ਤਿਕ੍ਰਮਾਦ੍ਯਥੋਦਿਤਾਨੁਭਾਵਮਨੁਭਵਤ੍ਤਤ੍ ਕੇਨ ਨਾਮ ਨਿਵਾਰ੍ਯੇਤ . ਅਤਸ੍ਤਦੁਪਾਦੇਯਮ੍ ..੫੪..
ਅਥੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੌਖ੍ਯਸਾਧਨੀਭੂਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜ੍ਞਾਨਂ ਹੇਯਂ ਪ੍ਰਣਿਨ੍ਦਤਿ —
ਜੀਵੋ ਸਯਂ ਅਮੁਤ੍ਤੋ ਮੁਤ੍ਤਿਗਦੋ ਤੇਣ ਮੁਤ੍ਤਿਣਾ ਮੁਤ੍ਤਂ .
ਓਗੇਣ੍ਹਿਤ੍ਤਾ ਜੋਗ੍ਗਂ ਜਾਣਦਿ ਵਾ ਤਂ ਣ ਜਾਣਾਦਿ ..੫੫..
ਜੀਵਃ ਸ੍ਵਯਮਮੂਰ੍ਤੋ ਮੂਰ੍ਤਿਗਤਸ੍ਤੇਨ ਮੂਰ੍ਤੇਨ ਮੂਰ੍ਤਮ੍ .
ਅਵਗ੍ਰੁਹ੍ਯ ਯੋਗ੍ਯਂ ਜਾਨਾਤਿ ਵਾ ਤਨ੍ਨ ਜਾਨਾਤਿ ..੫੫..
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜ੍ਞਾਨਂ ਹਿ ਮੂਰ੍ਤੋਪਲਮ੍ਭਕਂ ਮੂਰ੍ਤੋਪਲਭ੍ਯਂ ਚ . ਤਦ੍ਵਾਨ੍ ਜੀਵਃ ਸ੍ਵਯਮਮੂਰ੍ਤੋਪਿ
ਕਥਨਮੁਖ੍ਯਤ੍ਵੇਨੈਕਗਾਥਯਾ ਦ੍ਵਿਤੀਯਸ੍ਥਲਂ ਗਤਮ੍ ..੫੪.. ਅਥ ਹੇਯਭੂਤਸ੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਸ੍ਯ ਕਾਰਣਤ੍ਵਾਦਲ੍ਪ-
ਵਿਸ਼ਯਤ੍ਵਾਚ੍ਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜ੍ਞਾਨਂ ਹੇਯਮਿਤ੍ਯੁਪਦਿਸ਼ਤਿ ---ਜੀਵੋ ਸਯਂ ਅਮੁਤ੍ਤੋ ਜੀਵਸ੍ਤਾਵਚ੍ਛਕ੍ਤਿਰੂਪੇਣ ਸ਼ੁਦ੍ਧਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕ-
੧. ਅਵਗ੍ਰਹ = ਮਤਿਜ੍ਞਾਨਸੇ ਕਿਸੀ ਪਦਾਰ੍ਥਕੋ ਜਾਨਨੇਕਾ ਪ੍ਰਾਰਮ੍ਭ ਹੋਨੇ ਪਰ ਪਹਲੇ ਹੀ ਅਵਗ੍ਰਹ ਹੋਤਾ ਹੈ ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਮਤਿਜ੍ਞਾਨ
ਅਵਗ੍ਰਹ, ਈਹਾ, ਅਵਾਯ ਔਰ ਧਾਰਣਾ — ਇਸ ਕ੍ਰਮਸੇ ਜਾਨਤਾ ਹੈ .
੨. ਉਪਲਮ੍ਭਕ = ਬਤਾਨੇਵਾਲਾ, ਜਾਨਨੇਮੇਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤ . (ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜ੍ਞਾਨਕੋ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੇ ਜਾਨਨੇਮੇਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤ ਮੂਰ੍ਤ
ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਤ੍ਮਕ ਸ਼ਰੀਰ ਹੈ) .
੩. ਉਪਲਭ੍ਯ = ਜਨਾਨੇ ਯੋਗ੍ਯ .
ਪੋਤੇ ਅਮੂਰ੍ਤਿਕ ਜੀਵ ਮੂਰ੍ਤਸ਼ਰੀਰਗਤ ਏ ਮੂਰ੍ਤਥੀ,
ਕਦੀ ਯੋਗ੍ਯ ਮੂਰ੍ਤ ਅਵਗ੍ਰਹੀ ਜਾਣੇ, ਕਦੀਕ ਜਾਣੇ ਨਹੀਂ . ੫੫.
ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ ]
ਜ੍ਞਾਨਤਤ੍ਤ੍ਵ -ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨ
੯੫
ਸਕਤਾ ਹੈ ? (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਤਾ .) ਇਸਲਿਯੇ ਵਹ (ਅਤੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜ੍ਞਾਨ) ਉਪਾਦੇਯ ਹੈ ..੫੪..
ਅਬ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਕਾ ਸਾਧਨਭੂਤ (-ਕਾਰਣਰੂਪ) ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜ੍ਞਾਨ ਹੇਯ ਹੈ — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਉਸਕੀ
ਨਿਨ੍ਦਾ ਕਰਤੇ ਹੈਂ —
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਸ੍ਵਯਂ ਅਮੂਰ੍ਤਃ ] ਸ੍ਵਯਂ ਅਮੂਰ੍ਤ ਐਸਾ [ਜੀਵਃ ] ਜੀਵ [ਮੂਰ੍ਤਿਗਤਃ ] ਮੂਰ੍ਤ
ਸ਼ਰੀਰਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੁਆ [ਤੇਨ ਮੂਰ੍ਤੇਨ ] ਉਸ ਮੂਰ੍ਤ ਸ਼ਰੀਰਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ [ਯੋਗ੍ਯ ਮੂਰ੍ਤਂ ] ਯੋਗ੍ਯ ਮੂਰ੍ਤ ਪਦਾਰ੍ਥਕੋ
[ਅਵਗ੍ਰਹ੍ਯ ] ੧ਅਵਗ੍ਰਹ ਕਰਕੇ ( — ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗ੍ਰਹਣਯੋਗ੍ਯ ਮੂਰ੍ਤ ਪਦਾਰ੍ਥਕਾ ਅਵਗ੍ਰਹ ਕਰਕੇ) [ਤਤ੍ ] ਉਸੇ
[ਜਾਨਾਤਿ ] ਜਾਨਤਾ ਹੈ [ਵਾ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ] ਅਥਵਾ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ( — ਕਭੀ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਔਰ ਕਭੀ
ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ) ..੫੫..
ਟੀਕਾ : — ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜ੍ਞਾਨਕੋ ੨ਉਪਲਮ੍ਭਕ ਭੀ ਮੂਰ੍ਤ ਹੈ ਔਰ ੩ਉਪਲਭ੍ਯ ਭੀ ਮੂਰ੍ਤ ਹੈ . ਵਹ