യദി നോജ്ഝതി കഥമന്യോ നാമ സ്യാത്, യേന പ്രകടിതത്രികോടിസത്താകഃ സ ഏവ ന
സ്യാത് ..൧൧൨..
അഥാസദുത്പാദമന്യത്വേന നിശ്ചിനോതി —
മണുവോ ണ ഹോദി ദേവോ ദേവോ വാ മാണുസോ വ സിദ്ധോ വാ .
ഏവം അഹോജ്ജമാണോ അണണ്ണഭാവം കധം ലഹദി ..൧൧൩..
മനുജോ ന ഭവതി ദേവോ ദേവോ വാ മനുഷോ വാ സിദ്ധോ വാ .
ഏവമഭവന്നനന്യഭാവം കഥം ലഭതേ ..൧൧൩..
അന്യോ ഭിന്നഃ കഥം ഭവതി . കിംതു ദ്രവ്യാന്വയശക്തിരൂപേണ സദ്ഭാവനിബദ്ധോത്പാദഃ സ ഏവേതി ദ്രവ്യാദഭിന്ന ഇതി
ഭാവാര്ഥഃ ..൧൧൨.. അഥ ദ്രവ്യസ്യാസദുത്പാദം പൂര്വപര്യായാദന്യത്വേന നിശ്ചിനോതി — മണുവോ ണ ഹവദി ദേവോ
ആകുലത്വോത്പാദകമനുജദേവാദിവിഭാവപര്യായവിലക്ഷണമനാകുലത്വരൂപസ്വഭാവപരിണതിലക്ഷണം പരമാത്മദ്രവ്യം
യദ്യപി നിശ്ചയേന മനുഷ്യപര്യായേ ദേവപര്യായേ ച സമാനം തഥാപി മനുജോ ദേവോ ന ഭവതി . കസ്മാത് .
കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ ]
ജ്ഞേയതത്ത്വ -പ്രജ്ഞാപന
൨൨൧
യദി നഹീം ഛോഡതാ തോ വഹ അന്യ കൈസേ ഹോ സകതാ ഹൈ കി ജിസനേ ത്രികോടി സത്താ (-തീന
പ്രകാരകീ സത്താ) ജിസകേ പ്രഗട ഹൈ ഐസാ വഹ (ജീവ), വഹീ ന ഹോ ?
ഭാവാര്ഥ : — ജീവ മനുഷ്യ -ദേവാദിക പര്യായരൂപ പരിണമിത ഹോതാ ഹുആ ഭീ അന്യ നഹീം
ഹോ ജാതാ, അനന്യ രഹതാ ഹൈ, വഹകാ വഹീ രഹതാ ഹൈ; ക്യോംകി ‘വഹീ യഹ ദേവകാ ജീവ ഹൈ, ജോ
പൂര്വഭവമേം മനുഷ്യ ഥാ ഔര അമുക ഭവമേം തിര്യംച ഥാ’ ഐസാ ജ്ഞാന ഹോ സകതാ ഹൈ . ഇസപ്രകാര
ജീവകീ ഭാ
തി പ്രത്യേക ദ്രവ്യ അപനീ സര്വ പര്യായോംമേം വഹകാ വഹീ രഹതാ ഹൈ, അന്യ നഹീം ഹോ
ജാതാ, — ✽അനന്യ രഹതാ ഹൈ . ഇസപ്രകാര ദ്രവ്യകാ അനന്യപനാ ഹോനേസേ ദ്രവ്യകാ സത് -ഉത്പാദ നിശ്ചിത
ഹോതാ ഹൈ ..൧൧൨..
അബ, അസത് -ഉത്പാദകോ അന്യത്വകേ ദ്വാരാ നിശ്ചിത കരതേ ഹൈം : —
അന്വയാര്ഥ : — [മനുജഃ ] മനുഷ്യ [ദേവഃ ന ഭവതി ] ദേവ നഹീം ഹൈ, [വാ ] അഥവാ
[ദേവഃ ] ദേവ [മാനുഷഃ വാ സിദ്ധഃ വാ ] മനുഷ്യ യാ സിദ്ധ നഹീം ഹൈ; [ഏവം അഭവന് ] ഐസാ ന
ഹോതാ ഹുആ [അനന്യ ഭാവം കഥം ലഭതേ ] അനന്യഭാവകോ കൈസേ പ്രാപ്ത ഹോ സകതാ ഹൈ ? ..൧൧൩..
✽(അര്ഥാത് ഉത്പാദ -വ്യയ -ധ്രൌവ്യാത്മക ജീവ, മനുഷ്യാദി പര്യായോംരൂപ പരിണമിത ഹോനേ പര ഭീ, അന്വയശക്തികോ നഹീം
ഛോഡതാ ഹോനേസേ അനന്യ – വഹകാ വഹീ – ഹൈ .)
മാനവ നഥീ സുര, സുര പണ നഹി മനുജ കേ നഹി സിദ്ധ ഛേ;
ഏ രീത നഹി ഹോതോ ഥകോ ക്യമ തേ അനന്യപണും ധരേ ? ൧൧൩.