അഥാസ്യ ഭഗവതോതീന്ദ്രിയജ്ഞാനപരിണതത്വാദേവ ന കിംചിത്പരോക്ഷം ഭവതീത്യഭിപ്രൈതി — ണത്ഥി പരോക്ഖം കിംചി വി സമംത സവ്വക്ഖഗുണസമിദ്ധസ്സ .
പാതനികാ . തദ്യഥാ – അഥാതീന്ദ്രിയജ്ഞാനപരിണതത്വാത്കേവലിനഃ സര്വം പ്രത്യക്ഷം ഭവതീതി പ്രതിപാദയതി — പച്ചക്ഖാ സവ്വദവ്വപജ്ജായാ സര്വദ്രവ്യപര്യായാഃ പ്രത്യക്ഷാ ഭവന്തി . കസ്യ . കേവലിനഃ . കിം കുര്വതഃ . പരിണമദോ പരിണമമാനസ്യ . ഖലു സ്ഫു ടമ് . കിമ് . ണാണം അനന്തപദാര്ഥപരിച്ഛിത്തിസമര്ഥം കേവലജ്ഞാനമ് . തര്ഹി കിം ക്രമേണ ജാനാതി . സോ ണേവ തേ വിജാണദി ഉഗ്ഗഹപുവ്വാഹിം കിരിയാഹിം സ ച ഭഗവാന്നൈവ താന് ജാനാത്യവഗ്രഹപൂര്വാഭിഃ ക്രിയാഭിഃ, കിംതു യുഗപദിത്യര്ഥഃ . ഇതോ വിസ്തര : – അനാദ്യനന്തമഹേതുകം ചിദാനന്ദൈകസ്വഭാവം നിജ- ശുദ്ധാത്മാനമുപാദേയം കൃത്വാ കേവലജ്ഞാനോത്പത്തേര്ബീജഭൂതേനാഗമഭാഷയാ ശുക്ലധ്യാനസംജ്ഞേന രാഗാദിവികല്പ- ജാലരഹിതസ്വസംവേദനജ്ഞാനേന യദായമാത്മാ പരിണമതി, തദാ സ്വസംവേദനജ്ഞാനഫലഭൂതകേവലജ്ഞാന- പരിച്ഛിത്ത്യാകാരപരിണതസ്യ തസ്മിന്നേവ ക്ഷണേ ക്രമപ്രവൃത്തക്ഷായോപശമികജ്ഞാനാഭാവാദക്രമസമാക്രാന്തസമസ്ത- ദ്രവ്യക്ഷേത്രകാലഭാവതയാ സര്വദ്രവ്യഗുണപര്യായാ അസ്യാത്മനഃ പ്രത്യക്ഷാ ഭവന്തീത്യഭിപ്രായഃ ..൨൧.. അഥ സര്വം ഉസകേ നിമിത്തസേ സര്വ ഘാതികര്മോംകാ ക്ഷയ ഹോ ജാതാ ഹൈ ഔര ഉസ ക്ഷയ ഹോനേകേ സമയ ഹീ ആത്മാ സ്വയമേവ കേവലജ്ഞാനരൂപ പരിണമിത ഹോനേ ലഗതാ ഹൈ . വേ കേവലജ്ഞാനീ ഭഗവാന ക്ഷായോപശമിക ജ്ഞാനവാലേ ജീവോംകീ ഭാ തി അവഗ്രഹ -ഇഹാ -അവായ ഔര ധാരണാരൂപ ക്രമസേ നഹീം ജാനതേ കിന്തു സര്വ ദ്രവ്യ, ക്ഷേത്ര, കാല, ഭാവകോ യുഗപത് ജാനതേ ഹൈം . ഇസപ്രകാര ഉനകേ സബ കുഛ പ്രത്യക്ഷ ഹോതാ ഹൈ ..൨൧..
അബ അതീന്ദ്രിയ ജ്ഞാനരൂപ പരിണമിത ഹോനേസേ ഹീ ഇന ഭഗവാനകോ കുഛ ഭീ പരോക്ഷ നഹീം ഹൈ, ഐസാ അഭിപ്രായ പ്രഗട കരതേ ഹൈം : —
അന്വയാര്ഥ : — [സദാ അക്ഷാതീതസ്യ ] ജോ സദാ ഇന്ദ്രിയാതീത ഹൈം, [സമന്തതഃ സര്വാക്ഷഗുണ- സമൃദ്ധസ്യ ] ജോ സര്വ ഓരസേ ( – സര്വ ആത്മപ്രദേശോംസേ) സര്വ ഇന്ദ്രിയ ഗുണോംസേ സമൃദ്ധ ഹൈം [സ്വയമേവ ഹി ജ്ഞാനജാതസ്യ ] ഔര ജോ സ്വയമേവ ജ്ഞാനരൂപ ഹുഏ ഹൈം, ഉന കേവലീ ഭഗവാനകോ [കിംചിത് അപി ] കുഛ ഭീ [പരോക്ഷം നാസ്തി ] പരോക്ഷ നഹീം ഹൈ ..൨൨..
ന പരോക്ഷ ക ഈ പണ സര്വതഃ സര്വാക്ഷഗുണ സമൃദ്ധനേ, ഇന്ദ്രിയ -അതീത സദൈവ നേ സ്വയമേവ ജ്ഞാന ഥയേലനേ.൨൨.
൩൮പ്രവചനസാര[ ഭഗവാനശ്രീകുംദകുംദ-