ಜ್ಞಾನೀ ಚಾರ್ಥಾಶ್ಚ ಸ್ವಲಕ್ಷಣಭೂತಪೃಥಕ್ತ್ವತೋ ನ ಮಿಥೋ ವೃತ್ತಿಮಾಸಾದಯನ್ತಿ ಕಿಂತು ತೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಸ್ವಭಾವಸಂಬನ್ಧಸಾಧಿತಮನ್ಯೋನ್ಯವೃತ್ತಿಮಾತ್ರಮಸ್ತಿ ಚಕ್ಷುರೂಪವತ್ . ಯಥಾ ಹಿ ಚಕ್ಷೂಂಷಿ ತದ್ವಿಷಯ- ತನ್ನಿಷ್ಠಮೇವ ಚ’ ..೨೭.. ಇತ್ಯಾತ್ಮಜ್ಞಾನಯೋರೇಕತ್ವಂ, ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವ್ಯವಹಾರೇಣ ಸರ್ವಗತತ್ವಮಿತ್ಯಾದಿಕಥನರೂಪೇಣ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾಪಞ್ಚಕಂ ಗತಮ್ . ಅಥ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಸಮೀಪೇ ನ ಗಚ್ಛತೀತಿ ನಿಶ್ಚಿನೋತಿ --ಣಾಣೀ ಣಾಣಸಹಾವೋ ಜ್ಞಾನೀ ಸರ್ವಜ್ಞಃ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವ ಏವ . ಅಟ್ಠಾ ಣೇಯಪ್ಪಗಾ ಹಿ ಣಾಣಿಸ್ಸ ಜಗತ್ತ್ರಯಕಾಲತ್ರಯವರ್ತಿಪದಾರ್ಥಾ ಜ್ಞೇಯಾತ್ಮಕಾ ಏವ ಭವನ್ತಿ ನ ಚ ಜ್ಞಾನಾತ್ಮಕಾಃ . ಕಸ್ಯ . ಜ್ಞಾನಿನಃ . ರೂವಾಣಿ ವ ಚಕ್ಖೂಣಂ ಣೇವಣ್ಣೋಣ್ಣೇಸು ವಟ್ಟಂತಿ ಜ್ಞಾನೀ ಪದಾರ್ಥಾಶ್ಚಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ಪರಸ್ಪರಮೇಕತ್ವೇನ ನ ವರ್ತನ್ತೇ . ಕಾನೀವ, ಕೇಷಾಂ ಸಂಬಂಧಿತ್ವೇನ . ರೂಪಾಣೀವ ಚಕ್ಷುಷಾಮಿತಿ . ಸಾಥ ಹೀ ಅವಿನಾಭಾವೀ ಸಮ್ಬನ್ಧವಾಲೇ ಆತ್ಮಾಕಾ ಭೀ ಅಭಾವ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ . (ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸುಖ, ವೀರ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿ ಗುಣ ನ ಹೋಂ ತೋ ಆತ್ಮಾ ಭೀ ನಹೀಂ ಹೋ ಸಕತಾ) ..೨೭..
ಅಬ, ಜ್ಞಾನ ಔರ ಜ್ಞೇಯಕೇ ಪರಸ್ಪರ ಗಮನಕಾ ನಿಷೇಧ ಕರತೇ ಹೈಂ ( ಅರ್ಥಾತ್ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಜ್ಞೇಯ ಏಕ- ದೂಸರೇಮೇಂ ಪ್ರವೇಶ ನಹೀಂ ಕರತೇ ಐಸಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ .) : —
ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಜ್ಞಾನೀ ] ಆತ್ಮಾ [ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಃ ] ಜ್ಞಾನ ಸ್ವಭಾವ ಹೈ [ಅರ್ಥಾಃ ಹಿ ] ಔರ ಪದಾರ್ಥ [ಜ್ಞಾನಿನಃ ] ಆತ್ಮಾಕೇ [ಜ್ಞೇಯಾತ್ಮಕಾಃ ] ಜ್ಞೇಯ ಸ್ವರೂಪ ಹೈಂ, [ರೂಪಾಣಿ ಇವ ಚಕ್ಷುಷೋಃ ] ಜೈಸೇ ಕಿ ರೂಪ (ರೂಪೀ ಪದಾರ್ಥ) ನೇತ್ರೋಂಕಾ ಜ್ಞೇಯ ಹೈ ವೈಸೇ [ಅನ್ಯೋನ್ಯೇಷು ] ವೇ ಏಕ -ದೂಸರೇ ಮೇಂ [ನ ಏವ ವರ್ತನ್ತೇ ] ನಹೀಂ ವರ್ತತೇ ..೨೮..
ಟೀಕಾ : — ಆತ್ಮಾ ಔರ ಪದಾರ್ಥ ಸ್ವಲಕ್ಷಣಭೂತ ಪೃಥಕ್ತ್ವಕೇ ಕಾರಣ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ನಹೀಂ ವರ್ತತೇ ಪರನ್ತು ಉನಕೇ ಮಾತ್ರ ನೇತ್ರ ಔರ ರೂಪೀ ಪದಾರ್ಥಕೀ ಭಾಂತಿ ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಸ್ವಭಾವ -ಸಮ್ಬನ್ಧಸೇ ಹೋನೇವಾಲೀ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಪಾಈ ಜಾತೀ ಹೈ . (ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದ್ರವ್ಯಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಅನ್ಯ ದ್ರವ್ಯೋಂಸೇ ಭಿನ್ನತ್ವ ಹೋನೇಸೇ ಆತ್ಮಾ ಔರ ಪದಾರ್ಥ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ನಹೀಂ ವರ್ತತೇ, ಕಿನ್ತು ಆತ್ಮಾಕಾ ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವ ಹೈ ಔರ ಪದಾರ್ಥೋಂಕಾ ಜ್ಞೇಯ ಸ್ವಭಾವ ಹೈ, ಐಸೇ ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಭಾವರೂಪ ಸಮ್ಬನ್ಧಕೇ ಕಾರಣ ಹೀ ಮಾತ್ರ ಉನಕಾ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ಹೋನಾ ನೇತ್ರ
ಛೇ ‘ಜ್ಞಾನೀ’ ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವ, ಅರ್ಥೋ ಜ್ಞೇಯರೂಪ ಛೇ ‘ಜ್ಞಾನೀ’ನಾ, ಜ್ಯಮ ರೂಪ ಛೇ ನೇತ್ರೋ ತಣಾಂ, ನಹಿ ವರ್ತತಾ ಅನ್ಯೋನ್ಯಮಾಂ.೨೮.