ସର୍ଵେଷାମେଵ ଭାଵାନାମସଂହରଣିରେଵ ଭଵେତ୍; ସଦୁଚ୍ଛେଦେ ଵା ସଂଵିଦାଦୀନାମପ୍ଯୁଚ୍ଛେଦଃ ସ୍ଯାତ୍ . ତଥା କେଵଲାଂ ସ୍ଥିତିମୁପଗଚ୍ଛନ୍ତ୍ଯା ମୃତ୍ତିକାଯା ଵ୍ଯତିରେକାକ୍ରାନ୍ତସ୍ଥିତ୍ଯନ୍ଵଯାଭାଵାଦସ୍ଥାନିରେଵ ଭଵେତ୍, କ୍ଷଣିକ- ନିତ୍ଯତ୍ଵମେଵ ଵା . ତତ୍ର ମୃତ୍ତିକାଯା ଅସ୍ଥାନୌ ସର୍ଵେଷାମେଵ ଭାଵାନାମସ୍ଥାନିରେଵ ଭଵେତ୍; କ୍ଷଣିକନିତ୍ଯତ୍ଵେ ଵା ଚିତ୍ତକ୍ଷଣାନାମପି ନିତ୍ଯତ୍ଵଂ ସ୍ଯାତ୍ . ତତ ଉତ୍ତରୋତ୍ତରଵ୍ଯତିରେକାଣାଂ ସର୍ଗେଣ ପୂର୍ଵପୂର୍ଵଵ୍ଯତିରେକାଣାଂ ସଂହାରେଣାନ୍ଵଯସ୍ଯାଵସ୍ଥାନେନାଵିନାଭୂତମୁଦ୍ଯୋତମାନନିର୍ଵିଘ୍ନତ୍ରୈଲକ୍ଷଣ୍ଯଲାଂଛନଂ ଦ୍ରଵ୍ଯ- ମଵଶ୍ଯମନୁମନ୍ତଵ୍ଯମ୍ ..୧୦୦.. ମୃତ୍ପିଣ୍ଡାଭାଵସ୍ଯ ଇଵ . ଉପ୍ପାଦୋ ଵି ଯ ଭଂଗୋ ଣ ଵିଣା ଦଵ୍ଵେଣ ଅତ୍ଥେଣ ପରମାତ୍ମରୁଚିରୂପସମ୍ଯକ୍ତ୍ଵ- ସ୍ଯୋତ୍ପାଦସ୍ତଦ୍ଵିପରୀତମିଥ୍ଯାତ୍ଵସ୍ଯ ଭଙ୍ଗୋ ଵା ନାସ୍ତି . କଂ ଵିନା . ତଦୁଭଯାଧାରଭୂତପରମାତ୍ମରୂପଦ୍ରଵ୍ଯପଦାର୍ଥଂ ଵିନା . କସ୍ମାତ୍ . ଦ୍ରଵ୍ଯାଭାଵେ ଵ୍ଯଯୋତ୍ପାଦାଭାଵାନ୍ମୃତ୍ତିକାଦ୍ରଵ୍ଯାଭାଵେ ଘଟୋତ୍ପାଦମୃତ୍ପିଣ୍ଡଭଙ୍ଗାଭାଵଵଦିତି . ଯଥା ସମ୍ଯକ୍ତ୍ଵମିଥ୍ଯାତ୍ଵପର୍ଯାଯଦ୍ଵଯେ ପରସ୍ପରସାପେକ୍ଷମୁତ୍ପାଦାଦିତ୍ରଯଂ ଦର୍ଶିତଂ ତଥା ସର୍ଵଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯେଷୁ ଦ୍ରଷ୍ଟଵ୍ଯ- ହୀ ନ ହୋଗା, (ଅର୍ଥାତ୍ ଜୈସେ ମୃତ୍ତିକାପିଣ୍ଡକା ସଂହାର ନହୀଂ ହୋଗା ଉସୀପ୍ରକାର ଵିଶ୍ଵକେ କିସୀ ଭୀ ଦ୍ରଵ୍ଯମେଂ କିସୀ ଭାଵକା ସଂହାର ହୀ ନହୀଂ ହୋଗା, – ଯହ ଦୋଷ ଆଯଗା); ଅଥଵା (୨) ଯଦି ସତ୍କା ଉଚ୍ଛେଦ ହୋଗା ତୋ ଚୈତନ୍ଯ ଇତ୍ଯାଦିକା ଭୀ ଉଚ୍ଛେଦ ହୋ ଜାଯଗା, (ଅର୍ଥାତ୍ ସମସ୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯୋଂକା ସମ୍ପୂର୍ଣ ଵିନାଶ ହୋ ଜାଯଗା – ଯହ ଦୋଷ ଆଯଗା .)
ଔର ୧କେଵଲ ସ୍ଥିତି ପ୍ରାପ୍ତ କରନେକୋ ଜାନେଵାଲୀ ମୃତ୍ତିକାକୀ, ଵ୍ଯତିରେକୋଂ ସହିତ ସ୍ଥିତିକା — ଅନ୍ଵଯକା — ଉସସେ ଅଭାଵ ହୋନେସେ, ସ୍ଥିତି ହୀ ନହୀଂ ହୋଗୀ; ଅଥଵା ତୋ କ୍ଷଣିକକୋ ହୀ ନିତ୍ଯତ୍ଵ ଆ ଜାଯଗା . ଵହାଁ (୧) ଯଦି ମୃତ୍ତିକାକୀ ସ୍ଥିତି ନ ହୋ ତୋ ସମସ୍ତ ହୀ ଭାଵୋଂକୀ ସ୍ଥିତି ନହୀଂ ହୋଗୀ, (ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି ମିଟ୍ଟୀ ଧ୍ରୁଵ ନ ରହେ ତୋ ମିଟ୍ଟୀକୀ ହୀ ଭାଁତି ଵିଶ୍ଵକା କୋଈ ଭୀ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଧ୍ରୁଵ ନହୀଂ ରହେଗା, – ଟିକେଗା ହୀ ନହୀଂ ଯହ ଦୋଷ ଆଯଗା .) ଅଥଵା (୨) ଯଦି କ୍ଷଣିକକା ନିତ୍ଯତ୍ଵ ହୋ ତୋ ଚିତ୍ତକେ କ୍ଷଣିକ -ଭାଵୋଂକା ଭୀ ନିତ୍ଯତ୍ଵ ହୋଗା; (ଅର୍ଥାତ୍ ମନକା ପ୍ରତ୍ଯେକ ଵିକଲ୍ପ ଭୀ ତ୍ରୈକାଲିକ ଧ୍ରୁଵ ହୋ ଜାଯ, – ଯହ ଦୋଷ ଆଯଗା .)
ଇସଲିଯେ ଦ୍ରଵ୍ଯକୋ ୨ଉତ୍ତର ଉତ୍ତର ଵ୍ଯତିରେକୋଂକେ ସର୍ଗକେ ସାଥ, ପୂର୍ଵ ପୂର୍ଵକେ ଵ୍ଯତିରେକୋଂକେ ସଂହାରକେ ସାଥ ଔର ଅନ୍ଵଯକେ ଅଵସ୍ଥାନ (ଧ୍ରୌଵ୍ଯ)କେ ସାଥ ଅଵିନାଭାଵଵାଲା, ଜିସକୋ ନିର୍ଵିଘ୍ନ (ଅବାଧିତ) ତ୍ରିଲକ୍ଷଣତାରୂପ ୨ଲାଂଛନ ପ୍ରକାଶମାନ ହୈ ଐସା ଅଵଶ୍ଯ ସମ୍ମତ କରନା ..୧୦୦..
୧୯୨ପ୍ରଵଚନସାର[ ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁଂଦକୁଂଦ-
୧. କେଵଲ ସ୍ଥିତି = (ଉତ୍ପାଦ ଔର ଵ୍ଯଯ ରହିତ) ଅକେଲା ଧ୍ରୁଵପନା, କେଵଲ ସ୍ଥିତିପନା; ଅକେଲା ଅଵସ୍ଥାନ .
[ଅନ୍ଵଯ ଵ୍ଯତିରେକୋଂ ସହିତ ହୀ ହୋତା ହୈ, ଇସଲିଯେ ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ଉତ୍ପାଦ -ଵ୍ଯଯସହିତ ହୀ ହୋଗା, ଅକେଲା ନହୀଂ ହୋ
ସକତା . ଜୈସେ ଉତ୍ପାଦ (ଯା ଵ୍ଯଯ) ଦ୍ରଵ୍ଯକା ଅଂଶ ହୈ – ସମଗ୍ର ଦ୍ରଵ୍ଯ ନହୀଂ, ଇସପ୍ରକାର ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ଭୀ ଦ୍ରଵ୍ଯକା ଅଂଶ
ହୈ; – ସମଗ୍ର ଦ୍ରଵ୍ଯ ନହୀଂ . ]
୨. ଉତ୍ତର ଉତ୍ତର = ବାଦ ବାଦକେ .
୩. ଲାଂଛନ = ଚିହ୍ନ .