സ്വയമേവോന്മഗ്നനിമഗ്നത്വാത് . തഥാ ഹി — യദൈവ പര്യായേണാര്പ്യതേ ദ്രവ്യം തദൈവ ഗുണവദിദം ദ്രവ്യമയ-
മസ്യ ഗുണഃ, ശുഭ്രമിദമുത്തരീയമയമസ്യ ശുഭ്രോ ഗുണ ഇത്യാദിവദതാദ്ഭാവികോ ഭേദ ഉന്മജ്ജതി . യദാ
തു ദ്രവ്യേണാര്പ്യതേ ദ്രവ്യം തദാസ്തമിതസമസ്തഗുണവാസനോന്മേഷസ്യ തഥാവിധം ദ്രവ്യമേവ ശുഭ്രമുത്തരീയ-
മിത്യാദിവത്പ്രപശ്യതഃ സമൂല ഏവാതാദ്ഭാവികോ ഭേദോ നിമജ്ജതി . ഏവം ഹി ഭേദേ നിമജ്ജതി തത്പ്രത്യയാ
പ്രതീതിര്നിമജ്ജതി . തസ്യാം നിമജ്ജത്യാമയുതസിദ്ധത്വോത്ഥമര്ഥാന്തരത്വം നിമജ്ജതി . തതഃ സമസ്തമപി
ദ്രവ്യമേവൈകം ഭൂത്വാവതിഷ്ഠതേ . യദാ തു ഭേദ ഉന്മജ്ജതി, തസ്മിന്നുന്മജ്ജതി തത്പ്രത്യയാ പ്രതീതി-
രുന്മജ്ജതി, തസ്യാമുന്മജ്ജത്യാമയുതസിദ്ധത്വോത്ഥമര്ഥാന്തരത്വമുന്മജ്ജതി, തദാപി തത്പര്യായത്വേനോന്മജ്ജജ്ജല-
രാശേര്ജലകല്ലോല ഇവ ദ്രവ്യാന്ന വ്യതിരിക്തം സ്യാത് . ഏവം സതി സ്വയമേവ സദ് ദ്രവ്യം ഭവതി . യസ്ത്വേവം
മിഥ്യാദൃഷ്ടിര്ഭവതി . ഏവം യഥാ പരമാത്മദ്രവ്യം സ്വഭാവതഃ സിദ്ധമവബോദ്ധവ്യം തഥാ സര്വദ്രവ്യാണീതി . അത്ര ദ്രവ്യം
കേനാപി പുരുഷേണ ന ക്രിയതേ . സത്താഗുണോപി ദ്രവ്യാദ്ഭിന്നോ നാസ്തീത്യഭിപ്രായഃ ..൯൮.. അഥോത്പാദവ്യയധ്രൌവ്യത്വേ
കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ ]
ജ്ഞേയതത്ത്വ -പ്രജ്ഞാപന
൧൮൫
പ്ര ൨൪
(അതാദ്ഭാവിക ഭേദ) സ്വയമേവ ൧ഉന്മഗ്ന ഔര ൨നിമഗ്ന ഹോതാ ഹൈ . വഹ ഇസപ്രകാര ഹൈ : — ജബ ദ്രവ്യകോ
പര്യായ പ്രാപ്ത കരാഈ ജായ ( അര്ഥാത് ജബ ദ്രവ്യകോ പര്യായ പ്രാപ്ത കരതീ ഹൈ — പഹു
ചതീ ഹൈ ഇസപ്രകാര
പര്യായാര്ഥികനയസേ ദേഖാ ജായ) തബ ഹീ — ‘ശുക്ല യഹ വസ്ത്ര ഹൈ, യഹ ഇസകാ ശുക്ലത്വ ഗുണ ഹൈ’
ഇത്യാദികീ ഭാ
തി — ‘ഗുണവാലാ യഹ ദ്രവ്യ ഹൈ, യഹ ഇസകാ ഗുണ ഹൈ’ ഇസപ്രകാര അതാദ്ഭാവിക ഭേദ
ഉന്മഗ്ന ഹോതാ ഹൈ; പരന്തു ജബ ദ്രവ്യകോ ദ്രവ്യ പ്രാപ്ത കരായാ ജായ (അര്ഥാത് ദ്രവ്യകോ ദ്രവ്യ പ്രാപ്ത കരതാ
ഹൈ; — പഹു
ചതാ ഹൈ ഇസപ്രകാര ദ്രവ്യാര്ഥികനയസേ ദേഖാ ജായ), തബ ജിസകേ സമസ്ത ൩ഗുണവാസനാകേ ഉന്മേഷ
അസ്ത ഹോ ഗയേ ഹൈം ഐസേ ഉസ ജീവകോ — ‘ശുക്ലവസ്ത്ര ഹീ ഹൈ’ ഇത്യാദികീ ഭാ
തി — ‘ഐസാ ദ്രവ്യ ഹീ ഹൈ’
ഇസപ്രകാര ദേഖനേ പര സമൂല ഹീ അതാദ്ഭാവിക ഭേദ നിമഗ്ന ഹോതാ ഹൈ . ഇസപ്രകാര ഭേദകേ നിമഗ്ന ഹോനേ
പര ഉസകേ ആശ്രയസേ (-കാരണസേ) ഹോതീ ഹുഈ പ്രതീതി നിമഗ്ന ഹോതീ ഹൈ . ഉസകേ നിമഗ്ന ഹോനേ പര
അയുതസിദ്ധത്വജനിത അര്ഥാന്തരപനാ നിമഗ്ന ഹോതാ ഹൈ, ഇസലിയേ സമസ്ത ഹീ ഏക ദ്രവ്യ ഹീ ഹോകര രഹതാ
ഹൈ . ഔര ജബ ഭേദ ഉന്മഗ്ന ഹോതാ ഹൈ, വഹ ഉന്മഗ്ന ഹോനേ പര ഉസകേ ആശ്രയ (കാരണ) സേ ഹോതീ ഹുഈ
പ്രതീതി ഉന്മഗ്ന ഹോതീ ഹൈ, ഉസകേ ഉന്മഗ്ന ഹോനേ പര അയുതസിദ്ധത്വജനിത അര്ഥാന്തരപനാ ഉന്മഗ്ന ഹോതാ ഹൈ,
തബ ഭീ (വഹ) ദ്രവ്യകേ പര്യായരൂപസേ ഉന്മഗ്ന ഹോനേസേ, — ജൈസേ ജലരാശിസേ ജലതരംഗേം വ്യതിരിക്ത നഹീം
ഹൈം (അര്ഥാത് സമുദ്രസേ തരംഗേം അലഗ നഹീം ഹൈം) ഉസീപ്രകാര — ദ്രവ്യസേ വ്യതിരിക്ത നഹീം ഹോതാ .
൧. ഉന്മഗ്ന ഹോനാ = ഊ പര ആനാ; തൈര ആനാ; പ്രഗട ഹോനാ (മുഖ്യ ഹോനാ) .
൨. നിമഗ്ന ഹോനാ = ഡൂബ ജാനാ (ഗൌണ ഹോനാ) .
൩. ഗുണവാസനാകേ ഉന്മേഷ = ദ്രവ്യമേം അനേക ഗുണ ഹോനേകേ അഭിപ്രായകീ പ്രഗടതാ; ഗുണഭേദ ഹോനേരൂപ മനോവൃത്തികേ
(അഭിപ്രായകേ) അംകുര .