മോഹരാഗദ്വേഷപരിണതത്വാത് ജ്ഞേയാര്ഥപരിണമനലക്ഷണയാ ക്രിയയാ യുജ്യമാനഃ ക്രിയാഫലഭൂതം ബന്ധമ-
നുഭവതി, ന തു ജ്ഞാനാദിതി പ്രഥമമേവാര്ഥപരിണമനക്രിയാഫലത്വേന ബന്ധസ്യ സമര്ഥിതത്വാത്, തഥാ
‘ഗേണ്ഹദി ണേവ ണ മുംചദി ണ പരം പരിണമദി കേവലീ ഭഗവം . പേച്ഛദി സമംതദോ സോ ജാണദി സവ്വം
ണിരവസേസം ..’ ഇത്യര്ഥപരിണമനാദിക്രിയാണാമഭാവസ്യ ശുദ്ധാത്മനോ നിരൂപിതത്വാച്ചാര്ഥാനപരിണമതോ-
ഗൃഹ്ണതസ്തേഷ്വനുത്പദ്യമാനസ്യ ചാത്മനോ ജ്ഞപ്തിക്രിയാസദ്ഭാവേപി ന ഖലു ക്രിയാഫലഭൂതോ ബന്ധഃ
സിദ്ധയേത് ..൫൨..
പദാര്ഥപരിച്ഛിത്തിസദ്ഭാവേപി രാഗദ്വേഷമോഹാഭാവാത് കേവലിനാം ബന്ധോ നാസ്തീതി തമേവാര്ഥം പ്രകാരാന്തരേണ
ദൃഢീകുര്വന് ജ്ഞാനപ്രപഞ്ചാധികാരമുപസംഹരതി ---ണ വി പരിണമദി യഥാ സ്വകീയാത്മപ്രദേശൈഃ സമരസീഭാവേന സഹ
പരിണമതി തഥാ ജ്ഞേയരൂപേണ ന പരിണമതി . ണ ഗേണ്ഹദി യഥൈവ ചാനന്തജ്ഞാനാദിചതുഷ്ടയരൂപമാത്മരൂപമാത്മരൂപതയാ
ഗൃഹ്ണാതി തഥാ ജ്ഞേയരൂപം ന ഗൃഹ്ണാതി . ഉപ്പജ്ജദി ണേവ തേസു അട്ഠേസു യഥാ ച നിര്വികാരപരമാനന്ദൈകസുഖരൂപേണ
സ്വകീയസിദ്ധപര്യായേണോത്പദ്യതേ തഥൈവ ച ജ്ഞേയപദാര്ഥേഷു നോത്പദ്യതേ . കിം കുര്വന്നപി . ജാണണ്ണവി തേ താന്
ജ്ഞേയപദാര്ഥാന് സ്വസ്മാത് പൃഥഗ്രൂപേണ ജാനന്നപി . സ കഃ കര്താ . ആദാ മുക്താത്മാ . അബംധഗോ തേണ പണ്ണത്തോ തതഃ
കാരണാത്കര്മണാമബന്ധകഃ പ്രജ്ഞപ്ത ഇതി . തദ്യഥാ --രാഗാദിരഹിതജ്ഞാനം ബന്ധകാരണം ന ഭവതീതി ജ്ഞാത്വാ
ശുദ്ധാത്മോപലമ്ഭലക്ഷണമോക്ഷവിപരീതസ്യ നാരകാദിദുഃഖകാരണകര്മബന്ധസ്യ കാരണാനീന്ദ്രിയമനോജനിതാന്യേകദേശ-
൧. ജ്ഞാനതത്ത്വ -പ്രജ്ഞാപനകീ ൩൨ വീം ഗാഥാ .
കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ ]
ജ്ഞാനതത്ത്വ -പ്രജ്ഞാപന
൮൯
പ്ര. ൧൨
സ്വരൂപ ക്രിയാകേ സാഥ യുക്ത ഹോതാ ഹുആ ആത്മാ ക്രിയാഫലഭൂത ബന്ധകാ അനുഭവ കരതാ ഹൈ, കിന്തു
ജ്ഞാനസേ നഹീം’ ഇസപ്രകാര പ്രഥമ ഹീ അര്ഥപരിണമനക്രിയാകേ ഫലരൂപസേ ബന്ധകാ സമര്ഥന കിയാ ഗയാ
ഹൈ (അര്ഥാത് ബന്ധ തോ പദാര്ഥരൂപമേം പരിണമനരൂപ ക്രിയാകാ ഫല ഹൈ ഐസാ നിശ്ചിത കിയാ ഗയാ ഹൈ)
തഥാ ‘ഗേണ്ഹദി ണേവ ണ മുഞ്ചദി ണ പരം പരിണമദി കേവലീ ഭഗവം . പേച്ഛദി സമംതദോ സോ ജാണാദി
സവ്വം ൧ണിരവസേസം ..’
ഇസ ഗാഥാ സൂത്രമേം ശുദ്ധാത്മാകേ അര്ഥ പരിണമനാദി ക്രിയാഓംകാ അഭാവ നിരൂപിത കിയാ ഗയാ
ഹൈ ഇസലിയേ ജോ (ആത്മാ) പദാര്ഥരൂപമേം പരിണമിത നഹീം ഹോതാ ഉസേ ഗ്രഹാണ നഹീം കരതാ ഔര ഉസരൂപ
ഉത്പന്ന നഹീം ഹോതാ ഉസ ആത്മാകേ ജ്ഞപ്തിക്രിയാകാ സദ്ഭാവ ഹോനേ പര ഭീ വാസ്തവമേം ക്രിയാഫലഭൂത ബന്ധ
സിദ്ധ നഹീം ഹോതാ .
ഭാവാര്ഥ : — കര്മകേ തീന ഭേദ കിയേ ഗയേ ഹൈം – പ്രാപ്യ – വികാര്യ ഔര നിര്വര്ത്യ . കേവലീ-
ഭഗവാനകേ പ്രാപ്യ കര്മ, വികാര്യ കര്മ ഔര നിര്വര്ത്യ കര്മ ജ്ഞാന ഹീ ഹൈ, ക്യോംകി വേ ജ്ഞാനകോ ഹീ ഗ്രഹണ
കരതേ ഹൈം, ജ്ഞാനരൂപ ഹീ പരിണമിത ഹോതേ ഹൈം ഔര ജ്ഞാനരൂപ ഹീ ഉത്പന്ന ഹോതേ ഹൈം . ഇസ പ്രകാര ജ്ഞാന ഹീ
ഉനകാ കര്മ ഔര ജ്ഞപ്തി ഹീ ഉനകീ ക്രിയാ ഹൈ . ഐസാ ഹോനേസേ കേവലീഭഗവാനകേ ബന്ധ നഹീം ഹോതാ,
ക്യോംകി ജ്ഞപ്തിക്രിയാ ബന്ധകാ കാരണ നഹീം ഹൈ കിന്തു ജ്ഞേയാര്ഥപരിണമനക്രിയാ അര്ഥാത് ജ്ഞേയ പദാര്ഥോംകേ