ಅಸ್ಯ ಖಲು ಭಗವತಃ ಸಮಸ್ತಾವರಣಕ್ಷಯಕ್ಷಣ ಏವ ಸಾಂಸಾರಿಕಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿನಿಷ್ಪತ್ತಿಬಲಾಧಾನ- ಹೇತುಭೂತಾನಿ ಪ್ರತಿನಿಯತವಿಷಯಗ್ರಾಹೀಣ್ಯಕ್ಷಾಣಿ ತೈರತೀತಸ್ಯ, ಸ್ಪರ್ಶರಸಗನ್ಧವರ್ಣಶಬ್ದಪರಿಚ್ಛೇದರೂಪೈಃ ಸಮರಸತಯಾ ಸಮನ್ತತಃ ಸರ್ವೈರೇವೇನ್ದ್ರಿಯಗುಣೈಃ ಸಮೃದ್ಧಸ್ಯ, ಸ್ವಯಮೇವ ಸಾಮಸ್ತ್ಯೇನ ಸ್ವಪರಪ್ರಕಾಶನಕ್ಷಮಮನಶ್ವರಂ ಲೋಕೋತ್ತರಜ್ಞಾನಂ ಜಾತಸ್ಯ, ಅಕ್ರಮಸಮಾಕ್ರಾನ್ತಸಮಸ್ತದ್ರವ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಕಾಲಭಾವತಯಾ ನ ಕಿಂಚನಾಪಿ ಪರೋಕ್ಷಮೇವ ಸ್ಯಾತ್ ..೨೨.. ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವತೀತ್ಯನ್ವಯರೂಪೇಣ ಪೂರ್ವಸೂತ್ರೇ ಭಣಿತಮಿದಾನೀಂ ತು ಪರೋಕ್ಷಂ ಕಿಮಪಿ ನಾಸ್ತೀತಿ ತಮೇವಾರ್ಥಂ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ದೃಢಯತಿ — ಣತ್ಥಿ ಪರೋಕ್ಖಂ ಕಿಂಚಿ ವಿ ಅಸ್ಯ ಭಗವತಃ ಪರೋಕ್ಷಂ ಕಿಮಪಿ ನಾಸ್ತಿ . ಕಿಂವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ . ಸಮಂತ ಸವ್ವಕ್ಖಗುಣಸಮಿದ್ಧಸ್ಸ ಸಮನ್ತತಃ ಸರ್ವಾತ್ಮಪ್ರದೇಶೈಃ ಸಾಮಸ್ತ್ಯೇನ ವಾ ಸ್ಪರ್ಶರಸಗನ್ಧವರ್ಣಶಬ್ದಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿರೂಪ- ಸರ್ವೇನ್ದ್ರಿಯಗುಣಸಮೃದ್ಧಸ್ಯ . ತರ್ಹಿ ಕಿಮಕ್ಷಸಹಿತಸ್ಯ . ನೈವಮ್ . ಅಕ್ಖಾತೀದಸ್ಸ ಅಕ್ಷಾತೀತಸ್ಯೇನ್ದ್ರಿಯವ್ಯಾಪಾರರಹಿತಸ್ಯ, ಅಥವಾ ದ್ವಿತೀಯವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮ್ — ಅಕ್ಷ್ಣೋತಿ ಜ್ಞಾನೇನ ವ್ಯಾಪ್ನೋತೀತ್ಯಕ್ಷ ಆತ್ಮಾ ತದ್ಗುಣಸಮೃದ್ಧಸ್ಯ . ಸದಾ ಸರ್ವದಾ ಸರ್ವಕಾಲಮ್ . ಪುನರಪಿ ಕಿಂರೂಪಸ್ಯ . ಸಯಮೇವ ಹಿ ಣಾಣಜಾದಸ್ಸ ಸ್ವಯಮೇವ ಹಿ ಸ್ಫು ಟಂ ಕೇವಲಜ್ಞಾನರೂಪೇಣ ಜಾತಸ್ಯ ಪರಿಣತಸ್ಯೇತಿ . ತದ್ಯಥಾ – ಅತೀನ್ದ್ರಿಯಸ್ವಭಾವಪರಮಾತ್ಮನೋ ವಿಪರೀತಾನಿ ಕ್ರಮಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತುಭೂತಾನೀನ್ದ್ರಿಯಾಣ್ಯತಿಕ್ರಾನ್ತಸ್ಯ ಜಗತ್ತ್ರಯಕಾಲತ್ರಯವರ್ತಿಸಮಸ್ತಪದಾರ್ಥಯುಗಪತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಪ್ರತೀತಿಸಮರ್ಥಮವಿನಶ್ವರಮಖಣ್ಡೈಕಪ್ರತಿಭಾಸಮಯಂ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಂ ಪರಿಣತಸ್ಯಾಸ್ಯ ಭಗವತಃ ಪರೋಕ್ಷಂ ಕಿಮಪಿ ನಾಸ್ತೀತಿ ಭಾವಾರ್ಥಃ ..೨೨.. ಏವಂ ಕೇವಲಿನಾಂ ಸಮಸ್ತಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವತೀತಿ ಕಥನರೂಪೇಣ ಪ್ರಥಮಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಗತಮ್ . ಅಥಾತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣೋ ಭವತೀತಿ ಜ್ಞಾನಂ ಚ

ಟೀಕಾ : — ಸಮಸ್ತ ಆವರಣಕೇ ಕ್ಷಯಕೇ ಕ್ಷಣ ಹೀ ಜೋ (ಭಗವಾನ) ಸಾಂಸಾರಿಕ ಜ್ಞಾನಕೋ ಉತ್ಪನ್ನ ಕರನೇಕೇ ಬಲಕೋ ಕಾರ್ಯರೂಪ ದೇನೇಮೇಂ ಹೇತುಭೂತ ಐಸೀ ಅಪನೇ ಅಪನೇ ನಿಶ್ಚಿತ್ ವಿಷಯೋಂಕೋ ಗ್ರಹಣ ಕರನೇವಾಲೀ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಸೇ ಅತೀತ ಹುಏ ಹೈಂ, ಜೋ ಸ್ಪರ್ಶ, ರಸ, ಗಂಧ, ವರ್ಣ ಔರ ಶಬ್ದಕೇ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಸರ್ವ ಇನ್ದ್ರಿಯ – ಗುಣೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ ಸರ್ವ ಓರಸೇ ಸಮರಸರೂಪಸೇ ಸಮೃದ್ಧ ಹೈಂ (ಅರ್ಥಾತ್ ಜೋ ಭಗವಾನ ಸ್ಪರ್ಶ, ರಸ, ಗಂಧ, ವರ್ಣ ತಥಾ ಶಬ್ದಕೋ ಸರ್ವ ಆತ್ಮಪ್ರದೇಶೋಂಸೇ ಸಮಾನರೂಪಸೇ ಜಾನತೇ ಹೈಂ) ಔರ ಜೋ ಸ್ವಯಮೇವ ಸಮಸ್ತರೂಪಸೇ ಸ್ವಪರಕಾ ಪ್ರಕಾಶನ ಕರನೇಮೇಂ ಸಮರ್ಥ ಅವಿನಾಶೀ ಲೋಕೋತ್ತರ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಹುಏ ಹೈಂ, ಐಸೇ ಇನ (ಕೇವಲೀ) ಭಗವಾನಕೋ ಸಮಸ್ತ ದ್ರವ್ಯ- ಕ್ಷೇತ್ರ -ಕಾಲ -ಭಾವಕಾ ಅಕ್ರಮಿಕ ಗ್ರಹಣ ಹೋನೇಸೇ ಕುಛ ಭೀ ಪರೋಕ್ಷ ನಹೀಂ ಹೈ .

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಇನ್ದ್ರಿಯಕಾ ಗುಣ ತೋ ಸ್ಪರ್ಶಾದಿಕ ಏಕ -ಏಕ ಗುಣಕೋ ಹೀ ಜಾನನಾ ಹೈ ಜೈಸೇ ಚಕ್ಷುಇನ್ದ್ರಿಯಕಾ ಗುಣ ರೂಪಕೋ ಹೀ ಜಾನನಾ ಹೈ ಅರ್ಥಾತ್ ರೂಪಕೋ ಹೀ ಜಾನನೇಮೇಂ ನಿಮಿತ್ತ ಹೋನಾ ಹೈ . ಔರ ಇನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನ ಕ್ರಮಿಕ ಹೈ . ಕೇವಲೀಭಗವಾನ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ನಿಮಿತ್ತಕೇ ಬಿನಾ ಸಮಸ್ತ ಆತ್ಮಪ್ರದೇಶೋಂಸೇ ಸ್ಪರ್ಶಾದಿ ಸರ್ವ ವಿಷಯೋಂಕೋ ಜಾನತೇ ಹೈಂ, ಔರ ಜೋ ಸಮಸ್ತರೂಪಸೇ ಸ್ವ -ಪರ ಪ್ರಕಾಶಕ ಹೈ ಐಸೇ ಲೋಕೋತ್ತರ ಜ್ಞಾನರೂಪ ( – ಲೌಕಿಕಜ್ಞಾನಸೇ ಭಿನ್ನ ಕೇವಲಜ್ಞಾನರೂಪ) ಸ್ವಯಮೇವ ಪರಿಣಮಿತ ಹುಆ ಕರತೇ ಹೈಂ; ಇಸಲಿಯೇ ಸಮಸ್ತ ದ್ರವ್ಯ -ಕ್ಷೇತ್ರ -ಕಾಲ ಔರ ಭಾವಕೋ ಅವಗ್ರಹಾದಿ ಕ್ರಮ ರಹಿತ ಜಾನತೇ ಹೈಂ ಇಸಲಿಯೇ ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೇ ಕುಛ ಭೀ ಪರೋಕ್ಷ ನಹೀಂ ಹೈ ..೨೨..