ਸਮਸ੍ਤਮਹਾਮੋਹਮੂਰ੍ਧਾਭਿਸ਼ਿਕ੍ਤਸ੍ਕਨ੍ਧਾਵਾਰਸ੍ਯਾਤ੍ਯਨ੍ਤਕ੍ਸ਼ਯੇ ਸਂਭੂਤਤ੍ਵਾਨ੍ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪਾਣਾਮੁਪਰਂਜਕਾਨਾਮ- ਭਾਵਾਚ੍ਚੈਤਨ੍ਯਵਿਕਾਰਕਾਰਣਤਾਮਨਾਸਾਦਯਨ੍ਤੀ ਨਿਤ੍ਯਮੌਦਯਿਕੀ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤਸ੍ਯ ਬਨ੍ਧਸ੍ਯਾਕਾਰਣਭੂਤਤਯਾ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤਸ੍ਯ ਮੋਕ੍ਸ਼ਸ੍ਯ ਕਾਰਣਭੂਤਤਯਾ ਚ ਕ੍ਸ਼ਾਯਿਕ੍ਯੇਵ ਕਥਂ ਹਿ ਨਾਮ ਨਾਨੁਮਨ੍ਯੇਤ . ਅਥਾਨੁਮਨ੍ਯੇਤ ਚੇਤ੍ਤਰ੍ਹਿ ਕਰ੍ਮਵਿਪਾਕੋਪਿ ਨ ਤੇਸ਼ਾਂ ਸ੍ਵਭਾਵਵਿਘਾਤਾਯ ..੪੫.. ਤਤ੍ਤ੍ਵਵਿਪਰੀਤਕਰ੍ਮੋਦਯਜਨਿਤਤ੍ਵਾਤ੍ਸਰ੍ਵਾਪ੍ਯੌਦਯਿਕੀ ਭਵਤਿ ਹਿ ਸ੍ਫੁ ਟਮ੍ . ਮੋਹਾਦੀਹਿਂ ਵਿਰਹਿਦਾ ਨਿਰ੍ਮੋਹ- ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਪ੍ਰਚ੍ਛਾਦਕਮਮਕਾਰਾਹਙ੍ਕਾਰੋਤ੍ਪਾਦਨਸਮਰ੍ਥਮੋਹਾਦਿਵਿਰਹਿਤਤ੍ਵਾਦ੍ਯਤਃ ਤਮ੍ਹਾ ਸਾ ਖਾਯਗ ਤ੍ਤਿ ਮਦਾ ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਸਾ ਯਦ੍ਯਪ੍ਯੌਦਯਿਕੀ ਤਥਾਪਿ ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਿਯਾਮਕੁਰ੍ਵਤੀ ਸਤੀ ਕ੍ਸ਼ਾਯਿਕੀਤਿ ਮਤਾ . ਅਤ੍ਰਾਹ ਸ਼ਿਸ਼੍ਯਃ ---‘ਔਦਯਿਕਾ ਭਾਵਾਃ ਬਨ੍ਧਕਾਰਣਮ੍’ ਇਤ੍ਯਾਗਮਵਚਨਂ ਤਰ੍ਹਿ ਵ੍ਰੁਥਾ ਭਵਤਿ . ਪਰਿਹਾਰਮਾਹ --ਔਦਯਿਕਾ ਭਾਵਾ ਬਨ੍ਧਕਾਰਣਂ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਪਰਂ ਕਿਂਤੁ ਮੋਹੋਦਯਸਹਿਤਾਃ . ਦ੍ਰਵ੍ਯਮੋਹੋਦਯੇਪਿ ਸਤਿ ਯਦਿ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਭਾਵਨਾਬਲੇਨ ਭਾਵਮੋਹੇਨ ਨ ਪਰਿਣਮਤਿ ਤਦਾ ਬਂਧੋ ਨ ਭਵਤਿ . ਯਦਿ ਪੁਨਃ ਕਰ੍ਮੋਦਯਮਾਤ੍ਰੇਣ ਬਨ੍ਧੋ ਭਵਤਿ ਤਰ੍ਹਿ ਸਂਸਾਰਿਣਾਂ ਸਰ੍ਵਦੈਵ ਕਰ੍ਮੋਦਯਸ੍ਯ ਵਿਦ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ ਸਰ੍ਵਦੈਵ ਬਨ੍ਧ ਏਵ, ਨ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਇਤ੍ਯਭਿਪ੍ਰਾਯਃ ..੪੫.. ਅਥ ਯਥਾਰ੍ਹਤਾਂ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਪਰਿਣਾਮਵਿਕਾਰੋ ਨਾਸ੍ਤਿ ਤਥੈਕਾਨ੍ਤੇਨ ਸਂਸਾਰਿਣਾਮਪਿ ਨਾਸ੍ਤੀਤਿ ਸਾਂਖ੍ਯਮਤਾਨੁਸਾਰਿਸ਼ਿਸ਼੍ਯੇਣ ਪੂਰ੍ਵਪਕ੍ਸ਼ੇ ( – ਪੁਣ੍ਯਕੇ) ਉਦਯਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਔਦਯਿਕੀ ਹੀ ਹੈ . ਕਿਨ੍ਤੁ ਐਸੀ (ਪੁਣ੍ਯਕੇ ਉਦਯਸੇ ਹੋਨੇਵਾਲੀ) ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਵਹ ਸਦਾ ਔਦਯਿਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾ ਮਹਾਮੋਹਰਾਜਾਕੀ ਸਮਸ੍ਤ ਸੇਨਾਕੇ ਸਰ੍ਵਥਾ ਕ੍ਸ਼ਯਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤੀ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪੀ ੧ਉਪਰਂਜਕੋਂਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਨੇਸੇ ਚੈਤਨ੍ਯਕੇ ਵਿਕਾਰਕਾ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ ਇਸਲਿਯੇ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤ ਬਨ੍ਧਕੀ ਅਕਾਰਣਭੂਤਤਾਸੇ ਔਰ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤ ਮੋਕ੍ਸ਼ਕੀ ਕਾਰਣਭੂਤਤਾਸੇ ਕ੍ਸ਼ਾਯਿਕੀ ਹੀ ਕ੍ਯੋਂ ਨ ਮਾਨਨੀ ਚਾਹਿਯੇ ? (ਅਵਸ਼੍ਯ ਮਾਨਨੀ ਚਾਹਿਯੇ) ਔਰ ਜਬ ਕ੍ਸ਼ਾਯਿਕੀ ਹੀ ਮਾਨੇ ਤਬ ਕਰ੍ਮਵਿਪਾਕ (-ਕਰ੍ਮੋਦਯ) ਭੀ ਉਨਕੇ (ਅਰਹਨ੍ਤੋਂਕੇ) ਸ੍ਵਭਾਵਵਿਘਾਤਕਾ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ (ਐਸੈ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ) .

ਭਾਵਾਰ੍ਥ : — ਅਰਹਨ੍ਤਭਗਵਾਨਕੇ ਜੋ ਦਿਵ੍ਯਧ੍ਵਨਿ, ਵਿਹਾਰ ਆਦਿ ਕ੍ਰਿਯਾਏਁ ਹੈਂ ਵੇ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਆਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਕੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਪਰਿਸ੍ਪਂਦਮੇਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤ ਪੂਰ੍ਵਬਦ੍ਧ ਕਰ੍ਮੋਦਯਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤੀ ਹੈਂ ਇਸਲਿਯੇ ਔਦਯਿਕੀ ਹੈਂ . ਵੇ ਕ੍ਰਿਯਾਏਁ ਅਰਹਨ੍ਤਭਗਵਾਨਕੇ ਚੈਤਨ੍ਯਵਿਕਾਰਰੂਪ ਭਾਵਕਰ੍ਮ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਨਹੀਂ ਕਰਤੀਂ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ (ਉਨਕੇ) ਨਿਰ੍ਮੋਹ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਆਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਕੇ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਰੂਪ ਵਿਕਾਰਮੇਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤ ਮੋਹਨੀਯਕਰ੍ਮਕਾ ਕ੍ਸ਼ਯ ਹੋ ਚੁਕਾ ਹੈ . ਔਰ ਵੇ ਕ੍ਰਿਯਾਏਁ ਉਨ੍ਹੇਂ, ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋ ਜਾਨੇਸੇ ਨਵੀਨ ਬਨ੍ਧਮੇਂ ਕਾਰਣਰੂਪ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀਂ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਵੇ ਪੂਰ੍ਵਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਕ੍ਸ਼ਯਮੇਂ ਕਾਰਣਰੂਪ ਹੈਂ ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਜਿਨ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਉਦਯਸੇ ਵੇ ਕ੍ਰਿਯਾਏਁ ਹੋਤੀ ਹੈਂ ਵੇ ਕਰ੍ਮ ਅਪਨਾ ਰਸ ਦੇਕਰ ਖਿਰ ਜਾਤੇ ਹੈਂ . ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਮੋਹਨੀਯਕਰ੍ਮਕੇ ਕ੍ਸ਼ਯਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਨੇਸੇ ਔਰ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਕ੍ਸ਼ਯਮੇਂ ਕਾਰਣਭੂਤ ਹੋਨੇਸੇ ਅਰਹਂਤਭਗਵਾਨਕੀ ਵਹ ਔਦਯਿਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾ ਕ੍ਸ਼ਾਯਿਕੀ ਕਹਲਾਤੀ ਹੈ ..੪੫..

੭੬ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-

੧. ਉਪਰਂਜਕੋਂ = ਉਪਰਾਗ -ਮਲਿਨਤਾ ਕਰਨੇਵਾਲੇ (ਵਿਕਾਰੀਭਾਵ) .