ജീവോ സയം അമുത്തോ മുത്തിഗദോ തേണ മുത്തിണാ മുത്തം .
ഇന്ദ്രിയജ്ഞാനം ഹി മൂര്തോപലമ്ഭകം മൂര്തോപലഭ്യം ച . തദ്വാന് ജീവഃ സ്വയമമൂര്തോപി കഥനമുഖ്യത്വേനൈകഗാഥയാ ദ്വിതീയസ്ഥലം ഗതമ് ..൫൪.. അഥ ഹേയഭൂതസ്യേന്ദ്രിയസുഖസ്യ കാരണത്വാദല്പ- വിഷയത്വാച്ചേന്ദ്രിയജ്ഞാനം ഹേയമിത്യുപദിശതി ---ജീവോ സയം അമുത്തോ ജീവസ്താവച്ഛക്തിരൂപേണ ശുദ്ധദ്രവ്യാര്ഥിക- സകതാ ഹൈ ? (അര്ഥാത് കോഈ നഹീം രോക സകതാ .) ഇസലിയേ വഹ (അതീന്ദ്രിയ ജ്ഞാന) ഉപാദേയ ഹൈ ..൫൪..
അബ, ഇന്ദ്രിയസുഖകാ സാധനഭൂത (-കാരണരൂപ) ഇന്ദ്രിയജ്ഞാന ഹേയ ഹൈ — ഇസപ്രകാര ഉസകീ നിന്ദാ കരതേ ഹൈം —
അന്വയാര്ഥ : — [സ്വയം അമൂര്തഃ ] സ്വയം അമൂര്ത ഐസാ [ജീവഃ ] ജീവ [മൂര്തിഗതഃ ] മൂര്ത ശരീരകോ പ്രാപ്ത ഹോതാ ഹുആ [തേന മൂര്തേന ] ഉസ മൂര്ത ശരീരകേ ദ്വാരാ [യോഗ്യ മൂര്തം ] യോഗ്യ മൂര്ത പദാര്ഥകോ [അവഗ്രഹ്യ ] ൧അവഗ്രഹ കരകേ ( — ഇന്ദ്രിയഗ്രഹണയോഗ്യ മൂര്ത പദാര്ഥകാ അവഗ്രഹ കരകേ) [തത് ] ഉസേ [ജാനാതി ] ജാനതാ ഹൈ [വാ ന ജാനാതി ] അഥവാ നഹീം ജാനതാ ( — കഭീ ജാനതാ ഹൈ ഔര കഭീ നഹീം ജാനതാ) ..൫൫..
ടീകാ : — ഇന്ദ്രിയജ്ഞാനകോ ൨ഉപലമ്ഭക ഭീ മൂര്ത ഹൈ ഔര ൩ഉപലഭ്യ ഭീ മൂര്ത ഹൈ . വഹ
൧. അവഗ്രഹ = മതിജ്ഞാനസേ കിസീ പദാര്ഥകോ ജാനനേകാ പ്രാരമ്ഭ ഹോനേ പര പഹലേ ഹീ അവഗ്രഹ ഹോതാ ഹൈ ക്യോംകി മതിജ്ഞാന അവഗ്രഹ, ഈഹാ, അവായ ഔര ധാരണാ — ഇസ ക്രമസേ ജാനതാ ഹൈ .
൨. ഉപലമ്ഭക = ബതാനേവാലാ, ജാനനേമേം നിമിത്തഭൂത . (ഇന്ദ്രിയജ്ഞാനകോ പദാര്ഥോംകേ ജാനനേമേം നിമിത്തഭൂത മൂര്ത പംചേന്ദ്രിയാത്മക ശരീര ഹൈ) .
൩. ഉപലഭ്യ = ജനാനേ യോഗ്യ .