ଯଦି ନାମୈଵଂ ଶୁଭୋପଯୋଗପରିଣାମକୃତସମୁତ୍ପତ୍ତୀନ୍ଯନେକପ୍ରକାରାଣି ପୁଣ୍ଯାନି ଵିଦ୍ଯନ୍ତ ଇତ୍ଯ- ଭ୍ଯୁପଗମ୍ଯତେ, ତଦା ତାନି ସୁଧାଶନାନପ୍ଯଵଧିଂ କୃତ୍ଵା ସମସ୍ତସଂସାରିଣାଂ ଵିଷଯତୃଷ୍ଣାମଵଶ୍ଯମେଵ ସମୁତ୍ପାଦଯନ୍ତି . ନ ଖଲୁ ତୃଷ୍ଣାମନ୍ତରେଣ ଦୁଷ୍ଟଶୋଣିତ ଇଵ ଜଲୂକାନାଂ ସମସ୍ତସଂସାରିଣାଂ ଵିଷଯେଷୁ ପ୍ରଵୃତ୍ତିରଵଲୋକ୍ଯତେ . ଅଵଲୋକ୍ଯତେ ଚ ସା . ତତୋଽସ୍ତୁ ପୁଣ୍ଯାନାଂ ତୃଷ୍ଣାଯତନତ୍ଵମବାଧିତମେଵ ..୭୪.. ଚେନ୍ନିଶ୍ଚଯେନ ପୁଣ୍ଯପାପରହିତପରମାତ୍ମନୋ ଵିପରୀତାନି ପୁଣ୍ଯାନି ସନ୍ତି . ପୁନରପି କିଂଵିଶିଷ୍ଟାନି . ପରିଣାମସମୁବ୍ଭଵାଣି ନିର୍ଵିକାରସ୍ଵସଂଵିତ୍ତିଵିଲକ୍ଷଣଶୁଭପରିଣାମସମୁଦ୍ଭଵାନି ଵିଵିହାଣି ସ୍ଵକୀଯାନନ୍ତଭେଦେନ ବହୁଵିଧାନି . ତଦା ତାନି କିଂ କୁର୍ଵନ୍ତି . ଜଣଯଂତି ଵିସଯତଣ୍ହଂ ଜନଯନ୍ତି . କାମ୍ . ଵିଷଯତୃଷ୍ଣାମ୍ . କେଷାମ୍ .
ଅବ, ଇସପ୍ରକାର ସ୍ଵୀକାର କିଯେ ଗଯେ ପୁଣ୍ଯ ଦୁଃଖକେ ବୀଜକେ କାରଣ ହୈଂ, (ଅର୍ଥାତ୍ ତୃଷ୍ଣାକେ କାରଣ ହୈଂ ) ଇସପ୍ରକାର ନ୍ଯାଯସେ ପ୍ରଗଟ କରତେ ହୈଂ : —
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥ : — [ଯଦି ହି ] (ପୂର୍ଵୋକ୍ତ ପ୍ରକାରସେ) ଯଦି [ପରିଣାମସମୁଦ୍ଭଵାନୀ ] (ଶୁଭୋପଯୋଗରୂପ) ପରିଣାମସେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋନେଵାଲେ [ଵିଵିଧାନି ପୁଣ୍ଯାନି ଚ ] ଵିଵିଧ ପୁଣ୍ଯ [ସଂତି ] ଵିଦ୍ଯମାନ ହୈଂ, [ଦେଵତାନ୍ତାନାଂ ଜୀଵାନାଂ ] ତୋ ଵେ ଦେଵୋଂ ତକକେ ଜୀଵୋଂକୋ [ଵିଷଯତୃଷ୍ଣାଂ ] ଵିଷଯତୃଷ୍ଣା [ଜନଯନ୍ତି ] ଉତ୍ପନ୍ନ କରତେ ହୈଂ ..୭୪..
ଟୀକା : — ଯଦି ଇସପ୍ରକାର ଶୁଭୋପଯୋଗପରିଣାମସେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋନେଵାଲେ ଅନେକ ପ୍ରକାରକେ ପୁଣ୍ଯ ଵିଦ୍ଯମାନ ହୈଂ ଐସା ସ୍ଵୀକାର କିଯା ହୈ, ତୋ ଵେ (-ପୁଣ୍ଯ) ଦେଵୋଂ ତକକେ ସମସ୍ତ ସଂସାରିଯୋଂକୋ ଵିଷଯତୃଷ୍ଣା ଅଵଶ୍ଯମେଵ ଉତ୍ପନ୍ନ କରତେ ହୈଂ (ଐସା ଭୀ ସ୍ଵୀକାର କରନା ପଡ଼ତା ହୈ) ଵାସ୍ତଵମେଂ ତୃଷ୍ଣାକେ ବିନା; ଜୈସେ ଜୋଂକ (ଗୋଂଚ)କୋ ଦୂଷିତ ରକ୍ତମେଂ ଉସୀପ୍ରକାର ସମସ୍ତ ସଂସାରିଯୋଂକୋ ଵିଷଯୋଂମେଂ ପ୍ରଵୃତ୍ତି ଦିଖାଈ ନ ଦେ; କିନ୍ତୁ ଵହ ତୋ ଦିଖାଈ ଦେତୀ ହୈ . ଇସଲିଯେ ପୁଣ୍ଯୋଂକୀ ତୃଷ୍ଣାଯତନତା ଅବାଧିତ ହୀ ହୈ (ଅର୍ଥାତ୍ ପୁଣ୍ଯ ତୃଷ୍ଣାକେ ଘର ହୈଂ, ଐସା ଅଵିରୋଧରୂପସେ ସିଦ୍ଧ ହୋତା ହୈ) .
ପରିଣାମଜନ୍ଯ ଅନେକଵିଧ ଜୋ ପୁଣ୍ଯନୁଂ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ଛେ, ତୋ ପୁଣ୍ଯ ଏ ଦେଵାନ୍ତ ଜୀଵନେ ଵିଷଯତୃଷ୍ଣୋଦ୍ଭଵ କରେ. ୭୪.
୧୨୬ପ୍ରଵଚନସାର[ ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁଂଦକୁଂଦ-