സര്വഥൈകത്വം ന ശംക നീയം; തദ്ഭാവോ ഹ്യേകത്വസ്യ ലക്ഷണമ് . യത്തു ന തദ്ഭവദ്വിഭാവ്യതേ തത്കഥമേകം
സ്യാത് . അപി തു ഗുണഗുണിരൂപേണാനേകമേവേത്യര്ഥഃ ..൧൦൬..
അഥാതദ്ഭാവമുദാഹൃത്യ പ്രഥയതി —
സദ്ദവ്വം സച്ച ഗുണോ സച്ചേവ യ പജ്ജഓ ത്തി വിത്ഥാരോ .
ജോ ഖലു തസ്സ അഭാവോ സോ തദഭാവോ അതബ്ഭാവോ ..൧൦൭..
സര്വദ്രവ്യാണാം സ്വകീയസ്വകീയസ്വരൂപാസ്തിത്വഗുണേന സഹ ജ്ഞാതവ്യമിത്യര്ഥഃ ..൧൦൬.. അഥാതദ്ഭാവം വിശേഷേണ
വിസ്താര്യ കഥയതി — സദ്ദവ്വം സച്ച ഗുണോ സച്ചേവ യ പജ്ജഓ ത്തി വിത്ഥാരോ സദ്ദ്രവ്യം സംശ്ച ഗുണഃ സംശ്ചൈവ
പര്യായ ഇതി സത്താഗുണസ്യ ദ്രവ്യഗുണപര്യായേഷു വിസ്താരഃ . തഥാഹി — യഥാ മുക്താഫലഹാരേ സത്താഗുണ-
കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ ]
ജ്ഞേയതത്ത്വ -പ്രജ്ഞാപന
൨൦൭
ഏകത്വ ഹോഗാ ഐസീ ശംകാ നഹീം കരനീ ചാഹിയേ; ക്യോംകി തദ്ഭാവ ഏകത്വകാ ലക്ഷണ ഹൈ . ജോ
ഉസരൂപ ജ്ഞാത നഹീം ഹോതാ വഹ (സര്വഥാ) ഏക കൈസേ ഹോ സകതാ ഹൈ ? നഹീം ഹോ സകതാ; പരന്തു ഗുണ-
ഗുണീ -രൂപസേ അനേക ഹീ ഹൈ, ഐസാ അര്ഥ ഹൈ .
ഭാവാര്ഥ : — ഭിന്നപ്രദേശത്വ വഹ പൃഥക്ത്വകാ ലക്ഷണ ഹൈ, ഔര അതദ്ഭാവ വഹ അന്യത്വകാ
ലക്ഷണ ഹൈ . ദ്രവ്യമേം ഔര ഗുണമേം പൃഥക്ത്വ നഹീം ഹൈ ഫി ര ഭീ അന്യത്വ ഹൈ .
പ്രശ്ന : — ജോ അപൃഥക് ഹോതേ ഹൈം ഉനമേം അന്യത്വ കൈസേ ഹോ സകതാ ഹൈ ?
ഉത്തര : — ഉനമേം വസ്ത്ര ഔര ശുഭ്രതാ (സഫേ ദീ) കീ ഭാ
തി അന്യത്വ ഹോ സകതാ ഹൈ . വസ്ത്രകേ
ഔര ഉസകീ ശുഭ്രതാകേ പ്രദേശ ഭിന്ന നഹീം ഹൈം, ഇസലിയേ ഉനമേം പൃഥക്ത്വ നഹീം ഹൈ . ഐസാ ഹോനേ പര ഭീ
ശുഭ്രതാ തോ മാത്ര ആ
ഖോംസേ ഹീ ദിഖാഈ ദേതീ ഹൈ, ജീഭ, നാക ആദി ശേഷ ചാര ഇന്ദ്രിയോംസേ ജ്ഞാത നഹീം
ഹോതീ . ഔര വസ്ത്ര പാ
ചോം ഇന്ദ്രിയോംസേ ജ്ഞാത ഹോതാ ഹൈ . ഇസലിയേ (കഥംചിത്) വസ്ത്ര വഹ ശുഭ്രതാ നഹീം
ഹൈ ഔര ശുഭ്രതാ വഹ വസ്ത്ര നഹീം ഹൈ . യദി ഐസാ ന ഹോ തോ വസ്ത്രകീ ഭാ
തി ശുഭ്രതാ ഭീ ജീഭ, നാക
ഇത്യാദി സര്വ ഇന്ദ്രിയോംസേ ജ്ഞാത ഹോനാ ചാഹിയേ . കിന്തു ഐസാ നഹീം ഹോതാ . ഇസലിയേ വസ്ത്ര ഔര ശുഭ്രതാമേം
അപൃഥക്ത്വ ഹോനേ പര ഭീ അന്യത്വ ഹൈ യഹ സിദ്ധ ഹോതാ ഹൈ .
ഇസീപ്രകാര ദ്രവ്യമേം ഔര സത്താദി ഗുണോംമേം അപൃഥക്ത്വ ഹോനേ പര ഭീ അന്യത്വ ഹൈ; ക്യോംകി ദ്രവ്യകേ
ഔര ഗുണകേ പ്രദേശ അഭിന്ന ഹോനേ പര ഭീ ദ്രവ്യമേം ഔര ഗുണമേം സംജ്ഞാ -സംഖ്യാ -ലക്ഷണാദി ഭേദ ഹോനേസേ
(കഥംചിത്) ദ്രവ്യ ഗുണരൂപ നഹീം ഹൈ ഔര ഗുണ വഹ ദ്രവ്യരൂപ നഹീം ഹൈ ..൧൦൬..
അബ, അതദ്ഭാവകോ ഉദാഹരണ ദ്വാരാ സ്പഷ്ടരൂപസേ ബതലാതേ ഹൈം : —
‘സത് ദ്രവ്യ’, ‘സത് പര്യായ,’ ‘സത് ഗുണ’ — സത്ത്വനോ വിസ്താര ഛേ;
നഥീ തേ -പണേ അന്യോന്യ തേഹ അതത്പണും ജ്ഞാതവ്യ ഛേ. ൧൦൭.