ଶରୀରଂ ଚ ଵାଚଂ ଚ ମନଶ୍ଚ ପରଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵେନାହଂ ପ୍ରପଦ୍ଯେ, ତତୋ ନ ତେଷୁ କଶ୍ଚିଦପି ମମ ପକ୍ଷପାତୋଽସ୍ତି, ସର୍ଵତ୍ରାପ୍ଯହମତ୍ଯନ୍ତଂ ମଧ୍ଯସ୍ଥୋଽସ୍ମି . ତଥା ହି — ନ ଖଲ୍ଵହଂ ଶରୀରଵାଙ୍ମସାଂ ସ୍ଵରୂପାଧାରଭୂତମଚେତନଦ୍ରଵ୍ଯମସ୍ମି; ତାନି ଖଲୁ ମାଂ ସ୍ଵରୂପାଧାରମନ୍ତରେଣାପ୍ଯାତ୍ମନଃ ସ୍ଵରୂପଂ ଧାରଯନ୍ତି . ତତୋଽହଂ ଶରୀରଵାଙ୍ମନଃପକ୍ଷପାତମପାସ୍ଯାତ୍ଯନ୍ତଂ ମଧ୍ଯସ୍ଥୋଽସ୍ମି . ନ ଚ ମେ ଶରୀରଵାଙ୍ମନଃକାରଣା- ଚେତନଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵମସ୍ତି; ତାନି ଖଲୁ ମାଂ କାରଣମନ୍ତରେଣାପି କାରଣଵନ୍ତି ଭଵନ୍ତି . ତତୋଽହଂ ତତ୍କାରଣତ୍ଵପକ୍ଷପାତମପାସ୍ଯାସ୍ମ୍ଯଯମତ୍ଯନ୍ତଂ ମଧ୍ଯସ୍ଥଃ . ନ ଚ ମେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ରଶରୀରଵାଙ୍ମନଃକାରକାଚେତନ- ଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵମସ୍ତି; ତାନି ଖଲୁ ମାଂ କର୍ତାରମନ୍ତରେଣାପି କ୍ରିଯମାଣାନି . ତତୋଽହଂ ତତ୍କର୍ତୃତ୍ଵ- ପକ୍ଷପାତମପାସ୍ଯାସ୍ମ୍ଯଯମତ୍ଯନ୍ତଂ ମଧ୍ଯସ୍ଥଃ . ନ ଚ ମେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ରଶରୀରଵାଙ୍ମନଃକାରକାଚେତନଦ୍ରଵ୍ଯ- ପ୍ରଯୋଜକତ୍ଵମସ୍ତି; ତାନି ଖଲୁ ମାଂ କାରକପ୍ରଯୋଜକମନ୍ତରେଣାପି କ୍ରିଯମାଣାନି . ତତୋଽହଂ ତତ୍କାରକ- ପ୍ରଯୋଜକତ୍ଵପକ୍ଷପାତମପାସ୍ଯାସ୍ମ୍ଯଯମତ୍ଯନ୍ତଂ ମଧ୍ଯସ୍ଥଃ . ନ ଚ ମେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ରଶରୀରଵାଙ୍ମନଃକାରକା- ସ୍ଵଶୁଦ୍ଧାତ୍ମଭାଵନାଵିଷଯେ ଯତ୍କୃତକାରିତାନୁମତସ୍ଵରୂପଂ ତଦ୍ଵିଲକ୍ଷଣଂ ଯନ୍ମନୋଵଚନକାଯଵିଷଯେ କୃତକାରିତାନୁ- ମତସ୍ଵରୂପଂ ତନ୍ନାହଂ ଭଵାମି . ତତଃ କାରଣାତ୍ତତ୍ପକ୍ଷପାତଂ ମୁକ୍ତ୍ଵାତ୍ଯନ୍ତମଧ୍ଯସ୍ଥୋଽସ୍ମୀତି ତାତ୍ପର୍ଯମ୍ ..୧୬୦..
ଟୀକା : — ମୈଂ ଶରୀର, ଵାଣୀ ଔର ମନକୋ ପରଦ୍ରଵ୍ଯକେ ରୂପମେଂ ସମଝତା ହୂଁ, ଇସଲିଯେ ମୁଝେ ଉନକେ ପ୍ରତି କୁଛ ଭୀ ପକ୍ଷପାତ ନହୀଂ ହୈ . ମୈଂ ଉନ ସବକେ ପ୍ରତି ଅତ୍ଯନ୍ତ ମଧ୍ଯସ୍ଥ ହୂଁ . ଵହ ଇସପ୍ରକାର : —
ଵାସ୍ତଵମେଂ ଶରୀର, ଵାଣୀ ଔର ମନକେ ସ୍ଵରୂପକା ଆଧାରଭୂତ ଐସା ଅଚେତନ ଦ୍ରଵ୍ଯ ନହୀଂ ହୂଁ, ମୈଂ ସ୍ଵରୂପାଧାର (ହୁଏ) ଵିନା ଭୀ ଵେ ଵାସ୍ତଵମେଂ ଅପନେ ସ୍ଵରୂପକୋ ଧାରଣ କରତେ ହୈଂ . ଇସଲିଯେ ମୈଂ ଶରୀର, ଵାଣୀ ଔର ମନକା ପକ୍ଷପାତ ଛୋଡ଼କର ଅତ୍ଯନ୍ତ ମଧ୍ଯସ୍ଥ ହୂଁ .
ଔର ମୈଂ ଶରୀର, ଵାଣୀ ତଥା ମନକା କାରଣ ଐସା ଅଚେତନ ଦ୍ରଵ୍ଯ ନହୀଂ ହୂଁ . ମୈଂ କାରଣ (ହୁଏ) ଵିନା ଭୀ ଵେ ଵାସ୍ତଵମେଂ କାରଣଵାନ୍ ହୈଂ . ଇସଲିଯେ ଉନକେ କାରଣପନେକା ପକ୍ଷପାତ ଛୋଡ଼କର ଯହ ମୈଂ ଅତ୍ଯନ୍ତ ମଧ୍ଯସ୍ଥ ହୂଁ .
ଔର ମୈଂ ସ୍ଵତଂତ୍ରରୂପସେ ଶରୀର, ଵାଣୀ ତଥା ମନକା କର୍ତା ଐସା ଅଚେତନ ଦ୍ରଵ୍ଯ ନହୀଂ ହୂଁ; ମୈଂ କର୍ତା (ହୁଏ) ଵିନା ଭୀ ଵେ ଵାସ୍ତଵମେଂ କିଯେ ଜାତେ ହୈଂ . ଇସଲିଯେ ଉନକେ କର୍ତୃତ୍ଵକା ପକ୍ଷପାତ ଛୋଡ଼କର ଯହ ମୈଂ ଅତ୍ଯନ୍ତ ମଧ୍ଯସ୍ଥ ହୂଁ .
ଔର ମୈଂ, ସ୍ଵତନ୍ତ୍ରରୂପସେ ଶରୀର, ଵାଣୀ ତଥା ମନକା କାରକ (କର୍ତା) ଐସା ଜୋ ଅଚେତନ ଦ୍ରଵ୍ଯ ହୈ ଉସକା ପ୍ରଯୋଜକ ନହୀଂ ହୂଁ; ମୈଂ କର୍ତା – ପ୍ରଯୋଜକ ଵିନା ଭୀ (ଅର୍ଥାତ୍ ମୈଂ ଉନକେ କର୍ତାକା ପ୍ରଯୋଜକ — ଉନକା କରାନେଵାଲା – ହୁଏ ଵିନା ଭୀ ) ଵେ ଵାସ୍ତଵମେଂ କିଯେ ଜାତେ ହୈଂ . ଇସଲିଯେ ଯହ ମୈଂ ଉନକେ କର୍ତାକେ ପ୍ରଯୋଜକପନେକା ପକ୍ଷପାତ ଛୋଡ଼କର ଅତ୍ଯନ୍ତ ମଧ୍ଯସ୍ଥ ହୂଁ .
ଔର ମୈଂ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ରରୂପସେ ଶରୀର, ଵାଣୀ ତଥା ମନକା କାରକ ଜୋ ଅଚେତନ ଦ୍ରଵ୍ଯ ହୈ, ଉସକା