ਯਦਿ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯਸਮੁਦੀਰ੍ਣਪੁਣ੍ਯਸਂਪਦਸ੍ਤ੍ਰਿਦਸ਼ਾਦਯੋਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯਪਰ੍ਯਾਗਤਪਾਤਕਾਪਦੋ
ਵਾ ਨਾਰਕਾਦਯਸ਼੍ਚ, ਉਭਯੇਪਿ ਸ੍ਵਾਭਾਵਿਕਸੁਖਾਭਾਵਾਦਵਿਸ਼ੇਸ਼ੇਣ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਤ੍ਮਕਸ਼ਰੀਰਪ੍ਰਤ੍ਯਯਂ ਦੁਃਖ-
ਮੇਵਾਨੁਭਵਨ੍ਤਿ, ਤਤਃ ਪਰਮਾਰ੍ਥਤਃ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਯੋਃ ਪ੍ਰੁਥਕ੍ਤ੍ਵਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾ ਨਾਵਤਿਸ਼੍ਠਤੇ ..੭੨..
ਅਥ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯਂ ਫਲਵਤ੍ਪੁਣ੍ਯਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ੇਣ ਦੂਸ਼ਣਾਰ੍ਥਮਭ੍ਯੁਪਗਮ੍ਯੋਤ੍ਥਾਪਯਤਿ —
ਕੁਲਿਸਾਉਹਚਕ੍ਕਧਰਾ ਸੁਹੋਵਓਗਪ੍ਪਗੇਹਿਂ ਭੋਗੇਹਿਂ .
ਦੇਹਾਦੀਣਂ ਵਿਦ੍ਧਿਂ ਕਰੇਂਤਿ ਸੁਹਿਦਾ ਇਵਾਭਿਰਦਾ ..੭੩..
ਹਸ੍ਤਿਨਾ ਹਨ੍ਯਮਾਨੇ ਸਤਿ ਵਿਸ਼ਯਸੁਖਸ੍ਥਾਨੀਯਮਧੁਬਿਨ੍ਦੁਸੁਸ੍ਵਾਦੇਨ ਯਥਾ ਸੁਖਂ ਮਨ੍ਯਤੇ, ਤਥਾ ਸਂਸਾਰਸੁਖਮ੍ .
ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਮੋਕ੍ਸ਼ਸੁਖਂ ਤੁ ਤਦ੍ਵਿਪਰੀਤਮਿਤਿ ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਮ੍ ..੭੧.. ਅਥ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਪ੍ਰਕਾਰੇਣ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਸਾਧ੍ਯਸ੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ-
ਸੁਖਸ੍ਯ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਦੁਃਖਤ੍ਵਂ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਸਾਧਕਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਸ੍ਯਾਪ੍ਯਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗੇਨ ਸਹ ਸਮਾਨਤ੍ਵਂ
ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾਪਯਤਿ — ਣਰਣਾਰਯਤਿਰਿਯਸੁਰਾ ਭਜਂਤਿ ਜਦਿ ਦੇਹਸਂਭਵਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਹਜਾਤੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਮੂਰ੍ਤਸਦਾਨਨ੍ਦੈਕਲਕ੍ਸ਼ਣਂ
ਵਾਸ੍ਤਵਸੁਖਮਲਭਮਾਨਾਃ ਸਨ੍ਤੋ ਨਰਨਾਰਕਤਿਰ੍ਯਕ੍ਸੁਰਾ ਯਦਿ ਚੇਦਵਿਸ਼ੇਸ਼ੇਣ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਪਰਮਾਰ੍ਥਸੁਖਾਦ੍ਵਿਲਕ੍ਸ਼ਣਂ
ਪਞ੍ਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਤ੍ਮਕਸ਼ਰੀਰੋਤ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯੇਨ ਦੁਃਖਮੇਵ ਭਜਨ੍ਤੇ ਸੇਵਨ੍ਤੇ, ਕਿਹ ਸੋ ਸੁਹੋ ਵ ਅਸੁਹੋ ਉਵਓਗੋ ਹਵਦਿ
੧੨੪ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-
ਟੀਕਾ : — ਯਦਿ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯ ਉਦਯਗਤ ਪੁਣ੍ਯਕੀ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਵਾਲੇ ਦੇਵਾਦਿਕ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍
ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯ ਪੁਣ੍ਯਕੇ ਉਦਯਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇਵਾਲੀ ਰੁਦ੍ਧਿਵਾਲੇ ਦੇਵ ਇਤ੍ਯਾਦਿ) ਔਰ ਅਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯ
ਉਦਯਗਤ ਪਾਪਕੀ ਆਪਦਾਵਾਲੇ ਨਾਰਕਾਦਿਕ — ਯਹ ਦੋਨੋਂ ਸ੍ਵਾਭਾਵਿਕ ਸੁਖਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ
ਅਵਿਸ਼ੇਸ਼ਰੂਪਸੇ (-ਬਿਨਾ ਅਨ੍ਤਰਕੇ) ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਤ੍ਮਕ ਸ਼ਰੀਰ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ ਦੁਃਖਕਾ ਹੀ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ,
ਤਬ ਫਿ ਰ ਪਰਮਾਰ੍ਥਸੇ ਸ਼ੁਭ ਔਰ ਅਸ਼ੁਭ ਉਪਯੋਗਕੀ ਪ੍ਰੁਥਕ੍ਤ੍ਵਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾ ਨਹੀਂ ਰਹਤੀ .
ਭਾਵਾਰ੍ਥ : — ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯ ਪੁਣ੍ਯਕੇ ਫਲਰੂਪਮੇਂ ਦੇਵਾਦਿਕਕੀ ਸਮ੍ਪਦਾਯੇਂ ਮਿਲਤੀ ਹੈਂ ਔਰ
ਅਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯ ਪਾਪਕੇ ਫਲਰੂਪਮੇਂ ਨਾਰਕਾਦਿਕ ਕੀ ਆਪਦਾਯੇਂ ਮਿਲਤੀ ਹੈਂ . ਕਿਨ੍ਤੁ ਵੇ ਦੇਵਾਦਿਕ
ਤਥਾ ਨਾਰਕਾਦਿਕ ਦੋਨੋਂ ਪਰਮਾਰ੍ਥਸੇ ਦੁਃਖੀ ਹੀ ਹੈਂ . ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਦੋਨੋਂਕਾ ਫਲ ਸਮਾਨ ਹੋਨੇਸੇ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗ
ਔਰ ਅਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗ ਦੋਨੋਂ ਪਰਮਾਰ੍ਥਸੇ ਸਮਾਨ ਹੀ ਹੈਂ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਉਪਯੋਗਮੇਂ — ਅਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਮੇਂ — ਸ਼ੁਭ ਔਰ
ਅਸ਼ੁਭ ਨਾਮਕ ਭੇਦ ਪਰਮਾਰ੍ਥਸੇ ਘਟਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤੇ ..੭੨..
(ਜੈਸੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਕੋ ਦੁਃਖਰੂਪ ਔਰ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਕੋ ਅਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਕੇ ਸਮਾਨ ਬਤਾਯਾ ਹੈ
ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ) ਅਬ, ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਜਨ੍ਯ ਫਲਵਾਲਾ ਜੋ ਪੁਣ੍ਯ ਹੈ ਉਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਃ ਦੂਸ਼ਣ ਦੇਨੇਕੇ ਲਿਯੇ
(ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਉਸਮੇਂ ਦੋਸ਼ ਦਿਖਾਨੇਕੇ ਲਿਯੇ) ਉਸ ਪੁਣ੍ਯਕੋ (-ਉਸਕੇ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਕੋ) ਸ੍ਵੀਕਾਰ ਕਰਕੇ
ਉਸਕੀ (ਪੁਣ੍ਯਕੀ) ਬਾਤਕਾ ਖਂਡਨ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : —
ਚਕ੍ਰੀ ਅਨੇ ਦੇਵੇਂਦ੍ਰ ਸ਼ੁਭ -ਉਪਯੋਗਮੂਲਕ ਭੋਗਥੀ
ਪੁਸ਼੍ਟਿ ਕਰੇ ਦੇਹਾਦਿਨੀ, ਸੁਖੀ ਸਮ ਦੀਸੇ ਅਭਿਰਤ ਰਹੀ. ੭੩.