അഥാനിഷ്ടകാര്യകാരണത്വമഭിധായ ത്രിഭൂമികസ്യാപി മോഹസ്യ ക്ഷയമാസൂത്രയതി —
മോഹേണ വ രാഗേണ വ ദോസേണ വ പരിണദസ്സ ജീവസ്സ .
ജായദി വിവിഹോ ബംധോ തമ്ഹാ തേ സംഖവഇദവ്വാ ..൮൪..
മോഹേന വാ രാഗേണ വാ ദ്വേഷേണ വാ പരിണതസ്യ ജീവസ്യ .
ജായതേ വിവിധോ ബന്ധസ്തസ്മാത്തേ സംക്ഷപയിതവ്യാഃ ..൮൪..
ഏവമസ്യ തത്ത്വാപ്രതിപത്തിനിമീലിതസ്യ, മോഹേന വാ രാഗേണ വാ ദ്വേഷേണ വാ പരിണതസ്യ,
തൃണപടലാവച്ഛന്നഗര്തസംഗതസ്യ കരേണുകുട്ടനീഗാത്രാസക്തസ്യ പ്രതിദ്വിരദദര്ശനോദ്ധതപ്രവിധാവിതസ്യ ച
സിന്ധുരസ്യേവ, ഭവതി നാമ നാനാവിധോ ബന്ധഃ . തതോമീ അനിഷ്ടകാര്യകാരിണോ മുമുക്ഷുണാ
മോഹരാഗദ്വേഷാഃ സമ്യഗ്നിര്മൂലകാഷം കഷിത്വാ ക്ഷപണീയാഃ ..൮൪..
൧൪൪പ്രവചനസാര[ ഭഗവാനശ്രീകുംദകുംദ-
അബ, തീനോം പ്രകാരകേ മോഹകോ അനിഷ്ട കാര്യകാ കാരണ കഹകര ഉസകാ (-തീന പ്രകാരകേ
മോഹകാ) ക്ഷയ കരനേകോ സൂത്ര ദ്വാരാ കഹതേ ഹൈം : —
അന്വയാര്ഥ : — [മോഹേന വാ ] മോഹരൂപ [രാഗേണ വാ ] രാഗരൂപ [ദ്വേഷേണ വാ ] അഥവാ
ദ്വേഷരൂപ [പരിണതസ്യ ജീവസ്യ] പരിണമിത ജീവകേ [വിവിധഃ ബംധഃ ] വിവിധ ബംധ [ജായതേ ] ഹോതാ
ഹൈ; [തസ്മാത് ] ഇസലിയേ [തേ ] വേ (മോഹ -രാഗ -ദ്വേഷ) [സംക്ഷപയിതവ്യാഃ ] സമ്പൂര്ണതയാ ക്ഷയ കരനേ
യോഗ്യ ഹൈം ..൮൪..
ടീകാ : — ഇസപ്രകാര തത്ത്വ -അപ്രതിപത്തി (-വസ്തുസ്വരൂപകേ അജ്ഞാന) സേ ബംദ ഹുഏ, മോഹ-
രൂപ -രാഗരൂപ യാ ദ്വേഷരൂപ പരിണമിത ഹോതേ ഹുഏ ഇസ ജീവകോ — ഘാസകേ ഢേരസേ ഢ
കേ ഹുഏ ഖേകാ സംഗ
കരനേവാലേ ഹാഥീകീ ഭാ
തി, ഹഥിനീരൂപീ കുട്ടനീകേ ശരീരമേം ആസക്ത ഹാഥീകീ ഭാ
തി ഔര വിരോധീ
ഹാഥീകോ ദേഖകര, ഉത്തേജിത ഹോകര (ഉസകീ ഓര) ദൌഡതേ ഹുഏ ഹാഥീകീ ഭാ
തി — വിവിധ പ്രകാരകാ
ബംധ ഹോതാ ഹൈ; ഇസലിയേ മുമുക്ഷു ജീവകോ അനിഷ്ട കാര്യ കരനേവാലേ ഇസ മോഹ, രാഗ ഔര ദ്വേഷകാ യഥാവത്
മോഹേണ വ രാഗേണ വ ദോസേണ വ പരിണദസ്സ ജീവസ്സ മോഹരാഗദ്വേഷപരിണതസ്യ മോഹാദിരഹിതപരമാത്മസ്വരൂപ-
പരിണതിച്യുതസ്യ ബഹിര്മുഖജീവസ്യ ജായദി വിവിഹോ ബംധോ ശുദ്ധോപയോഗലക്ഷണോ ഭാവമോക്ഷസ്തദ്ബലേന ജീവ-
പ്രദേശകര്മപ്രദേശാനാമത്യന്തവിശ്ലേഷോ ദ്രവ്യമോക്ഷഃ, ഇത്ഥംഭൂതദ്രവ്യഭാവമോക്ഷാദ്വിലക്ഷണഃ സര്വപ്രകാരോപാദേയഭൂതസ്വാ-
ഭാവികസുഖവിപരീതസ്യ നാരകാദിദുഃഖസ്യ കാരണഭൂതോ വിവിധബന്ധോ ജായതേ . തമ്ഹാ തേ സംഖവഇദവ്വാ യതോ
രേ ! മോഹരൂപ വാ രാഗരൂപ വാ ദ്വേഷപരിണത ജീവനേ
വിധവിധ ഥായേ ബംധ, തേഥീ സര്വ തേ ക്ഷയയോഗ്യ ഛേ . ൮൪.