ଯଦି ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯସମୁଦୀର୍ଣପୁଣ୍ଯସଂପଦସ୍ତ୍ରିଦଶାଦଯୋଽଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯପର୍ଯାଗତପାତକାପଦୋ ଵା ନାରକାଦଯଶ୍ଚ, ଉଭଯେଽପି ସ୍ଵାଭାଵିକସୁଖାଭାଵାଦଵିଶେଷେଣ ପଂଚେନ୍ଦ୍ରିଯାତ୍ମକଶରୀରପ୍ରତ୍ଯଯଂ ଦୁଃଖ- ମେଵାନୁଭଵନ୍ତି, ତତଃ ପରମାର୍ଥତଃ ଶୁଭାଶୁଭୋପଯୋଗଯୋଃ ପୃଥକ୍ତ୍ଵଵ୍ଯଵସ୍ଥା ନାଵତିଷ୍ଠତେ ..୭୨..
ଅଥ ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯଂ ଫଲଵତ୍ପୁଣ୍ଯଂ ଵିଶେଷେଣ ଦୂଷଣାର୍ଥମଭ୍ଯୁପଗମ୍ଯୋତ୍ଥାପଯତି —
ହସ୍ତିନା ହନ୍ଯମାନେ ସତି ଵିଷଯସୁଖସ୍ଥାନୀଯମଧୁବିନ୍ଦୁସୁସ୍ଵାଦେନ ଯଥା ସୁଖଂ ମନ୍ଯତେ, ତଥା ସଂସାରସୁଖମ୍ . ପୂର୍ଵୋକ୍ତମୋକ୍ଷସୁଖଂ ତୁ ତଦ୍ଵିପରୀତମିତି ତାତ୍ପର୍ଯମ୍ ..୭୧.. ଅଥ ପୂର୍ଵୋକ୍ତପ୍ରକାରେଣ ଶୁଭୋପଯୋଗସାଧ୍ଯସ୍ଯେନ୍ଦ୍ରିଯ- ସୁଖସ୍ଯ ନିଶ୍ଚଯେନ ଦୁଃଖତ୍ଵଂ ଜ୍ଞାତ୍ଵା ତତ୍ସାଧକଶୁଭୋପଯୋଗସ୍ଯାପ୍ଯଶୁଭୋପଯୋଗେନ ସହ ସମାନତ୍ଵଂ ଵ୍ଯଵସ୍ଥାପଯତି — ଣରଣାରଯତିରିଯସୁରା ଭଜଂତି ଜଦି ଦେହସଂଭଵଂ ଦୁକ୍ଖଂ ସହଜାତୀନ୍ଦ୍ରିଯାମୂର୍ତସଦାନନ୍ଦୈକଲକ୍ଷଣଂ ଵାସ୍ତଵସୁଖମଲଭମାନାଃ ସନ୍ତୋ ନରନାରକତିର୍ଯକ୍ସୁରା ଯଦି ଚେଦଵିଶେଷେଣ ପୂର୍ଵୋକ୍ତପରମାର୍ଥସୁଖାଦ୍ଵିଲକ୍ଷଣଂ ପଞ୍ଚେନ୍ଦ୍ରିଯାତ୍ମକଶରୀରୋତ୍ପନ୍ନଂ ନିଶ୍ଚଯନଯେନ ଦୁଃଖମେଵ ଭଜନ୍ତେ ସେଵନ୍ତେ, କିହ ସୋ ସୁହୋ ଵ ଅସୁହୋ ଉଵଓଗୋ ହଵଦି
ଟୀକା : — ଯଦି ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯ ଉଦଯଗତ ପୁଣ୍ଯକୀ ସମ୍ପତ୍ତିଵାଲେ ଦେଵାଦିକ (ଅର୍ଥାତ୍ ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯ ପୁଣ୍ଯକେ ଉଦଯସେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋନେଵାଲୀ ଋଦ୍ଧିଵାଲେ ଦେଵ ଇତ୍ଯାଦି) ଔର ଅଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯ ଉଦଯଗତ ପାପକୀ ଆପଦାଵାଲେ ନାରକାଦିକ — ଯହ ଦୋନୋଂ ସ୍ଵାଭାଵିକ ସୁଖକେ ଅଭାଵକେ କାରଣ ଅଵିଶେଷରୂପସେ (-ବିନା ଅନ୍ତରକେ) ପଂଚେନ୍ଦ୍ରିଯାତ୍ମକ ଶରୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀ ଦୁଃଖକା ହୀ ଅନୁଭଵ କରତେ ହୈଂ, ତବ ଫି ର ପରମାର୍ଥସେ ଶୁଭ ଔର ଅଶୁଭ ଉପଯୋଗକୀ ପୃଥକ୍ତ୍ଵଵ୍ଯଵସ୍ଥା ନହୀଂ ରହତୀ .
ଭାଵାର୍ଥ : — ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯ ପୁଣ୍ଯକେ ଫଲରୂପମେଂ ଦେଵାଦିକକୀ ସମ୍ପଦାଯେଂ ମିଲତୀ ହୈଂ ଔର ଅଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯ ପାପକେ ଫଲରୂପମେଂ ନାରକାଦିକ କୀ ଆପଦାଯେଂ ମିଲତୀ ହୈଂ . କିନ୍ତୁ ଵେ ଦେଵାଦିକ ତଥା ନାରକାଦିକ ଦୋନୋଂ ପରମାର୍ଥସେ ଦୁଃଖୀ ହୀ ହୈଂ . ଇସପ୍ରକାର ଦୋନୋଂକା ଫଲ ସମାନ ହୋନେସେ ଶୁଭୋପଯୋଗ ଔର ଅଶୁଭୋପଯୋଗ ଦୋନୋଂ ପରମାର୍ଥସେ ସମାନ ହୀ ହୈଂ ଅର୍ଥାତ୍ ଉପଯୋଗମେଂ — ଅଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗମେଂ — ଶୁଭ ଔର ଅଶୁଭ ନାମକ ଭେଦ ପରମାର୍ଥସେ ଘଟିତ ନହୀଂ ହୋତେ ..୭୨..
(ଜୈସେ ଇନ୍ଦ୍ରିଯସୁଖକୋ ଦୁଃଖରୂପ ଔର ଶୁଭୋପଯୋଗକୋ ଅଶୁଭୋପଯୋଗକେ ସମାନ ବତାଯା ହୈ ଇସୀପ୍ରକାର) ଅବ, ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯ ଫଲଵାଲା ଜୋ ପୁଣ୍ଯ ହୈ ଉସେ ଵିଶେଷତଃ ଦୂଷଣ ଦେନେକେ ଲିଯେ (ଅର୍ଥାତ୍ ଉସମେଂ ଦୋଷ ଦିଖାନେକେ ଲିଯେ) ଉସ ପୁଣ୍ଯକୋ (-ଉସକେ ଅସ୍ତିତ୍ଵକୋ) ସ୍ଵୀକାର କରକେ ଉସକୀ (ପୁଣ୍ଯକୀ) ବାତକା ଖଂଡନ କରତେ ହୈଂ : —
ଚକ୍ରୀ ଅନେ ଦେଵେଂଦ୍ର ଶୁଭ -ଉପଯୋଗମୂଲକ ଭୋଗଥୀ ପୁଷ୍ଟି କରେ ଦେହାଦିନୀ, ସୁଖୀ ସମ ଦୀସେ ଅଭିରତ ରହୀ. ୭୩.
୧୨୪ପ୍ରଵଚନସାର[ ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁଂଦକୁଂଦ-