ଦ୍ରଵ୍ଯନାମ୍ନାଭିନିର୍ଵର୍ତ୍ଯମାନୋ ଦ୍ରଵ୍ଯମଯ ଏଵ . ଯଥୈଵ ଚ ପଟେଽଵସ୍ଥାଯୀ ଵିସ୍ତାରସାମାନ୍ଯ- ସମୁଦାଯୋଽଭିଧାଵନ୍ନାଯତସାମାନ୍ଯସମୁଦାଯୋ ଵା ଗୁଣୈରଭିନିର୍ଵର୍ତ୍ଯମାନୋ ଗୁଣେଭ୍ଯଃ ପୃଥଗନୁପଲମ୍ଭାଦ୍ ଗୁଣାତ୍ମକ ଏଵ, ତଥୈଵ ଚ ପଦାର୍ଥେଷ୍ଵଵସ୍ଥାଯୀ ଵିସ୍ତାରସାମାନ୍ଯସମୁଦାଯୋଽଭିଧାଵନ୍ନାଯତ- ସାମାନ୍ଯସମୁଦାଯୋ ଵା ଦ୍ରଵ୍ଯନାମା ଗୁଣୈରଭିନିର୍ଵର୍ତ୍ଯମାନୋ ଗୁଣେଭ୍ଯଃ ପୃଥଗନୁପଲମ୍ଭାଦ୍ ଗୁଣାତ୍ମକ ଏଵ . ଯଥୈଵ ଚାନେକପଟାତ୍ମକୋ ଦ୍ଵିପଟିକା ତ୍ରିପଟିକେତି ସମାନଜାତୀଯୋ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯଃ, ତଥୈଵ ଚାନେକପୁଦ୍ଗଲାତ୍ମକୋ ଦ୍ଵଯଣୁକସ୍ତ୍ର୍ଯଣୁକ ଇତି ସମାନଜାତୀଯୋ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯଃ . ଯଥୈଵ ଚାନେକକୌଶେଯକକାର୍ପାସମଯପଟାତ୍ମକୋ ଦ୍ଵିପଟିକା ତ୍ରିପଟିକେତ୍ଯସମାନଜାତୀଯୋ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯଃ, ତଥୈଵ ଚାନେକଜୀଵପୁଦ୍ଗଲାତ୍ମକୋ ଦେଵୋ ମନୁଷ୍ଯ ଇତ୍ଯସମାନଜାତୀଯୋ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯଃ . ଯଥୈଵ ଚ କ୍ଵଚିତ୍ପଟେ ସ୍ଥୂଲାତ୍ମୀଯାଗୁରୁଲଘୁଗୁଣଦ୍ଵାରେଣ କାଲକ୍ରମପ୍ରଵୃତ୍ତେନ ନାନାଵିଧେନ ପରିଣମନାନ୍ନାନାତ୍ଵ- ପ୍ରତିପତ୍ତିର୍ଗୁଣାତ୍ମକଃ ସ୍ଵଭାଵପର୍ଯାଯଃ, ତଥୈଵ ଚ ସମସ୍ତେଷ୍ଵପି ଦ୍ରଵ୍ଯେଷୁ ସୂକ୍ଷ୍ମାତ୍ମୀଯାତ୍ମୀଯାଗୁରୁ-
ତମ୍ହା ତସ୍ସ ଣମାଇଂ କିଚ୍ଚା ଯସ୍ମାତ୍ସମ୍ଯକ୍ତ୍ଵଂ ଵିନା ଶ୍ରମଣୋ ନ ଭଵତି ତସ୍ମାତ୍କାରଣାତ୍ତସ୍ଯ ସମ୍ଯକ୍ଚାରିତ୍ରଯୁକ୍ତସ୍ଯ ପୂର୍ଵୋକ୍ତତପୋଧନସ୍ଯ ନମସ୍ଯାଂ ନମସ୍କ୍ରିଯାଂ ନମସ୍କାରଂ କୃତ୍ଵା ଣିଚ୍ଚଂ ପି ତମ୍ମଣୋ ହୋଜ୍ଜ ନିତ୍ଯମପି ତଦ୍ଗତମନା ଭୂତ୍ଵା ଵୋଚ୍ଛାମି ଵକ୍ଷ୍ଯାମ୍ଯହଂ କର୍ତା ସଂଗହାଦୋ ସଂଗ୍ରହାତ୍ସଂକ୍ଷେପାତ୍ ସକାଶାତ୍ . କିମ୍ . ପରମଟ୍ଠ- ପୃଥକ୍ ଅପ୍ରାପ୍ତ ହୋନେସେ ଗୁଣାତ୍ମକ ହୀ ହୈ, ଉସୀପ୍ରକାର ପଦାର୍ଥୋଂମେଂ, ଅଵସ୍ଥାଯୀ ଵିସ୍ତାରସାମାନ୍ଯସମୁଦାଯ ଯା ଦୌଡ଼ତା ହୁଆ ଆଯତସାମାନ୍ଯସମୁଦାଯ — ଜିସକା ନାମ ‘ଦ୍ରଵ୍ଯ’ ହୈ ଵହ — ଗୁଣୋଂସେ ରଚିତ ହୋତା ହୁଆ ଗୁଣୋଂସେ ପୃଥକ୍ ଅପ୍ରାପ୍ତ ହୋନେସେ ଗୁଣାତ୍ମକ ହୀ ହୈ . ଔର ଜୈସେ ଅନେକପଟାତ୍ମକ (-ଏକସେ ଅଧିକ ଵସ୍ତ୍ରୋଂସେ ନିର୍ମିତ) ୧ଦ୍ଵିପଟିକ, ତ୍ରିପଟିକ ଐସେ ସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯ ହୈ, ଉସୀପ୍ରକାର ଅନେକ ପୁଦ୍ଗଲାତ୍ମକ ଦ୍ଵି -ଅଣୁକ, ତ୍ରି -ଅଣୁକ ଐସୀ ସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯ ହୈ; ଔର ଜୈସେ ଅନେକ ରେଶମୀ ଔର ସୂତୀ ପଟୋଂକେ ବନେ ହୁଏ ଦ୍ଵିପଟିକ, ତ୍ରିପଟିକ ଐସୀ ଅସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯ ହୈ, ଉସୀପ୍ରକାର ଅନେକ ଜୀଵପୁଦ୍ଗଲାତ୍ମକ ଦେଵ, ମନୁଷ୍ଯ ଐସୀ ଅସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯ ହୈ . ଔର ଜୈସେ କଭୀ ପଟମେଂ ଅପନେ ସ୍ଥୂଲ ଅଗୁରୁଲଘୁଗୁଣ ଦ୍ଵାରା କାଲକ୍ରମସେ ପ୍ରଵର୍ତମାନ ଅନେକ ପ୍ରକାରରୂପସେ ପରିଣମିତ ହୋନେକେ କାରଣ ଅନେକତ୍ଵକୀ ପ୍ରତିପତ୍ତି ଗୁଣାତ୍ମକ ସ୍ଵଭାଵପର୍ଯାଯ ହୈ, ଉସୀପ୍ରକାର ସମସ୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯୋଂମେଂ ଅପନେ -ଅପନେ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଅଗୁରୁଲଘୁଗୁଣ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରତିସମଯ ପ୍ରଗଟ ହୋନେଵାଲୀ ଷଟ୍ସ୍ଥାନପତିତ ହାନିଵୃଦ୍ଧିରୂପ ଅନେକତ୍ଵକୀ ଅନୁଭୂତି ଵହ ଗୁଣାତ୍ମକ ସ୍ଵଭାଵପର୍ଯାଯ ହୈ; ଔର ଜୈସେ ପଟମେଂ,
୧. ଦ୍ଵିପଟିକ = ଦୋ ଥାନୋଂକୋ ଜୋଡ଼କର (ସୀଂକର) ବନାଯା ଗଯା ଏକ ଵସ୍ତ୍ର [ଯଦି ଦୋନୋଂ ଥାନ ଏକ ହୀ ଜାତିକେ
ହୋଂ ତୋ ସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯ କହଲାତା ହୈ, ଔର ଯଦି ଦୋ ଥାନ ଭିନ୍ନ ଜାତିକେ ହୋଂ (ଜୈସେ ଏକ ରେଶମୀ ଦୂସରା
ସୂତୀ) ତୋ ଅସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯ କହଲାତା ହୈ . ]