ധര്മത്വമാസൂത്രയിതുമുപക്രാന്തം, യത്പ്രസിദ്ധയേ ച ‘ധമ്മേണ പരിണദപ്പാ അപ്പാ ജദി സുദ്ധസംപഓഗജുദോ
പാവദി ണിവ്വാണസുഹം’ ഇതി നിര്വാണസുഖസാധനശുദ്ധോപയോഗോധികര്തുമാരബ്ധഃ, ശുഭാശുഭോപയോഗൌ ച
വിരോധിനൌ നിര്ധ്വസ്തൌ, ശുദ്ധോപയോഗസ്വരൂപം ചോപവര്ണിതം, തത്പ്രസാദജൌ ചാത്മനോ ജ്ഞാനാനന്ദൌ സഹജൌ
സമുദ്യോതയതാ സംവേദനസ്വരൂപം സുഖസ്വരൂപം ച പ്രപംചിതമ്, തദധുനാ കഥം കഥമപി ശുദ്ധോ-
പയോഗപ്രസാദേന പ്രസാധ്യ പരമനിസ്പൃഹാമാത്മതൃപ്താം പാരമേശ്വരീപ്രവൃത്തിമഭ്യുപഗതഃ കൃതകൃത്യതാമവാപ്യ
നിതാന്തമനാകുലോ ഭൂത്വാ പ്രലീനഭേദവാസനോന്മേഷഃ സ്വയം സാക്ഷാദ്ധര്മ ഏവാസ്മീത്യവതിഷ്ഠതേ —
മിത്യാദി . തത്സര്വം ശുദ്ധോപയോഗപ്രസാദാത്പ്രസാധ്യേദാനീം നിശ്ചയരത്നത്രയപരിണത ആത്മൈവ ധര്മ ഇത്യവതിഷ്ഠതേ .
അഥവാ ദ്വിതീയപാതനികാ — സമ്യക്ത്വാഭാവേ ശ്രമണോ ന ഭവതി, തസ്മാത് ശ്രമണാദ്ധര്മോപി ന ഭവതി . തര്ഹി
കഥം ശ്രമണോ ഭവതി, ഇതി പൃഷ്ടേ പ്രത്യുത്തരം പ്രയച്ഛന് ജ്ഞാനാധികാരമുപസംഹരതി — ജോ ണിഹദമോഹദിട്ഠീ തത്ത്വാര്ഥ-
ശ്രദ്ധാനലക്ഷണവ്യവഹാരസമ്യക്ത്വോത്പന്നേന നിജശുദ്ധാത്മരുചിരൂപേണ നിശ്ചയസമ്യക്ത്വേന പരിണതത്വാന്നിഹതമോഹ-
ദൃഷ്ടിര്വിധ്വംസിതദര്ശനമോഹോ യഃ . പുനശ്ച കിംരൂപഃ . ആഗമകുസലോ നിര്ദോഷിപരമാത്മപ്രണീതപരമാഗമാഭ്യാസേന
നിരുപാധിസ്വസംവേദനജ്ഞാനകുശലത്വാദാഗമകുശല ആഗമപ്രവീണഃ . പുനശ്ച കിംരൂപഃ . വിരാഗചരിയമ്ഹി
അബ്ഭുട്ഠിദോ വ്രതസമിതിഗു പ്ത്യാദിബഹിരങ്ഗചാരിത്രാനുഷ്ഠാനവശേന സ്വശുദ്ധാത്മനിശ്ചലപരിണതിരൂപവീതരാഗചാരിത്ര-
൧൫൮പ്രവചനസാര[ ഭഗവാനശ്രീകുംദകുംദ-
കഹനാ പ്രാരമ്ഭ കിയാ ഔര ൧ജിസകീ സിദ്ധികേ ലിയേ ൨‘ധമ്മേണ പരിണദപ്പാ അപ്പാ ജദി
സുദ്ധസംപഓഗജുദോ, പാവദി ണിവ്വാണസുഹം’ ഇസപ്രകാര (൧൧വീം ഗാഥാമേം) നിര്വാണസുഖകേ സാധനഭൂത
ശുദ്ധോപയോഗകാ അധികാര പ്രാരമ്ഭ കിയാ, വിരോധീ ശുഭാശുഭ ഉപയോഗകോ നഷ്ട കിയാ (-ഹേയ
ബതായാ), ശുദ്ധോപയോഗകാ സ്വരൂപ വര്ണന കിയാ, ശുദ്ധോപയോഗകേ പ്രസാദസേ ഉത്പന്ന ഹോനേവാലേ ഐസേ
ആത്മാകേ സഹജ ജ്ഞാന ഔര ആനന്ദകോ സമഝാതേ ഹുഏ ജ്ഞാനകേ സ്വരൂപകാ ഔര സുഖകേ സ്വരൂപകാ
വിസ്താര കിയാ, ഉസേ (-ആത്മാകേ ധര്മത്വകോ) അബ കിസീ ഭീ പ്രകാര ശുദ്ധോപയോഗകേ പ്രസാദസേ
൩സിദ്ധ കരകേ, ൪പരമ നിസ്പൃഹ, ആത്മതൃപ്ത (ഐസീ) പാരമേശ്വരീ പ്രവൃത്തികോ പ്രാപ്ത ഹോതേ ഹുയേ,
കൃതകൃത്യതാകോ പ്രാപ്ത കരകേ അത്യന്ത അനാകുല ഹോകര, ജിനകേ ൫ഭേദവാസനാ കീ പ്രഗടതാകാ പ്രലയ
ഹുആ ഹൈ, ഐസേ ഹോതേ ഹുഏ, (ആചാര്യ ഭഗവാന) ‘മൈം സ്വയം സാക്ഷാത് ധര്മ ഹീ ഹൂ
’ ഇസപ്രകാര രഹതേ
ഹൈം, (-ഐസേ ഭാവമേം നിശ്ചല സ്ഥിത ഹോതേ ഹൈം) : —
൧. ജിസകീ സിദ്ധികേ ലിയേ = ആത്മാകോ ധര്മരൂപ ബനവാനേകാ ജോ കാര്യ സാധനാകേ ലിയേ .
൨. അര്ഥ – ധര്മപരിണത സ്വരൂപവാലാ ആത്മാ യദി ശുദ്ധ ഉപയോഗമേം യുക്ത ഹോ തോ മോക്ഷകേ സുഖകോ പാതാ ഹൈ .
൩. സിദ്ധ കരകേ = സാധകര . (ആത്മാകോ ധര്മരൂപ രചനേകാ ജോ കാര്യ സാധനാ ഥാ ഉസ കാര്യകോ, മഹാപുരുഷാര്ഥ
കരകേ ശുദ്ധോപയോഗ ദ്വാരാ ആചാര്യ ഭഗവാനനേ സിദ്ധ കിയാ .) .
൪. പരകീ സ്പൃഹാസേ രഹിത ഔര ആത്മാമേം ഹീ തൃപ്ത, നിശ്ചയരത്നത്രയമേം ലീനതാരൂപ പ്രവൃത്തി .
൫. ഭേദവാസനാ = ഭേദരൂപ വൃത്തി; വികല്പ – പരിണാമ .