ଅଥ ନିର୍ଧାର୍ଯମାଣତ୍ଵେନୋଦାହରଣୀକୃତସ୍ଯ ଜୀଵସ୍ଯ ମନୁଷ୍ଯାଦିପର୍ଯାଯାଣାଂ କ୍ରିଯାଫଲତ୍ଵେନାନ୍ଯତ୍ଵଂ ଦ୍ଯୋତଯତି —
ସର୍ଵପଦାର୍ଥେଷୁ ଦ୍ରଷ୍ଟଵ୍ଯମିତି ..୧୧୫.. ଏଵଂ ନଯସପ୍ତଭଙ୍ଗୀଵ୍ଯାଖ୍ଯାନଗାଥଯାଷ୍ଟମସ୍ଥଲଂ ଗତମ୍ . ଏଵଂ ପୂର୍ଵୋକ୍ତ- ପ୍ରକାରେଣ ପ୍ରଥମା ନମସ୍କାରଗାଥା, ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯକଥନରୂପେଣ ଦ୍ଵିତୀଯା, ସ୍ଵସମଯପରସମଯପ୍ରତିପାଦନେନ ତୃତୀଯା, ଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଯ ସତ୍ତାଦିଲକ୍ଷଣତ୍ରଯସୂଚନରୂପେଣ ଚତୁର୍ଥୀତି ସ୍ଵତନ୍ତ୍ରଗାଥାଚତୁଷ୍ଟଯେନ ପୀଠିକାସ୍ଥଲମ୍ . ତଦନନ୍ତରମଵାନ୍ତରସତ୍ତାକଥନରୂପେଣ ପ୍ରଥମା, ମହାସତ୍ତାରୂପେଣ ଦ୍ଵିତୀଯା, ଯଥା ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ସ୍ଵଭାଵସିଦ୍ଧଂ ତଥା ସତ୍ତାଗୁଣୋଽପୀତି କଥନରୂପେଣ ତୃତୀଯା, ଉତ୍ପାଦଵ୍ଯଯଧ୍ରୌଵ୍ଯତ୍ଵେଽପି ସତ୍ତୈଵ ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଭଵତୀତି କଥନେନ ଚତୁର୍ଥୀତି ଗାଥାଚତୁଷ୍ଟଯେନ ସତ୍ତାଲକ୍ଷଣଵିଵରଣମୁଖ୍ଯତା . ତଦନନ୍ତରମୁତ୍ପାଦଵ୍ଯଯଧ୍ରୌଵ୍ଯଲକ୍ଷଣଵିଵରଣମୁଖ୍ଯତ୍ଵେନ ଗାଥାତ୍ରଯଂ, ତଦନନ୍ତରଂ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯକଥନେନ ଗୁଣପର୍ଯାଯକ ଥନେନ ଚ ଗାଥାଦ୍ଵଯଂ, ତତଶ୍ଚ ଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଯାସ୍ତିତ୍ଵସ୍ଥାପନାରୂପେଣ ପ୍ରଥମା, ସପ୍ତଭଂଗୀ ସତତ୍ ସମ୍ଯକ୍ତଯା ଉଚ୍ଚାରିତ କରନେ ପର ୧ସ୍ଯାତ୍କାରରୂପୀ ଅମୋଘ ମଂତ୍ର ପଦକେ ଦ୍ଵାରା ୨‘ଏଵ’ କାରମେଂ ରହନେଵାଲେ ସମସ୍ତ ଵିରୋଧଵିଷକେ ମୋହକୋ ଦୂର କରତୀ ହୈ ..୧୧୫..
ଅବ, ଜିସକା ନିର୍ଧାର କରନା ହୈ, ଇସଲିଯେ ଜିସେ ଉଦାହରଣରୂପ ବନାଯା ଗଯା ହୈ ଐସେ ଜୀଵକୀ ମନୁଷ୍ଯାଦି ପର୍ଯାଯେଂ କ୍ରିଯାକା ଫଲ ହୈଂ ଇସଲିଯେ ଉନକା ଅନ୍ଯତ୍ଵ (ଅର୍ଥାତ୍ ଵେ ପର୍ଯାଯେଂ ବଦଲତୀ ରହତୀ ହୈଂ, ଇସପ୍ରକାର) ପ୍ରକାଶିତ କରତେ ହୈଂ : — ୧. ସ୍ଯାଦ୍ଵାଦମେଂ ଅନେକାନ୍ତକା ସୂଚକ ‘ସ୍ଯାତ୍’ ଶବ୍ଦ ସମ୍ଯକ୍ତଯା ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୋତା ହୈ . ଵହ ‘ସ୍ଯାତ୍ ପଦ ଏକାନ୍ତଵାଦମେଂ
ରହନେଵାଲେ ସମସ୍ତ ଵିରୋଧରୂପୀ ଵିଷକେ ଭ୍ରମକୋ ନଷ୍ଟ କରନେକେ ଲିଯେ ରାମବାଣ ମଂତ୍ର ହୈ . ୨. ଅନେକାନ୍ତାତ୍ମକ ଵସ୍ତୁସ୍ଵଭାଵକୀ ଅପେକ୍ଷାସେ ରହିତ ଏକାନ୍ତଵାଦମେଂ ମିଥ୍ଯା ଏକାନ୍ତକୋ ସୂଚିତ କରତା ହୁଆ ଜୋ
ନିଷେଧ କିଯା ହୈ . (ଅନେକାନ୍ତାତ୍ମକ ଵସ୍ତୁସ୍ଵଭାଵକା ଧ୍ଯାନ ଚୂକେ ବିନା, ଜିସ ଅପେକ୍ଷାସେ ଵସ୍ତୁକା କଥନ ଚଲ