ശ്രാന്തസമുച്ചാര്യമാണസ്യാത്കാരാമോഘമന്ത്രപദേന സമസ്തമപി വിപ്രതിഷേധവിഷമോഹമുദസ്യതി ..൧൧൫..
അഥ നിര്ധാര്യമാണത്വേനോദാഹരണീകൃതസ്യ ജീവസ്യ മനുഷ്യാദിപര്യായാണാം ക്രിയാഫലത്വേനാന്യത്വം
ദ്യോതയതി —
ഏസോ ത്തി ണത്ഥി കോഈ ണ ണത്ഥി കിരിയാ സഹാവണിവ്വത്താ .
കിരിയാ ഹി ണത്ഥി അഫലാ ധമ്മോ ജദി ണിപ്ഫലോ പരമോ ..൧൧൬..
സര്വപദാര്ഥേഷു ദ്രഷ്ടവ്യമിതി ..൧൧൫.. ഏവം നയസപ്തഭങ്ഗീവ്യാഖ്യാനഗാഥയാഷ്ടമസ്ഥലം ഗതമ് . ഏവം പൂര്വോക്ത-
പ്രകാരേണ പ്രഥമാ നമസ്കാരഗാഥാ, ദ്രവ്യഗുണപര്യായകഥനരൂപേണ ദ്വിതീയാ, സ്വസമയപരസമയപ്രതിപാദനേന
തൃതീയാ, ദ്രവ്യസ്യ സത്താദിലക്ഷണത്രയസൂചനരൂപേണ ചതുര്ഥീതി സ്വതന്ത്രഗാഥാചതുഷ്ടയേന പീഠികാസ്ഥലമ് .
തദനന്തരമവാന്തരസത്താകഥനരൂപേണ പ്രഥമാ, മഹാസത്താരൂപേണ ദ്വിതീയാ, യഥാ ദ്രവ്യം സ്വഭാവസിദ്ധം തഥാ
സത്താഗുണോപീതി കഥനരൂപേണ തൃതീയാ, ഉത്പാദവ്യയധ്രൌവ്യത്വേപി സത്തൈവ ദ്രവ്യം ഭവതീതി കഥനേന ചതുര്ഥീതി
ഗാഥാചതുഷ്ടയേന സത്താലക്ഷണവിവരണമുഖ്യതാ . തദനന്തരമുത്പാദവ്യയധ്രൌവ്യലക്ഷണവിവരണമുഖ്യത്വേന ഗാഥാത്രയം,
തദനന്തരം ദ്രവ്യപര്യായകഥനേന ഗുണപര്യായക ഥനേന ച ഗാഥാദ്വയം, തതശ്ച ദ്രവ്യസ്യാസ്തിത്വസ്ഥാപനാരൂപേണ പ്രഥമാ,
൨൨൮പ്രവചനസാര[ ഭഗവാനശ്രീകുംദകുംദ-
സപ്തഭംഗീ സതത് സമ്യക്തയാ ഉച്ചാരിത കരനേ പര ൧സ്യാത്കാരരൂപീ അമോഘ മംത്ര പദകേ ദ്വാരാ
൨‘ഏവ’ കാരമേം രഹനേവാലേ സമസ്ത വിരോധവിഷകേ മോഹകോ ദൂര കരതീ ഹൈ ..൧൧൫..
അബ, ജിസകാ നിര്ധാര കരനാ ഹൈ, ഇസലിയേ ജിസേ ഉദാഹരണരൂപ ബനായാ ഗയാ ഹൈ ഐസേ
ജീവകീ മനുഷ്യാദി പര്യായേം ക്രിയാകാ ഫല ഹൈം ഇസലിയേ ഉനകാ അന്യത്വ (അര്ഥാത് വേ പര്യായേം
ബദലതീ രഹതീ ഹൈം, ഇസപ്രകാര) പ്രകാശിത കരതേ ഹൈം : —
൧. സ്യാദ്വാദമേം അനേകാന്തകാ സൂചക ‘സ്യാത്’ ശബ്ദ സമ്യക്തയാ പ്രയുക്ത ഹോതാ ഹൈ . വഹ ‘സ്യാത് പദ ഏകാന്തവാദമേം
രഹനേവാലേ സമസ്ത വിരോധരൂപീ വിഷകേ ഭ്രമകോ നഷ്ട കരനേകേ ലിയേ രാമബാണ മംത്ര ഹൈ .
൨. അനേകാന്താത്മക വസ്തുസ്വഭാവകീ അപേക്ഷാസേ രഹിത ഏകാന്തവാദമേം മിഥ്യാ ഏകാന്തകോ സൂചിത കരതാ ഹുആ ജോ
‘ഏവ’ യാ ‘ഹീ’ ശബ്ദ പ്രയുക്ത ഹോതാ ഹൈ വഹ വസ്തുസ്വഭാവസേ വിപരീത നിരൂപണ കരതാ ഹൈ, ഇസലിയേ ഉസകാ യഹാ
നിഷേധ കിയാ ഹൈ . (അനേകാന്താത്മക വസ്തുസ്വഭാവകാ ധ്യാന ചൂകേ ബിനാ, ജിസ അപേക്ഷാസേ വസ്തുകാ കഥന ചല
രഹാ ഹോ ഉസ അപേക്ഷാസേ ഉസകാ നിര്ണീതത്ത്വ — നിയമബദ്ധത്വ — നിരപവാദത്വ ബതലാനേകേ ലിയേ ‘ഏവ’ യാ ‘ഹീ’
ശബ്ദ പ്രയുക്ത ഹോതാ ഹൈ, ഉസകാ യഹാ
നിഷേധ നഹീം സമഝനാ ചാഹിയേ .)
നഥീ ‘ആ ജ’ ഏവോ കോഈ, ജ്യാം കിരിയാ സ്വഭാവ – നിപന്ന ഛേ;
കിരിയാ നഥീ ഫ ലഹീന, ജോ നിഷ്ഫ ള ധരമ ഉത്കൃഷ്ട ഛേ . ൧൧൬.