ଯତୋ ହି ଶକ୍ରାଶ୍ଚକ୍ରିଣଶ୍ଚ ସ୍ଵେଚ୍ଛୋପଗତୈର୍ଭୋଗୈଃ ଶରୀରାଦୀନ୍ ପୁଷ୍ଣନ୍ତସ୍ତେଷୁ ଦୁଷ୍ଟଶୋଣିତ ଇଵ ଜଲୌକସୋଽତ୍ଯନ୍ତମାସକ୍ତାଃ ସୁଖିତା ଇଵ ପ୍ରତିଭାସନ୍ତେ, ତତଃ ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯାନି ଫଲଵନ୍ତି ପୁଣ୍ଯାନ୍ଯଵଲୋକ୍ଯନ୍ତେ ..୭୩.. ଜୀଵାଣଂ ଵ୍ଯଵହାରେଣ ଵିଶେଷେଽପି ନିଶ୍ଚଯେନ ସଃ ପ୍ରସିଦ୍ଧଃ ଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗାଦ୍ଵିଲକ୍ଷଣଃ ଶୁଭାଶୁଭୋପଯୋଗଃ କଥଂ ଭିନ୍ନତ୍ଵଂ ଲଭତେ, ନ କଥମପୀତି ଭାଵଃ ..୭୨.. ଏଵଂ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ରଗାଥାଚତୁଷ୍ଟଯେନ ପ୍ରଥମସ୍ଥଲଂ ଗତମ୍ . ଅଥ ପୁଣ୍ଯାନି ଦେଵେନ୍ଦ୍ରଚକ୍ରଵର୍ତ୍ଯାଦିପଦଂ ପ୍ରଯଚ୍ଛନ୍ତି ଇତି ପୂର୍ଵଂ ପ୍ରଶଂସାଂ କରୋତି . କିମର୍ଥମ୍ . ତତ୍ଫଲାଧାରେଣାଗ୍ରେ ତୃଷ୍ଣୋତ୍ପତ୍ତିରୂପଦୁଃଖଦର୍ଶନାର୍ଥଂ . କୁଲିସାଉହଚକ୍କଧରା ଦେଵେନ୍ଦ୍ରାଶ୍ଚକ୍ରଵର୍ତିନଶ୍ଚ କର୍ତାରଃ . ସୁହୋଵଓଗପ୍ପଗେହିଂ ଭୋଗେହିଂ ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯଭୋଗୈଃ କୃତ୍ଵା ଦେହାଦୀଣଂ ଵିଦ୍ଧିଂ କରେଂତି ଵିକୁର୍ଵଣାରୂପେଣ ଦେହପରିଵାରାଦୀନାଂ ଵୃଦ୍ଧିଂ କୁର୍ଵନ୍ତି . କଥଂଭୂତାଃ ସନ୍ତଃ . ସୁହିଦା ଇଵାଭିରଦା ସୁଖିତା ଇଵାଭିରତା ଆସକ୍ତା ଇତି . ଅଯମତ୍ରାର୍ଥଃ — ଯତ୍ପରମାତିଶଯ- ତୃପ୍ତିସମୁତ୍ପାଦକଂ ଵିଷଯତୃଷ୍ଣାଵିଚ୍ଛିତ୍ତିକାରକଂ ଚ ସ୍ଵାଭାଵିକସୁଖଂ ତଦଲଭମାନା ଦୁଷ୍ଟଶୋଣିତେ ଜଲଯୂକା ଇଵାସକ୍ତାଃ ସୁଖାଭାସେନ ଦେହାଦୀନାଂ ଵୃଦ୍ଧିଂ କୁର୍ଵନ୍ତି . ତତୋ ଜ୍ଞାଯତେ ତେଷାଂ ସ୍ଵାଭାଵିକଂ ସୁଖଂ ନାସ୍ତୀତି ..୭୩.. ଅଥ ପୁଣ୍ଯାନି ଜୀଵସ୍ଯ ଵିଷଯତୃଷ୍ଣାମୁତ୍ପାଦଯନ୍ତୀତି ପ୍ରତିପାଦଯତି — ଜଦି ସଂତି ହି ପୁଣ୍ଣାଣି ଯ ଯଦି
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥ : — [କୁଲିଶାଯୁଧଚକ୍ରଧରାଃ ] ଵଜ୍ରଧର ଔର ଚକ୍ରଧର (-ଇନ୍ଦ୍ର ଔର ଚକ୍ରଵର୍ତୀ) [ଶୁଭୋପଯୋଗାତ୍ମକୈଃ ଭୋଗୈଃ ] ଶୁଭୋପଯୋଗମୂଲକ (ପୁଣ୍ଯୋଂକେ ଫଲରୂପ) ଭୋଗୋଂକେ ଦ୍ଵାରା [ଦେହାଦୀନାଂ ] ଦେହାଦିକୀ [ଵୃଦ୍ଧିଂ କୁର୍ଵନ୍ତି ] ପୁଷ୍ଟି କରତେ ହୈଂ ଔର [ଅଭିରତାଃ ] (ଇସପ୍ରକାର) ଭୋଗୋଂମେଂ ରତ ଵର୍ତତେ ହୁଏ [ସୁଖିତାଃ ଇଵ ] ସୁଖୀ ଜୈସେ ଭାସିତ ହୋତେ ହୈଂ . (ଇସଲିଯେ ପୁଣ୍ଯ ଵିଦ୍ଯମାନ ଅଵଶ୍ଯ ହୈ) ..୭୩..
ଟୀକା : — ଶକ୍ରେନ୍ଦ୍ର ଔର ଚକ୍ରଵର୍ତୀ ଅପନୀ ଇଚ୍ଛାନୁସାର ପ୍ରାପ୍ତ ଭୋଗୋଂକେ ଦ୍ଵାରା ଶରୀରାଦିକୋ ପୁଷ୍ଟ କରତେ ହୁଏ — ଜୈସେ ଗୋଂଚ (ଜୋଂକ) ଦୂଷିତ ରକ୍ତମେଂ ଅତ୍ଯନ୍ତ ଆସକ୍ତ ଵର୍ତତୀ ହୁଈ ସୁଖୀ ଜୈସୀ ଭାସିତ ହୋତୀ ହୈ, ଉସୀପ୍ରକାର — ଉନ ଭୋଗୋଂମେଂ ଅତ୍ଯନ୍ତ ଆସକ୍ତ ଵର୍ତତେ ହୁଏ ସୁଖୀ ଜୈସେ ଭାସିତ ହୋତେ ହୈଂ; ଇସଲିଯେ ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯ ଫଲଵାଲେ ପୁଣ୍ଯ ଦିଖାଈ ଦେତେ ହୈଂ (ଅର୍ଥାତ୍ ଶୁଭୋପଯୋଗଜନ୍ଯ ଫଲଵାଲେ ପୁଣ୍ଯୋଂକା ଅସ୍ତିତ୍ଵ ଦିଖାଈ ଦେତା ହୈ) .
ଭାଵାର୍ଥ : — ଜୋ ଭୋଗୋଂମେଂ ଆସକ୍ତ ଵର୍ତତେ ହୁଏ ଇନ୍ଦ୍ର ଇତ୍ଯାଦି ଗୋଂଚ (ଜୋଂକ)କୀ ଭାଁତି ସୁଖୀ ଜୈସେ ମାଲୂମ ହୋତେ ହୈଂ, ଵେ ଭୋଗ ପୁଣ୍ଯକେ ଫଲ ହୈଂ; ଇସଲିଯେ ପୁଣ୍ଯକା ଅସ୍ତିତ୍ଵ ଅଵଶ୍ଯ ହୈ . (ଇସପ୍ରକାର ଇସ ଗାଥାମେଂ ପୁଣ୍ଯକୀ ଵିଦ୍ଯମାନତା ସ୍ଵୀକାର କରକେ ଆଗେକୀ ଗାଥାଓଂମେଂ ପୁଣ୍ଯକୋ ଦୁଃଖକା କାରଣରୂପ ବତାଯେଂଗେ) ..୭୩..