ಯತ ಏವ ಶುದ್ಧಾತ್ಮನೋ ಜಾತವೇದಸ ಇವ ಕಾಲಾಯಸಗೋಲೋತ್ಕೂಲಿತಪುದ್ಗಲಾಶೇಷವಿಲಾಸಕಲ್ಪೋ ನಾಸ್ತೀನ್ದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಸ್ತತ ಏವ ಘೋರಘನಘಾತಾಭಿಘಾತಪರಮ್ಪರಾಸ್ಥಾನೀಯಂ ಶರೀರಗತಂ ಸುಖದುಃಖಂ ನ ಸ್ಯಾತ್ ..೨೦..
ಅಥ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪಪ್ರಪಂಚ ಸೌಖ್ಯಸ್ವರೂಪಪ್ರಪಂಚ ಚ ಕ್ರಮಪ್ರವೃತ್ತಪ್ರಬನ್ಧದ್ವಯೇನಾಭಿದಧಾತಿ . ತತ್ರ ಕೇವಲಿನೋಽತೀನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನಪರಿಣತತ್ವಾತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವತೀತಿ ವಿಭಾವಯತಿ — ಪರಿಣಮದೋ ಖಲು ಣಾಣಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾ ಸವ್ವದವ್ವಪಜ್ಜಾಯಾ .
ಸೋ ಣೇವ ತೇ ವಿಜಾಣದಿ ಉಗ್ಗಹಪುವ್ವಾಹಿಂ ಕಿರಿಯಾಹಿಂ ..೨೧.. ಚಾಧ್ಯಾತ್ಮಗ್ರನ್ಥತ್ವಾನ್ನೋಚ್ಯನ್ತ ಇತಿ . ಅಯಮತ್ರ ಭಾವಾರ್ಥಃ — ಇದಂ ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಮೇವ ಜ್ಞಾತವ್ಯಮತ್ರಾಗ್ರಹೋ ನ ಕರ್ತವ್ಯಃ . ಕಸ್ಮಾತ್ . ದುರಾಗ್ರಹೇ ಸತಿ ರಾಗದ್ವೇಷೋತ್ಪತ್ತಿರ್ಭವತಿ ತತಶ್ಚ ನಿರ್ವಿಕಾರಚಿದಾನನ್ದೈಕಸ್ವಭಾವಪರಮಾತ್ಮಭಾವನಾವಿಘಾತೋ ಭವತೀತಿ ..೨೦.. ಏವಮನನ್ತಜ್ಞಾನಸುಖಸ್ಥಾಪನೇ ಪ್ರಥಮಗಾಥಾ ಕೇವಲಿಭುಕ್ತಿನಿರಾಕರಣೇ ದ್ವಿತೀಯಾ ಚೇತಿ ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಗತಮ್ . ಇತಿ ಸಪ್ತಗಾಥಾಭಿಃ ಸ್ಥಲಚತುಷ್ಟಯೇನ ಸಾಮಾನ್ಯೇನ ಸರ್ವಜ್ಞಸಿದ್ಧಿನಾಮಾ ದ್ವಿತೀಯೋಽನ್ತರಾಧಿಕಾರಃ ಸಮಾಪ್ತಃ .. ಅಥ ಜ್ಞಾನಪ್ರಪಞ್ಚಾಭಿಧಾನಾನ್ತರಾಧಿಕಾರೇ ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಶದ್ಗಾಥಾ ಭವನ್ತಿ . ತತ್ರಾಷ್ಟೌ ಸ್ಥಲಾನಿ . ತೇಷ್ವಾದೌ
ಟೀಕಾ : – ಜೈಸೇ ಅಗ್ನಿಕೋ ಲೋಹಪಿಣ್ಡಕೇ ತಪ್ತ ಪುದ್ಗಲೋಂಕಾ ಸಮಸ್ತ ವಿಲಾಸ ನಹೀಂ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಅಗ್ನಿ ಲೋಹೇಕೇ ಗೋಲೇಕೇ ಪುದ್ಗಲೋಂಕೇ ವಿಲಾಸಸೇ — ಉನಕೀ ಕ್ರಿಯಾಸೇ — ಭಿನ್ನ ಹೈ) ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೇ (ಅರ್ಥಾತ್ ಕೇವಲಜ್ಞಾನೀ ಭಗವಾನಕೇ) ಇನ್ದ್ರಿಯ -ಸಮೂಹ ನಹೀಂ ಹೈ; ಇಸೀಲಿಯೇ ಜೈಸೇ ಅಗ್ನಿಕೋ ಘನಕೇ ಘೋರ ಆಘಾತೋಂಕೀ ಪರಮ್ಪರಾ ನಹೀಂ ಹೈ (ಲೋಹೇಕೇ ಗೋಲೇಕೇ ಸಂಸರ್ಗಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇ ಪರ ಘನಕೇ ಲಗಾತಾರ ಆಘಾತೋಂ ಕೀ ಭಯಂಕರ ಮಾರ ಅಗ್ನಿಪರ ನಹೀಂ ಪಡತೀ) ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೇ ಶರೀರ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಸುಖ ದುಃಖ ನಹೀಂ ಹೈಂ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೇ ಶರೀರ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಕ್ಷುಧಾದಿಕಾ ದುಃಖ ಯಾ ಭೋಜನಾದಿಕಾ ಸುಖ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಇಸಲಿಯೇ ಉನಕೇ ಕವಲಾಹಾರ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ..೨೦..
ಅಬ, ಜ್ಞಾನಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ವಿಸ್ತಾರ ಔರ ಸುಖಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ವಿಸ್ತಾರ ಕ್ರಮಶಃ ಪ್ರವರ್ತಮಾನ ದೋ ಅಧಿಕಾರೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ . ಇನಮೇಂಸೇ (ಪ್ರಥಮ) ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇಸೇ ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೇ ಸಬ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹೈ ಯಹ ಪ್ರಗಟ ಕರತೇ ಹೈಂ : —
೩೬ಪ್ರವಚನಸಾರ[ ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುಂದಕುಂದ-