യതഃ ഖല്വതീതകാലാനുഭൂതക്രമപ്രവൃത്തയഃ സമസ്താ അപി ഭഗവന്തസ്തീര്ഥകരാഃ, പ്രകാരാന്തര- സ്യാസംഭവാദസംഭാവിതദ്വൈതേനാമുനൈവൈകേന പ്രകാരേണ ക്ഷപണം കര്മാംശാനാം സ്വയമനുഭൂയ, പരമാപ്തതയാ പരേഷാമപ്യായത്യാമിദാനീംത്വേ വാ മുമുക്ഷൂണാം തഥൈവ തദുപദിശ്യ, നിഃശ്രേയസമധ്യാശ്രിതാഃ . തതോ നാന്യദ്വര്ത്മ നിര്വാണസ്യേത്യവധാര്യതേ . അലമഥവാ പ്രലപിതേന . വ്യവസ്ഥിതാ മതിര്മമ . നമോ ഭഗവദ്ഭയഃ ..൮൨.. ഇത്യേതാവാന് വിശേഷഃ ..൮൧.. അഥ പൂര്വം ദ്രവ്യഗുണപര്യായൈരാപ്തസ്വരൂപം വിജ്ഞായ പശ്ചാത്തഥാഭൂതേ സ്വാത്മനി സ്ഥിത്വാ സര്വേപ്യര്ഹന്തോ മോക്ഷം ഗതാ ഇതി സ്വമനസി നിശ്ചയം കരോതി — സവ്വേ വി യ അരഹംതാ സര്വേപി ചാര്ഹന്തഃ തേണ വിധാണേണ ദ്രവ്യഗുണപര്യായൈഃ പൂര്വമര്ഹത്പരിജ്ഞാനാത്പശ്ചാത്തഥാഭൂതസ്വാത്മാവസ്ഥാനരൂപേണ തേന പൂര്വോക്തപ്രകാരേണ ഖവിദകമ്മംസാ ക്ഷപിതകര്മാംശാ വിനാശിതകര്മഭേദാ ഭൂത്വാ, കിച്ചാ തധോവദേസം അഹോ ഭവ്യാ അയമേവ നിശ്ചയ- രത്നത്രയാത്മകശുദ്ധാത്മോപലമ്ഭലക്ഷണോ മോക്ഷമാര്ഗോ നാന്യ ഇത്യുപദേശം കൃത്വാ ണിവ്വാദാ നിര്വൃതാ അക്ഷയാനന്തസുഖേന തൃപ്താ ജാതാഃ, തേ തേ ഭഗവന്തഃ . ണമോ തേസിം ഏവം മോക്ഷമാര്ഗനിശ്ചയം കൃത്വാ ശ്രീകുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവാസ്തസ്മൈ നിജശുദ്ധാത്മാനുഭൂതിസ്വരൂപമോക്ഷമാര്ഗായ തദുപദേശകേഭ്യോര്ഹദ്ഭയശ്ച തദുഭയസ്വരൂപാഭിലാഷിണ; സന്തോ ‘നമോസ്തു തേഭ്യ’ ഇത്യനേന പദേന നമസ്കാരം കുര്വന്തീത്യഭിപ്രായഃ ..൮൨.. അഥ രത്നത്രയാരാധകാ ഏവ പുരുഷാ ദാനപൂജാ- ഗുണപ്രശംസാനമസ്കാരാര്ഹാ ഭവന്തി നാന്യാ ഇതി കഥയതി — കൃത്വാ ] ഉപദേശ കരകേ [നിര്വൃതാഃ തേ ] മോക്ഷകോ പ്രാപ്ത ഹുഏ ഹൈം [ നമഃ തേഭ്യഃ ] ഉന്ഹേം നമസ്കാര ഹോ ..൮൨..
ടീകാ : — അതീത കാലമേം ക്രമശഃ ഹുഏ സമസ്ത തീര്ഥര്ംകര ഭഗവാന, ൧പ്രകാരാന്തരകാ അസംഭവ ഹോനേസേ ജിസമേം ദ്വൈത സംഭവ നഹീം ഹൈ; ഐസേ ഇസീ ഏകപ്രകാരസേ കര്മാംശോം (ജ്ഞാനാവരണാദി കര്മ ഭേദോം)കാ ക്ഷയ സ്വയം അനുഭവ കരകേ (തഥാ) ൨പരമാപ്തതാകേ കാരണ ഭവിഷ്യകാലമേം അഥവാ ഇസ (വര്തമാന) കാലമേം അന്യ മുമുക്ഷുഓംകോ ഭീ ഇസീപ്രകാരസേ ഉസകാ (-കര്മ ക്ഷയകാ) ഉപദേശ ദേകര നിഃശ്രേയസ (മോക്ഷ)കോ പ്രാപ്ത ഹുഏ ഹൈം; ഇസലിയേ നിര്വാണകാ അന്യ (കോഈ) മാര്ഗ നഹീം ഹൈ ഐസാ നിശ്ചിത ഹോതാ ഹൈ . അഥവാ അധിക പ്രലാപസേ ബസ ഹോഓ ! മേരീ മതി വ്യവസ്ഥിത ഹോ ഗഈ ഹൈ . ഭഗവന്തോംകോ നമസ്കാര ഹോ .
ഭാവാര്ഥ : — ൮൦ ഔര ൮൧ വീം ഗാഥാകേ കഥനാനുസാര സമ്യക്ദര്ശന പ്രാപ്ത കരകേ വീതരാഗചാരിത്രകേ വിരോധീ രാഗ -ദ്വേഷകോ ദൂര കരനാ അര്ഥാത് നിശ്ചയരത്നത്രയാത്മക ശുദ്ധാനുഭൂതിമേം ലീന ഹോനാ ഹീ ഏക മാത്ര മോക്ഷമാര്ഗ ഹൈ; ത്രികാലമേം ഭീ കോഈ ദൂസരാ മോക്ഷകാ മാര്ഗ നഹീം ഹൈ . സമസ്ത
൧. പ്രകാരാന്തര = അന്യ പ്രകാര (കര്മക്ഷയ ഏക ഹീ പ്രകാരസേ ഹോതാ ഹൈ, അന്യ -പ്രകാരസേ നഹീം ഹോതാ, ഇസലിയേ ഉസ കര്മക്ഷയകേ പ്രകാരമേം ദ്വൈത അര്ഥാത് ദോ -രൂപപനാ നഹീം ഹൈ) .
൨. പരമാപ്ത = പരമ ആപ്ത; പരമ വിശ്വാസപാത്ര (തീര്ഥംകര ഭഗവാന സര്വജ്ഞ ഔര വീതരാഗ ഹോനേസേ പരമ ആപ്ത ഹൈ, അര്ഥാത് ഉപദേഷ്ടാ ഹൈം )