ତପ୍ତାଯୋଗୋଲାନାମିଵାତ୍ଯନ୍ତମୁପାତ୍ତତୃଷ୍ଣାନାଂ ତଦ୍ଦୁଃଖଵେଗମସହମାନାନାଂ ଵ୍ଯାଧିସାତ୍ମ୍ଯତାମୁପଗତେଷୁ ରମ୍ଯେଷୁ
ଵିଷଯେଷୁ ରତିରୁପଜାଯତେ . ତତୋ ଵ୍ଯାଧିସ୍ଥାନୀଯତ୍ଵାଦିନ୍ଦ୍ରିଯାଣାଂ ଵ୍ଯାଧିସାତ୍ମ୍ଯସମତ୍ଵାଦ୍ଵିଷଯାଣାଂ ଚ ନ
ଛଦ୍ମସ୍ଥାନାଂ ପାରମାର୍ଥିକଂ ସୌଖ୍ଯମ୍ ..୬୩..
ଅଥ ଯାଵଦିନ୍ଦ୍ରିଯାଣି ତାଵତ୍ସ୍ଵଭାଵାଦେଵ ଦୁଃଖମେଵଂ ଵିତର୍କଯତି —
ଜେସିଂ ଵିସଏସୁ ରଦୀ ତେସିଂ ଦୁକ୍ଖଂ ଵିଯାଣ ସବ୍ଭାଵଂ .
ଜଇ ତଂ ଣ ହି ସବ୍ଭାଵଂ ଵାଵାରୋ ଣତ୍ଥି ଵିସଯତ୍ଥଂ ..୬୪..
ଯେଷାଂ ଵିଷଯେଷୁ ରତିସ୍ତେଷାଂ ଦୁଃଖଂ ଵିଜାନୀହି ସ୍ଵାଭାଵମ୍ .
ଯଦି ତନ୍ନ ହି ସ୍ଵଭାଵୋ ଵ୍ଯାପାରୋ ନାସ୍ତି ଵିଷଯାର୍ଥମ୍ ..୬୪..
ଵ୍ଯାଧିସ୍ଥାନୀଯାନି, ଵିଷଯାଶ୍ଚ ତତ୍ପ୍ରତୀକାରୌଷଧସ୍ଥାନୀଯା ଇତି ସଂସାରିଣାଂ ଵାସ୍ତଵଂ ସୁଖଂ ନାସ୍ତି ..୬୩.. ଅଥ
ଯାଵଦିନ୍ଦ୍ରିଯଵ୍ଯାପାରସ୍ତାଵଦ୍ଦୁଃଖମେଵେତି କଥଯତି — ଜେସିଂ ଵିସଏସୁ ରଦୀ ଯେଷାଂ ନିର୍ଵିଷଯାତୀନ୍ଦ୍ରିଯ-
ପରମାତ୍ମସ୍ଵରୂପଵିପରୀତେଷୁ ଵିଷଯେଷୁ ରତିଃ ତେସିଂ ଦୁକ୍ଖଂ ଵିଯାଣ ସବ୍ଭାଵଂ ତେଷାଂ ବହିର୍ମୁଖଜୀଵାନାଂ
ନିଜଶୁଦ୍ଧାତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯସଂଵିତ୍ତିସମୁତ୍ପନ୍ନନିରୁପାଧିପାରମାର୍ଥିକସୁଖଵିପରୀତଂ ସ୍ଵଭାଵେନୈଵ ଦୁଃଖମସ୍ତୀତି ଵିଜାନୀହି .
କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା ]
ଜ୍ଞାନତତ୍ତ୍ଵ -ପ୍ରଜ୍ଞାପନ
୧୧୧
କିଯା ହୁଆ ଲୋହେକା ଗୋଲା ପାନୀକୋ ଶୀଘ୍ର ହୀ ସୋଖ ଲେତା ହୈ) ଅତ୍ଯନ୍ତ ତୃଷ୍ଣା ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଈ ହୈ;
ଉସ ଦୁଃଖକେ ଵେଗକୋ ସହନ ନ କର ସକନେସେ ଉନ୍ହେଂ ଵ୍ଯାଧିକେ ପ୍ରତିକାରକେ ସମାନ (-ରୋଗମେଂ ଥୋଡ଼ାସା
ଆରାମ ଜୈସା ଅନୁଭଵ କରାନେଵାଲେ ଉପଚାରକେ ସମାନ) ରମ୍ଯ ଵିଷଯୋଂମେଂ ରତି ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋତୀ ହୈ .
ଇସଲିଯେ ଇନ୍ଦ୍ରିଯାଁ ଵ୍ଯାଧି ସମାନ ହୋନେସେ ଔର ଵିଷଯ ଵ୍ଯାଧିକେ ପ୍ରତିକାର ସମାନ ହୋନେସେ ଛଦ୍ମସ୍ଥୋଂକେ
ପାରମାର୍ଥିକ ସୁଖ ନହୀଂ ହୈ ..୬୩..
ଅବ, ଜହାଁ ତକ ଇନ୍ଦ୍ରିଯାଁ ହୈଂ ଵହାଁ ତକ ସ୍ଵଭାଵସେ ହୀ ଦୁଃଖ ହୈ, ଐସା ନ୍ଯାଯସେ ନିଶ୍ଚିତ
କରତେ ହୈଂ : —
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥ : — [ଯେଷାଂ ] ଜିନ୍ହେଂ [ଵିଷଯେଷୁ ରତିଃ ] ଵିଷଯୋଂମେଂ ରତି ହୈ, [ତେଷାଂ ] ଉନ୍ହେଂ
[ଦୁଃଖ ] ଦୁଃଖ [ସ୍ଵାଭାଵଂ ] ସ୍ଵାଭାଵିକ [ଵିଜାନୀହି ] ଜାନୋ; [ହି ] କ୍ଯୋଂକି [ଯଦି ] ଯଦି
[ତଦ୍ ] ଵହ ଦୁଃଖ [ସ୍ଵଭାଵଂ ନ ] ସ୍ଵଭାଵ ନ ହୋ ତୋ [ଵିଷଯାର୍ଥଂ ] ଵିଷଯାର୍ଥମେଂ [ଵ୍ଯାପାରଃ ] ଵ୍ଯାପାର
[ନ ଅସ୍ତି ] ନ ହୋ ..୬୪..
ଵିଷଯୋ ଵିଷେ ରତି ଜେମନେ, ଦୁଃଖ ଛେ ସ୍ଵଭାଵିକ ତେମନେ;
ଜୋ ତେ ନ ହୋଯ ସ୍ଵଭାଵ ତୋ ଵ୍ଯାପାର ନହି ଵିଷଯୋ ଵିଷେ. ୬୪.