ್ಮ ಇತ್ಯಾದಿ ಭೇದೋಂಕೀ ಭ್ರಾಂತಿಕೇ ಭೀ ನಾಶಸೇ ಅನ್ತಮೇಂ ಜಿಸನೇ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮತತ್ತ್ವಕೋ ಉಪಲಬ್ಧ ಕಿಯಾ ಹೈಐಸಾ ಯಹ ಆತ್ಮಾ, ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರರೂಪ ವಿಶದ (ನಿರ್ಮಲ) ತೇಜಮೇಂ ಲೀನ ಹೋತಾ ಹುಆ, ಅಪನೀ ಸಹಜ (ಸ್ವಾಭಾವಿಕ) ಮಹಿಮಾಕೇ ಪ್ರಕಾಶಮಾನರೂಪಸೇ ಸರ್ವದಾ ಮುಕ್ತ ಹೀ ರಹೇಗಾ .

[ಅಬ, ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ ನವೀನ ವಿಷಯಕೋದ್ರವ್ಯವಿಶೇಷಕೇ ವರ್ಣನಕೋಸೂಚಿತ ಕಿಯಾ ಜಾತಾ ಹೈ : ]

ಅರ್ಥ :ಇಸಪ್ರಕಾರ ದ್ರವ್ಯಸಾಮಾನ್ಯಕೇ ಜ್ಞಾನಸೇ ಮನಕೋ ಗಂಭೀರ ಕರಕೇ, ಅಬ ದ್ರವ್ಯವಿಶೇಷಕೇ

ಇಸಪ್ರಕಾರ (ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ) ಶ್ರೀ ಪ್ರವಚನಸಾರ ಶಾಸ್ತ್ರಕೀ ಶ್ರೀಮದ್ ಅಮೃತಚಂದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವ ವಿರಚಿತ ತತ್ತ್ವದೀಪಿಕಾ ನಾಮಕೀ ಟೀಕಾಮೇಂ ಜ್ಞೇಯತತ್ತ್ವಪ್ರಜ್ಞಾಪನಮೇಂ ದ್ರವ್ಯಸಾಮಾನ್ಯಪ್ರಜ್ಞಾಪನ ಸಮಾಪ್ತ ಹುಆ .

ಪರಿಜ್ಞಾನಕಾ ಪ್ರಾರಂಭ ಕಿಯಾ ಜಾತಾ ಹೈ .

೧. ಪರಿಜ್ಞಾನ = ವಿಸ್ತಾರಪೂರ್ವಕ ಜ್ಞಾನ .