କ୍ଷାଯିକଂ ହି ଜ୍ଞାନମତିଶଯାସ୍ପଦୀଭୂତପରମମାହାତ୍ମ୍ଯମ୍ . ଯତ୍ତୁ ଯୁଗପଦେଵ ସର୍ଵାର୍ଥାନାଲମ୍ବ୍ଯ
ପ୍ରଵର୍ତତେ ଜ୍ଞାନଂ ତଟ୍ଟଂକୋତ୍କୀର୍ଣନ୍ଯାଯାଵସ୍ଥିତସମସ୍ତଵସ୍ତୁଜ୍ଞେଯାକାରତଯାଧିରୋପିତନିତ୍ଯତ୍ଵଂ ପ୍ରତିପନ୍ନସମସ୍ତ-
ଵ୍ଯକ୍ତିତ୍ଵେନାଭିଵ୍ଯକ୍ତସ୍ଵଭାଵଭାସିକ୍ଷାଯିକଭାଵଂ ତ୍ରୈକାଲ୍ଯେନ ନିତ୍ଯମେଵ ଵିଷମୀକୃତାଂ ସକଲାମପି
ସର୍ଵାର୍ଥସଂଭୂତିମନନ୍ତଜାତିପ୍ରାପିତଵୈଚିତ୍ର୍ଯାଂ ପରିଚ୍ଛିନ୍ଦଦକ୍ରମସମାକ୍ରାନ୍ତାନନ୍ତଦ୍ରଵ୍ଯକ୍ଷେତ୍ରକାଲଭାଵତଯା
ପ୍ରକଟୀକୃତାଦ୍ଭୁତମାହାତ୍ମ୍ଯଂ ସର୍ଵଗତମେଵ ସ୍ଯାତ୍ ..୫୧..
କୃତ୍ଵା . ଅଟ୍ଠେ ପଡୁଚ୍ଚ ଜ୍ଞେଯାର୍ଥାନାଶ୍ରିତ୍ଯ . କସ୍ଯ . ଣାଣିସ୍ସ ଜ୍ଞାନିନଃ ଆତ୍ମନଃ . ତଂ ଣେଵ ହଵଦି ଣିଚ୍ଚଂ
ଉତ୍ପତ୍ତିନିମିତ୍ତଭୂତପଦାର୍ଥଵିନାଶେ ତସ୍ଯାପି ଵିନାଶ ଇତି ନିତ୍ଯଂ ନ ଭଵତି . ଣ ଖାଇଗଂ ଜ୍ଞାନାଵରଣୀଯ-
କର୍ମକ୍ଷଯୋପଶମାଧୀନତ୍ଵାତ୍ କ୍ଷାଯିକମପି ନ ଭଵତି . ଣେଵ ସଵ୍ଵଗଦଂ ଯତ ଏଵ ପୂର୍ଵୋକ୍ତପ୍ରକାରେଣ ପରାଧୀନତ୍ଵେନ ନିତ୍ଯଂ
ନ ଭଵତି, କ୍ଷଯୋପଶମାଧୀନତ୍ଵେନ କ୍ଷାଯିକଂ ଚ ନ ଭଵତି, ତତ ଏଵ ଯୁଗପତ୍ସମସ୍ତଦ୍ରଵ୍ଯକ୍ଷେତ୍ରକାଲଭାଵାନାଂ
ପରିଜ୍ଞାନସାମର୍ଥ୍ଯାଭାଵାତ୍ସର୍ଵଗତଂ ନ ଭଵତି . ଅତ ଏତତ୍ସ୍ଥିତଂ ଯଦ୍ଜ୍ଞାନଂ କ୍ରମେଣାର୍ଥାନ୍ ପ୍ରତୀତ୍ଯ ଜାଯତେ ତେନ
ସର୍ଵଜ୍ଞୋ ନ ଭଵତି ଇତି ..୫୦.. ଅଥ ଯୁଗପତ୍ପରିଚ୍ଛିତ୍ତିରୂପଜ୍ଞାନେନୈଵ ସର୍ଵଜ୍ଞୋ ଭଵତୀତ୍ଯାଵେଦଯତି ---ଜାଣଦି
ଜାନାତି . କିଂ କର୍ତୃ . ଜୋଣ୍ହଂ ଜୈନଜ୍ଞାନମ୍ . କଥମ୍ . ଜୁଗଵଂ ଯୁଗପଦେକସମଯେ . ଅହୋ ହି ଣାଣସ୍ସ ମାହପ୍ପଂ ଅହୋ
ହି ସ୍ଫୁ ଟଂ ଜୈନଜ୍ଞାନସ୍ଯ ମାହାତ୍ମ୍ଯଂ ପଶ୍ଯତାମ୍ . କିଂ ଜାନାତି . ଅର୍ଥମିତ୍ଯଧ୍ଯାହାରଃ . କଥଂଭୂତମ୍ . ତିକ୍କାଲଣି-
ଚ୍ଚଵିସଯଂ ତ୍ରିକାଲଵିଷଯଂ ତ୍ରିକାଲଗତଂ ନିତ୍ଯଂ ସର୍ଵକାଲମ୍ . ପୁନରପି କିଂଵିଶିଷ୍ଟମ୍ . ସଯଲଂ ସମସ୍ତମ୍ . ପୁନରପି
କଥଂଭୂତମ୍ . ସଵ୍ଵତ୍ଥସଂଭଵଂ ସର୍ଵତ୍ର ଲୋକେ ସଂଭଵଂ ସମୁତ୍ପନ୍ନଂ ସ୍ଥିତମ୍ . ପୁନଶ୍ଚ କିଂରୂପମ୍ . ଚିତ୍ତଂ ନାନାଜାତିଭେଦେନ
ଵିଚିତ୍ରମିତି . ତଥା ହି --ଯୁଗପତ୍ସକଲଗ୍ରାହକଜ୍ଞାନେନ ସର୍ଵଜ୍ଞୋ ଭଵତୀତି ଜ୍ଞାତ୍ଵା କିଂ କର୍ତଵ୍ଯମ୍ . ଜ୍ଯୋତିଷ୍କ-
୧. ଟଂକୋତ୍କୀର୍ଣ ନ୍ଯାଯ = ପତ୍ଥରମେଂ ଟାଂକୀସେ ଉତ୍କୀର୍ଣ ଆକୃତିକୀ ଭାଁତି .
କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା ]
ଜ୍ଞାନତତ୍ତ୍ଵ -ପ୍ରଜ୍ଞାପନ
୮୭
ଟୀକା : — ଵାସ୍ତଵମେଂ କ୍ଷାଯିକ ଜ୍ଞାନକା, ସର୍ଵୋତ୍କୃଷ୍ଟତାକା ସ୍ଥାନଭୂତ ପରମ ମାହାତ୍ମ୍ଯ ହୈ;
ଔର ଜୋ ଜ୍ଞାନ ଏକ ସାଥ ହୀ ସମସ୍ତ ପଦାର୍ଥୋଂକା ଅଵଲମ୍ବନ ଲେକର ପ୍ରଵୃତ୍ତି କରତା ହୈ ଵହ ଜ୍ଞାନ —
ଅପନେମେଂ ସମସ୍ତ ଵସ୍ତୁଓଂକେ ଜ୍ଞେଯାକାର ୧ଟଂକୋତ୍କୀର୍ଣ – ନ୍ଯାଯସେ ସ୍ଥିତ ହୋନେସେ ଜିସନେ ନିତ୍ଯତ୍ଵ ପ୍ରାପ୍ତ
କିଯା ହୈ ଔର ସମସ୍ତ ଵ୍ଯକ୍ତିକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କର ଲେନେସେ ଜିସନେ ସ୍ଵଭାଵପ୍ରକାଶକ କ୍ଷାଯିକଭାଵ ପ୍ରଗଟ
କିଯା ହୈ ଐସା — ତ୍ରିକାଲମେଂ ସଦା ଵିଷମ ରହନେଵାଲେ (-ଅସମାନ ଜାତିରୂପସେ ପରିଣମିତ ହୋନେଵାଲେ)
ଔର ଅନନ୍ତ ପ୍ରକାରୋଂକେ କାରଣ ଵିଚିତ୍ରତାକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ସମ୍ପୂର୍ଣ ସର୍ଵ ପଦାର୍ଥୋଂକେ ସମୂହକୋ ଜାନତା ହୁଆ,
ଅକ୍ରମସେ ଅନନ୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯ -କ୍ଷେତ୍ର -କାଲ -ଭାଵକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋନେସେ ଜିସନେ ଅଦ୍ଭୁତ ମାହାତ୍ମ୍ଯ ପ୍ରଗଟ କିଯା
ହୈ ଐସା ସର୍ଵଗତ ହୀ ହୈ .
ଭାଵାର୍ଥ : — ଅକ୍ରମସେ ପ୍ରଵର୍ତମାନ ଜ୍ଞାନ ଏକ ଜ୍ଞେଯସେ ଦୂସରେକେ ପ୍ରତି ନହୀଂ ବଦଲତା ଇସଲିଯେ
ନିତ୍ଯ ହୈ, ଅପନୀ ସମସ୍ତ ଶକ୍ତିଯୋଂକେ ପ୍ରଗଟ ହୋ ଜାନେସେ କ୍ଷାଯିକ ହୈ, ଐସେ ଅକ୍ରମିକ ଜ୍ଞାନଵାଲା
ପୁରୁଷ ହୀ ସର୍ଵଜ୍ଞ ହୋ ସକତା ହୈ . ସର୍ଵଜ୍ଞକେ ଇସ ଜ୍ଞାନକା କୋଈ ପରମ ଅଦ୍ଭୁତ ମାହାତ୍ମ୍ଯ ହୈ ..୫୧..