പൃഥക്ത്വവൃത്തസ്വലക്ഷണൈര്ദ്രവ്യമന്യദപഹായ തസ്മിന്നേവ ച വര്തമാനൈഃ സകലത്രികാലകലിതധ്രൌവ്യം ദ്രവ്യമാകാശം ധര്മമധര്മം കാലം പുദ്ഗലമാത്മാന്തരം ച നിശ്ചിനോമി . തതോ നാഹമാകാശം ന ധര്മോ നാധര്മോ ന ച കാലോ ന പുദ്ഗലോ നാത്മാന്തരം ച ഭവാമി; യതോമീഷ്വേകാപവരകപ്രബോധിതാനേക- ദീപപ്രകാശേഷ്വിവ സംഭൂയാവസ്ഥിതേഷ്വപി മച്ചൈതന്യം സ്വരൂപാദപ്രച്യുതമേവ മാം പൃഥഗവഗമയതി . ഏവമസ്യ നിശ്ചിതസ്വപരവിവേകസ്യാത്മനോ ന ഖലു വികാരകാരിണോ മോഹാംകു രസ്യ പ്രാദുര്ഭൂതിഃ സ്യാത് ..൯൦.. അപ്പണോ ആത്മന ഇതി . തഥാഹി — യദിദം മമ ചൈതന്യം സ്വപരപ്രകാശകം തേനാഹം കര്താ വിശുദ്ധജ്ഞാനദര്ശന- സ്വഭാവം സ്വകീയമാത്മാനം ജാനാമി, പരം ച പുദ്ഗലാദിപഞ്ചദ്രവ്യരൂപം ശേഷജീവാന്തരം ച പരരൂപേണ ജാനാമി, തതഃ കാരണാദേകാപവരക പ്രബോധിതാനേകപ്രദീപപ്രകാശേഷ്വിവ സംഭൂയാവസ്ഥിതേഷ്വപി സര്വദ്രവ്യേഷു മമ സഹജശുദ്ധ- ചിദാനന്ദൈകസ്വഭാവസ്യ കേനാപി സഹ മോഹോ നാസ്തീത്യഭിപ്രായഃ ..൯൦.. ഏവം സ്വപരപരിജ്ഞാനവിഷയേ മൂഢത്വ- നിരാസാര്ഥം ഗാഥാദ്വയേന ചതുര്ഥജ്ഞാനകണ്ഡികാ ഗതാ . ഇതി പഞ്ചവിംശതിഗാഥാഭിര്ജ്ഞാനകണ്ഡികാചതുഷ്ടയാഭിധാനോ ദ്വിതീയോധികാരഃ സമാപ്തഃ . അഥ നിര്ദോഷിപരമാത്മപ്രണീതപദാര്ഥശ്രദ്ധാനമന്തരേണ ശ്രമണോ ന ഭവതി, വര്തതേ ഹൈം ഉനകേ ദ്വാരാ — ആകാശ, ധര്മ, അധര്മ, കാല, പുദ്ഗല ഔര അന്യ ആത്മാകോ സകല ത്രികാലമേം ധ്രുവത്വ ധാരക ദ്രവ്യകേ രൂപമേം നിശ്ചിത കരതാ ഹൂ (ജൈസേ ചൈതന്യ ലക്ഷണകേ ദ്വാരാ ആത്മാകോ ധ്രുവ ദ്രവ്യകേ രൂപമേം ജാനാ, ഉസീപ്രകാര അവഗാഹഹേതുത്വ, ഗതിഹേതുത്വ ഇത്യാദി ലക്ഷണോംസേ – ജോ കി സ്വ- ലക്ഷ്യഭൂത ദ്രവ്യകേ അതിരിക്ത അന്യ ദ്രവ്യോംമേം നഹീം പായേ ജാതേ ഉനകേ ദ്വാരാ — ആകാശ ധര്മാസ്തികായ ഇത്യാദികോ ഭിന്ന -ഭിന്ന ധ്രുവ ദ്രവ്യോംകേ രൂപമേം ജാനതാ ഹൂ ) ഇസലിയേ മൈം ആകാശ നഹീം ഹൂ , മൈം ധര്മ നഹീം ഹൂ , അധര്മ നഹീം ഹൂ , കാല നഹീം ഹൂ , പുദ്ഗല നഹീം ഹൂ , ഔര ആത്മാന്തര നഹീം ഹൂ ; ക്യോംകി — മകാനകേ ൧ഏക കമരേമേം ജലായേ ഗയേ അനേക ദീപകോംകേ പ്രകാശോംകീ ഭാ തി യഹ ദ്രവ്യ ഇകട്ഠേ ഹോകര രഹതേ ഹുഏ ഭീ മേരാ ചൈതന്യ നിജസ്വരൂപസേ അച്യുത ഹീ രഹതാ ഹുആ മുഝേ പൃഥക് ബതലാതാ ഹൈ .

ഇസപ്രകാര ജിസനേ സ്വ -പരകാ വിവേക നിശ്ചിത കിയാ ഹൈ ഐസേ ഇസ ആത്മാകോ വികാരകാരീ മോഹാംകുരകാ പ്രാദുര്ഭാവ നഹീം ഹോതാ .

ഭാവാര്ഥ : — സ്വ -പരകേ വിവേകസേ മോഹകാ നാശ കിയാ ജാ സകതാ ഹൈ . വഹ സ്വ- പരകാ വിവേക, ജിനാഗമകേ ദ്വാരാ സ്വ -പരകേ ലക്ഷണോംകോ യഥാര്ഥതയാ ജാനകര കിയാ ജാ സകതാ ഹൈ ..൯൦..

൧. ജൈസേ കിസീ ഏക കമരേമേം അനേക ദീപക ജലായേ ജായേം തോ സ്ഥൂലദൃഷ്ടിസേ ദേഖനേ പര ഉനകാ പ്രകാശ ഏക ദൂസരേമേം മിലാ ഹുആ മാലൂമ ഹോതാ ഹൈ, കിന്തു സൂക്ഷ്മദൃഷ്ടിസേ വിചാരപൂര്വക ദേഖനേ പര വേ സബ പ്രകാശ ഭിന്ന -ഭിന്ന ഹീ ഹൈം;
(ക്യോംകി ഉനമേംസേ ഏക ദീപക ബുഝ ജാനേ പര ഉസീ ദീപകകാ പ്രകാശ നഷ്ട ഹോതാ ഹൈ; അന്യ ദീപകോംകേ പ്രകാശ
നഷ്ട നഹീം ഹോതേ) ഉസീപ്രകാര ജീവാദിക അനേക ദ്രവ്യ ഏക ഹീ ക്ഷേത്രമേം രഹതേ ഹൈം ഫി ര ഭീ സൂക്ഷ്മദൃഷ്ടിസേ ദേഖനേ പര
വേ സബ ഭിന്ന -ഭിന്ന ഹീ ഹൈം, ഏകമേക നഹീം ഹോതേ .