ସର୍ଵଦ୍ରଵ୍ଯେଷୁ ଯଥାସଂଭଵଂ ଜ୍ଞାତଵ୍ଯମିତ୍ଯର୍ଥଃ ..୧୧୪.. ଏଵଂ ସଦୁତ୍ପାଦାସଦୁତ୍ପାଦକଥନେନ ପ୍ରଥମା, ସଦୁତ୍ପାଦ- ଵିଶେଷଵିଵରଣରୂପେଣ ଦ୍ଵିତୀଯା, ତଥୈଵାସଦୁତ୍ପାଦଵିଶେଷଵିଵରଣରୂପେଣ ତୃତୀଯା, ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯଯୋରେକତ୍ଵାନେକତ୍ଵ- ପ୍ରତିପାଦନେନ ଚତୁର୍ଥୀତି ସଦୁତ୍ପାଦାସଦୁତ୍ପାଦଵ୍ଯାଖ୍ଯାନମୁଖ୍ଯତଯା ଗାଥାଚତୁଷ୍ଟଯେନ ସପ୍ତମସ୍ଥଲଂ ଗତମ୍ . ଅଥ ସମସ୍ତଦୁର୍ନଯୈକାନ୍ତରୂପଵିଵାଦନିଷେଧିକାଂ ନଯସପ୍ତଭଙ୍ଗୀଂ ଵିସ୍ତାରଯତି — ଅତ୍ଥି ତ୍ତି ଯ ସ୍ଯାଦସ୍ତ୍ଯେଵ . ସ୍ଯାଦିତି
ଵହାଁ, ଏକ ଆଁଖସେ ଦେଖା ଜାନା ଵହ ଏକଦେଶ ଅଵଲୋକନ ହୈ ଔର ଦୋନୋଂ ଆଁଖୋଂସେ ଦେଖନା ଵହ ସର୍ଵାଵଲୋକନ (-ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅଵଲୋକନ) ହୈ . ଇସଲିଯେ ସର୍ଵାଵଲୋକନମେଂ ଦ୍ରଵ୍ଯକେ ଅନ୍ଯତ୍ଵ ଔର ଅନନ୍ଯତ୍ଵ ଵିରୋଧକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ନହୀଂ ହୋତେ .
ଭାଵାର୍ଥ : — ପ୍ରତ୍ଯେକ ଦ୍ରଵ୍ଯ ସାମାନ୍ଯ – ଵିଶେଷାତ୍ମକ ହୈ, ଇସଲିଯେ ପ୍ରତ୍ଯେକ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଵହକା ଵହୀ ରହତା ହୈ ଔର ବଦଲତା ଭୀ ହୈ . ଦ୍ରଵ୍ଯକା ସ୍ଵରୂପ ହୀ ଐସା ଉଭଯାତ୍ମକ ହୋନେସେ ଦ୍ରଵ୍ଯକେ ଅନନ୍ଯତ୍ଵମେଂ ଔର ଅନ୍ଯତ୍ଵମେଂ ଵିରୋଧ ନହୀଂ ହୈ . ଜୈସେ – ମରୀଚି ଔର ଭଗଵାନ ମହାଵୀରକା ଜୀଵସାମାନ୍ଯକୀ ଅପେକ୍ଷାସେ ଅନନ୍ଯତ୍ଵ ଔର ଜୀଵ ଵିଶେଷୋଂକୀ ଅପେକ୍ଷାସେ ଅନ୍ଯତ୍ଵ ହୋନେମେଂ କିସୀ ପ୍ରକାରକା ଵିରୋଧ ନହୀଂ ହୈ .
ଦ୍ରଵ୍ଯାର୍ଥିକନଯରୂପୀ ଏକ ଚକ୍ଷୁସେ ଦେଖନେ ପର ଦ୍ରଵ୍ଯସାମାନ୍ଯ ହୀ ଜ୍ଞାତ ହୋତା ହୈ, ଇସଲିଯେ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଅନନ୍ଯ ଅର୍ଥାତ୍ ଵହକା ଵହୀ ଭାସିତ ହୋତା ହୈ ଔର ପର୍ଯାଯାର୍ଥିକନଯରୂପୀ ଦୂସରୀ ଏକ ଚକ୍ଷୁସେ ଦେଖନେ ପର ଦ୍ରଵ୍ଯକେ ପର୍ଯାଯରୂପ ଵିଶେଷ ଜ୍ଞାତ ହୋତେ ହୈଂ, ଇସଲିଯେ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଅନ୍ଯ -ଅନ୍ଯ ଭାସିତ ହୋତା ହୈ . ଦୋନୋଂ ନଯରୂପୀ ଦୋନୋଂ ଚକ୍ଷୁଓଂସେ ଦେଖନେ ପର ଦ୍ରଵ୍ଯସାମାନ୍ଯ ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯକେ ଵିଶେଷ ଦୋନୋଂ ଜ୍ଞାତ ହୋତେ ହୈଂ, ଇସଲିଯେ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଅନନ୍ଯ ତଥା ଅନ୍ଯ -ଅନ୍ଯ ଦୋନୋଂ ଭାସିତ ହୋତା ହୈ ..୧୧୪..