നിഗഡയോരിവാഹംകാരികം വിശേഷമഭിമന്യമാനോഹമിന്ദ്രപദാദിസംപദാം നിദാനമിതി നിര്ഭരതരം ധര്മാനു-
രാഗമവലമ്ബതേ സ ഖലൂപരക്തചിത്തഭിത്തിതയാ തിരസ്കൃതശുദ്ധോപയോഗശക്തിരാസംസാരം ശാരീരം ദുഃഖ-
മേവാനുഭവതി ..൭൭..
അഥൈവമവധാരിതശുഭാശുഭോപയോഗാവിശേഷഃ സമസ്തമപി രാഗദ്വേഷദ്വൈതമപഹാസയന്നശേഷദുഃഖ-
ക്ഷയായ സുനിശ്ചിതമനാഃ ശുദ്ധോപയോഗമധിവസതി —
ഏവം വിദിദത്ഥോ ജോ ദവ്വേസു ണ രാഗമേദി ദോസം വാ .
ഉവഓഗവിസുദ്ധോ സോ ഖവേദി ദേഹുബ്ഭവം ദുക്ഖം ..൭൮..
ശുദ്ധനിശ്ചയേന തു ശുദ്ധാത്മനോ ഭിന്നത്വാദ്ഭേദോ നാസ്തി . ഏവം ശുദ്ധനയേന പുണ്യപാപയോരഭേദം യോസൌ ന മന്യതേ
സ ദേവേന്ദ്രചക്രവര്തിബലദേവവാസുദേവകാമദേവാദിപദനിമിത്തം നിദാനബന്ധേന പുണ്യമിച്ഛന്നിര്മോഹശുദ്ധാത്മതത്ത്വ-
വിപരീതദര്ശനചാരിത്രമോഹപ്രച്ഛാദിതഃ സുവര്ണലോഹനിഗഡദ്വയസമാനപുണ്യപാപദ്വയബദ്ധഃ സന് സംസാരരഹിതശുദ്ധാത്മനോ
വിപരീതം സംസാരം ഭ്രമതീത്യര്ഥഃ ..൭൭.. അഥൈവം ശുഭാശുഭയോഃ സമാനത്വപരിജ്ഞാനേന നിശ്ചിതശുദ്ധാത്മതത്ത്വഃ സന്
ഐസാ ഹോനേ പര ഭീ, ജോ ജീവ ഉന ദോനോംമേം — സുവര്ണ ഔര ലോഹേകീ ബേഡീകീ ഭാ
തി — ൧അഹംകാരിക
അന്തര മാനതാ ഹുആ, അഹമിന്ദ്രപദാദി സമ്പദാഓംകേ കാരണഭൂത ധര്മാനുരാഗ പര അത്യന്ത
നിര്ഭരമയരൂപസേ (-ഗാഢരൂപസേ) അവലമ്ബിത ഹൈ, വഹ ജീവ വാസ്തവമേം ചിത്തഭൂമികേ ഉപരക്ത ഹോനേസേ
(-ചിത്തകീ ഭൂമി കര്മോപാധികേ നിമിത്തസേ രംഗീ ഹുഈ – മലിന വികൃത ഹോനേസേ) ജിസനേ ശുദ്ധോപയോഗ
ശക്തികാ തിരസ്കാര കിയാ ഹൈ, ഐസാ വര്തതാ ഹുആ സംസാരപര്യന്ത (-ജബതക ഇസ സംസാരകാ അസ്തിത്വ
ഹൈ തബതക അര്ഥാത് സദാകേ ലിയേ) ശാരീരിക ദുഃഖകാ ഹീ അനുഭവ കരതാ ഹൈ .
ഭാവാര്ഥ : — ജൈസേ സോനേകീ ബേഡീ ഔര ലോഹേകീ ബേഡീ ദോനോം അവിശേഷരൂപസേ ബാ
ധനേകാ ഹീ
കാമ കരതീ ഹൈം ഉസീപ്രകാര പുണ്യ -പാപ ദോനോം അവിശേഷരൂപസേ ബന്ധന ഹീ ഹൈം . ജോ ജീവ പുണ്യ ഔര
പാപകീ അവിശേഷതാകോ കഭീ നഹീം മാനതാ ഉസകാ ഉസ ഭയംകര സംസാരമേം പരിഭ്രമണകാ കഭീ അന്ത
നഹീം ആതാ ..൭൭..
അബ, ഇസപ്രകാര ശുഭ ഔര അശുഭ ഉപയോഗകീ അവിശേഷതാ അവധാരിത കരകേ, സമസ്ത
രാഗദ്വേഷകേ ദ്വൈതകോ ദൂര കരതേ ഹുഏ, അശേഷ ദുഃഖകാ ക്ഷയ കരനേകാ മനമേം ദൃഢ നിശ്ചയ കരകേ
ശുദ്ധോപയോഗമേം നിവാസ കരതാ ഹൈ (-ഉസേ അംഗീകാര കരതാ ഹൈ ) : —
൧. പുണ്യ ഔര പാപമേം അന്തര ഹോനേകാ മത അഹംകാരജന്യ (അവിദ്യാജന്യ, അജ്ഞാനജന്യ ഹൈ) .
വിദിതാര്ഥ ഏ രീത, രാഗദ്വേഷ ലഹേ ന ജേ ദ്രവ്യോ വിഷേ,
ശുദ്ധോപയോഗീ ജീവ തേ ക്ഷയ ദേഹഗത ദുഃഖനോ കരേ. ൭൮.
൧൩൨പ്രവചനസാര[ ഭഗവാനശ്രീകുംദകുംദ-