ಭಾವೇನ ಪರಿಣಮತಿ ತದಾ ಅನ್ಯೇ ಯೋಗದ್ವಾರೇಣ ಪ್ರವಿಶನ್ತಃ ಕರ್ಮಪುದ್ಗಲಾಃ ಸ್ವಯಮೇವ ಸಮುಪಾತ್ತವೈಚಿತ್ರ್ಯೈ-
ರ್ಜ್ಞಾನಾವರಣಾದಿಭಾವೈಃ ಪರಿಣಮನ್ತೇ . ಅತಃ ಸ್ವಭಾವಕೃತಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ವೈಚಿತ್ರ್ಯಂ, ನ ಪುನರಾತ್ಮಕೃತಮ್ ..೧೮೭..
ಸಪದೇಸೋ ಸೋ ಅಪ್ಪಾ ಕಸಾಯಿದೋ ಮೋಹರಾಗದೋಸೇಹಿಂ .
ತಥಾ ಸ್ವಯಮೇವ ನಾನಾಭೇದಪರಿಣತೈರ್ಮೂಲೋತ್ತರಪ್ರಕೃತಿರೂಪಜ್ಞಾನಾವರಣಾದಿಭಾವೈಃ ಪರ್ಯಾಯೈರಿತಿ . ತತೋ ಜ್ಞಾಯತೇ ಯಥಾ ಜ್ಞಾನಾವರಣಾದಿಕರ್ಮಣಾಮುತ್ಪತ್ತಿಃ ಸ್ವಯಂಕೃತಾ ತಥಾ ಮೂಲೋತ್ತರಪ್ರಕೃತಿರೂಪವೈಚಿತ್ರ್ಯಮಪಿ, ನ ಚ ಜೀವಕೃತಮಿತಿ ..೧೮೭.. ಕರ್ಮಪುದ್ಗಲಪರಿಣಾಮ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಸ್ವಯಮೇವ ವಿಚಿತ್ರತಾಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋತೇ ಹೈಂ . ವಹ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಹೈ ಕಿ — ಜೈಸೇ, ಜಬ ನಯಾ ಮೇಘಜಲ ಭೂಮಿಸಂಯೋಗರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹೈ ತಬ ಅನ್ಯ ಪುದ್ಗಲ ಸ್ವಯಮೇವ ವಿಚಿತ್ರತಾಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹರಿಯಾಲೀ, ಕುಕುರಮುತ್ತಾ (ಛತ್ತಾ), ಔರ ಇನ್ದ್ರಗೋಪ (ಚಾತುರ್ಮಾಸಮೇಂ ಉತ್ಪನ್ನ ಲಾಲ ಕೀಡಾ) ಆದಿರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹೈ, ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಜಬ ಯಹ ಆತ್ಮಾ ರಾಗದ್ವೇಷಕೇ ವಶೀಭೂತ ಹೋತಾ ಹುಆ ಶುಭಾಶುಭಭಾವರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹೈ, ತಬ ಅನ್ಯ, ಯೋಗದ್ವಾರೋಂಮೇಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟ ಹೋತೇ ಹುಏ ಕರ್ಮಪುದ್ಗಲ ಸ್ವಯಮೇವ ವಿಚಿತ್ರತಾಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಜ್ಞಾನಾವರಣಾದಿ ಭಾವರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತೇ ಹೈಂ .
ಇಸಸೇ (ಯಹ ನಿಶ್ಚಿತ ಹುಆ ಕಿ) ಕರ್ಮೋಂಕೀ ವಿಚಿತ್ರತಾ (ವಿವಿಧತಾ)ಕಾ ಹೋನಾ ೧ಸ್ವಭಾವಕೃತ ಹೈ, ಕಿನ್ತು ಆತ್ಮಕೃತ ನಹೀಂ ..೧೮೭..
ಅಬ ಐಸಾ ಸಮಝಾತೇ ಹೈಂ ಕಿ ಅಕೇಲಾ ಹೀ ಆತ್ಮಾ ಬಂಧ ಹೈ —
ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಸಪ್ರದೇಶಃ ] ಪ್ರದೇಶಯುಕ್ತ [ಸಃ ಆತ್ಮಾ ] ವಹ ಆತ್ಮಾ [ಸಮಯೇ ] ಯಥಾಕಾಲ [ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷೈಃ ] ಮೋಹ – ರಾಗ – ದ್ವೇಷಕೇ ದ್ವಾರಾ [ಕಷಾಯಿತಃ ] ಕಷಾಯಿತ ಹೋನೇಸೇ [ಕರ್ಮ -ರಜೋಭಿಃ ಶ್ಲಿಷ್ಟಃ ] ಕರ್ಮರಜಸೇ ಲಿಪ್ತ ಯಾ ಬದ್ಧ ಹೋತಾ ಹುಆ [ಬಂಧ ಇತಿ ಪ್ರರೂಪಿತಃ ] ‘ಬಂಧ ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ ..೧೮೮..
ಸಂಬಂಧ ಪಾಮೀ ಕರ್ಮರಜನೋ, ಬಂಧರೂಪ ಕಥಾಯ ಛೇ. ೧೮೮.
೩೪೮ಪ್ರವಚನಸಾರ[ ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುಂದಕುಂದ-
೧. ಸ್ವಭಾವಕೃತ = ಕರ್ಮೋಂಕೇ ಅಪನೇ ಸ್ವಭಾವಸೇ ಕಿಯಾ ಹುಆ .