മാത്രമ് . ഘാതികര്മാണി ഹി മഹാമോഹോത്പാദകത്വാദുന്മത്തകവദതസ്മിംസ്തദ്ബുദ്ധിമാധായ പരിച്ഛേദ്യമര്ഥം പ്രത്യാത്മാനം യതഃ പരിണാമയന്തി, തതസ്താനി തസ്യ പ്രത്യര്ഥം പരിണമ്യ പരിണമ്യ ശ്രാമ്യതഃ ഖേദനിദാനതാം പ്രതിപദ്യന്തേ . തദഭാവാത്കുതോ ഹി നാമ കേവലേ ഖേദസ്യോദ്ഭേദഃ . യതശ്ച ത്രിസമയാ- വച്ഛിന്നസകലപദാര്ഥപരിച്ഛേദ്യാകാരവൈശ്വരൂപ്യപ്രകാശനാസ്പദീഭൂതം ചിത്രഭിത്തിസ്ഥാനീയമനന്തസ്വരൂപം സ്വയമേവ പരിണമത് കേവലമേവ പരിണാമഃ, തതഃ കുതോന്യഃ പരിണാമോ യദ്ദ്വാരേണ ഖേദസ്യാത്മ- ലാഭഃ . യതശ്ച സമസ്തസ്വഭാവപ്രതിഘാതാഭാവാത്സമുല്ലസിതനിരംകു ശാനന്തശക്തിതയാ സകലം ത്രൈകാലികം ലോകാലോകാകാരമഭിവ്യാപ്യ കൂടസ്ഥത്വേനാത്യന്തനിഷ്പകമ്പം വ്യവസ്ഥിതത്വാദനാകുലതാം യത്കേവലമിതി ജ്ഞാനം തത്സൌഖ്യം ഭവതി, തസ്മാത് ഖേദോ തസ്സ ണ ഭണിദോ തസ്യ കേവലജ്ഞാനസ്യ ഖേദോ ദുഃഖം ന ഭണിതമ് . തദപി കസ്മാത് . ജമ്ഹാ ഘാദീ ഖയം ജാദാ യസ്മാന്മോഹാദിഘാതികര്മാണി ക്ഷയം ഗതാനി . തര്ഹി തസ്യാനന്തപദാര്ഥപരിച്ഛിത്തിപരിണാമോ ദുഃഖകാരണം ഭവിഷ്യതി . നൈവമ് . പരിണമം ച സോ ചേവ തസ്യ കേവലജ്ഞാനസ്യ സംബന്ധീ പരിണാമശ്ച സ ഏവ സുഖരൂപ ഏവേതി . ഇദാനീം വിസ്തരഃ — ജ്ഞാനദര്ശനാവരണോദയേ സതി യുഗപദര്ഥാന് ജ്ഞാതുമശക്യത്വാത് ക്രമകരണവ്യവധാനഗ്രഹണേ ഖേദോ ഭവതി, ആവരണദ്വയാഭാവേ സതി യുഗപദ്ഗ്രഹണേ കേവലജ്ഞാനസ്യ ഖേദോ നാസ്തീതി സുഖമേവ . തഥൈവ തസ്യ ഭഗവതോ ജഗത്ത്രയകാലത്രയവര്തിസമസ്തപദാര്ഥ- യുഗപത്പരിച്ഛിത്തിസമര്ഥമഖണ്ഡൈകരൂപം പ്രത്യക്ഷപരിച്ഛിത്തിമയം സ്വരൂപം പരിണമത്സത് കേവലജ്ഞാനമേവ പരിണാമോ, ന
(൧) ഖേദകേ ആയതന (-സ്ഥാന) ഘാതികര്മ ഹൈം, കേവല പരിണാമമാത്ര നഹീം . ഘാതികര്മ മഹാ മോഹകേ ഉത്പാദക ഹോനേസേ ധതൂരേകീ ഭാ തി ൧അതത്മേം തത് ബുദ്ധി ധാരണ കരവാകര ആത്മാകോ ജ്ഞേയപദാര്ഥകേ പ്രതി പരിണമന കരാതേ ഹൈം; ഇസലിയേ വേ ഘാതികര്മ, പ്രത്യേക പദാര്ഥകേ പ്രതി പരിണമിത ഹോ- ഹോകര ഥകനേവാലേ ആത്മാകേ ലിയേ ഖേദകേ കാരണ ഹോതേ ഹൈം . ഉനകാ (ഘാതികര്മോംകാ) അഭാവ ഹോനേസേ കേവലജ്ഞാനമേം ഖേദ കഹാ സേ പ്രഗട ഹോഗാ ? (൨) ഔര തീനകാലരൂപ തീന ഭേദ ജിസമേം കിയേ ജാതേ ഹൈം ഐസേ സമസ്ത പദാര്ഥോംകീ ജ്ഞേയാകാരരൂപ (വിവിധതാകോ പ്രകാശിത കരനേകാ സ്ഥാനഭൂത കേവലജ്ഞാന, ചിത്രിത് ദീവാരകീ ഭാ തി, സ്വയം) ഹീ അനന്തസ്വരൂപ സ്വയമേവ പരിണമിത ഹോനേസേ കേവലജ്ഞാന ഹീ പരിണാമ ഹൈ . ഇസലിയേ അന്യ പരിണാമ കഹാ ഹൈം കി ജിനസേ ഖേദകീ ഉത്പത്തി ഹോ ? (൩) ഔര, കേവലജ്ഞാന സമസ്ത സ്വഭാവപ്രതിഘാതകേ൨ അഭാവകേ കാരണ നിരംകുശ അനന്ത ശക്തികേ ഉല്ലസിത ഹോനേസേ സമസ്ത ത്രൈകാലിക ലോകാലോകകേ -ആകാരമേം വ്യാപ്ത ഹോകര ൩കൂടസ്ഥതയാ അത്യന്ത നിഷ്കംപ ഹൈ, പ്ര. ൧൪
൧. അതത്മേം തത്ബുദ്ധി = വസ്തു ജിസസ്വരൂപ നഹീം ഹൈ ഉസ സ്വരൂപ ഹോനേകീ മാന്യതാ; ജൈസേ കി — ജഡമേം ചേതനബുദ്ധി (അര്ഥാത് ജഡമേം ചേതനകീ മാന്യതാ) ദുഃഖമേം സുഖബുദ്ധി വഗൈരഹ .
൨. പ്രതിഘാത = വിഘ്ന; രുകാവട; ഹനന; ഘാത .
൩. കൂടസ്ഥ = സദാ ഏകരൂപ രഹനേവാലാ; അചല (കേവലജ്ഞാന സര്വഥാ അപരിണാമീ നഹീം ഹൈ, കിന്തു വഹ ഏക ജ്ഞേയസേ ദൂസരേ ജ്ഞേയകേ പ്രതി നഹീം ബദലതാ – സര്വഥാ തീനോം കാലകേ സമസ്ത ജ്ഞേയാകാരോംകോ ജാനതാ ഹൈ, ഇസലിയേ ഉസേ കൂടസ്ഥ കഹാ ഹൈ)