ਅਥ ਪੁਨਰਪਿ ਪੁਣ੍ਯਜਨ੍ਯਸ੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਸ੍ਯ ਬਹੁਧਾ ਦੁਃਖਤ੍ਵਮੁਦ੍ਯੋਤਯਤਿ —
ਸਪਰਂ ਬਾਧਾਸਹਿਦਂ ਵਿਚ੍ਛਿਣ੍ਣਂ ਬਂਧਕਾਰਣਂ ਵਿਸਮਂ .
ਜਂ ਇਂਦਿਏਹਿਂ ਲਦ੍ਧਂ ਤਂ ਸੋਕ੍ਖਂ ਦੁਕ੍ਖਮੇਵ ਤਹਾ ..੭੬..
ਸਪਰਂ ਬਾਧਾਸਹਿਤਂ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਬਨ੍ਧਕਾਰਣਂ ਵਿਸ਼ਮਮ੍ .
ਯਦਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੈਰ੍ਲਬ੍ਧਂ ਤਤ੍ਸੌਖ੍ਯਂ ਦੁਃਖਮੇਵ ਤਥਾ ..੭੬..
ਸਪਰਤ੍ਵਾਤ੍ ਬਾਧਾਸਹਿਤਤ੍ਵਾਤ੍ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਵਾਤ੍ ਬਨ੍ਧਕਾਰਣਤ੍ਵਾਤ੍ ਵਿਸ਼ਮਤ੍ਵਾਚ੍ਚ ਪੁਣ੍ਯ-
ਜਨ੍ਯਮਪੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਂ ਦੁਃਖਮੇਵ ਸ੍ਯਾਤ੍ . ਸਪਰਂ ਹਿ ਸਤ੍ ਪਰਪ੍ਰਤ੍ਯਯਤ੍ਵਾਤ੍ ਪਰਾਧੀਨਤਯਾ, ਬਾਧਾਸਹਿਤਂ
ਪ੍ਰੇਰਿਤਾਃ ਜਲੌਕਸਃ ਕੀਲਾਲਮਭਿਲਸ਼ਨ੍ਤ੍ਯਸ੍ਤਦੇਵਾਨੁਭਵਨ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਚਾਮਰਣਂ ਦੁਃਖਿਤਾ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮ-
ਸਂਵਿਤ੍ਤਿਪਰਾਙ੍ਮੁਖਾ ਜੀਵਾ ਅਪਿ ਮ੍ਰੁਗਤ੍ਰੁਸ਼੍ਣਾਭ੍ਯੋਮ੍ਭਾਂਸੀਵ ਵਿਸ਼ਯਾਨਭਿਲਸ਼ਨ੍ਤਸ੍ਤਥੈਵਾਨੁਭਵਨ੍ਤਸ਼੍ਚਾਮਰਣਂ
ਦੁਃਖਿਤਾ ਭਵਨ੍ਤਿ . ਤਤ ਏਤਦਾਯਾਤਂ ਤ੍ਰੁਸ਼੍ਣਾਤਙ੍ਕੋਤ੍ਪਾਦਕਤ੍ਵੇਨ ਪੁਣ੍ਯਾਨਿ ਵਸ੍ਤੁਤੋ ਦੁਃਖਕਾਰਣਾਨਿ ਇਤਿ ..੭੫..
ਅਥ ਪੁਨਰਪਿ ਪੁਣ੍ਯੋਤ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਸ੍ਯ ਬਹੁਧਾ ਦੁਃਖਤ੍ਵਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਯਤਿ — ਸਪਰਂ ਸਹ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਾਪੇਕ੍ਸ਼ਯਾ ਵਰ੍ਤਤੇ
ਸਪਰਂ ਭਵਤੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਂ, ਪਾਰਮਾਰ੍ਥਿਕਸੁਖਂ ਤੁ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਨਿਰਪੇਕ੍ਸ਼ਤ੍ਵਾਦਾਤ੍ਮਾਧੀਨਂ ਭਵਤਿ . ਬਾਧਾਸਹਿਦਂ ਤੀਵ੍ਰਕ੍ਸ਼ੁਧਾ-
ਤ੍ਰੁਸ਼੍ਣਾਦ੍ਯਨੇਕਬਾਧਾਸਹਿਤਤ੍ਵਾਦ੍ਬਾਧਾਸਹਿਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਂ, ਨਿਜਾਤ੍ਮਸੁਖਂ ਤੁ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਸਮਸ੍ਤਬਾਧਾਰਹਿਤਤ੍ਵਾਦ-
ਵ੍ਯਾਬਾਧਮ੍ . ਵਿਚ੍ਛਿਣ੍ਣਂ ਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ਭੂਤਾਸਾਤੋਦਯੇਨ ਸਹਿਤਤ੍ਵਾਦ੍ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਸਾਨ੍ਤਰਿਤਂ ਭਵਤੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਂ,
ਅਤੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਂ ਤੁ ਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ਭੂਤਾਸਾਤੋਦਯਾਭਾਵਾਨ੍ਨਿਰਨ੍ਤਰਮ੍ . ਬਂਧਕਾਰਣਂ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਸ਼੍ਰੁਤਾਨੁਭੂਤਭੋਗਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼ਾ-
ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ ]
ਜ੍ਞਾਨਤਤ੍ਤ੍ਵ -ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨ
੧੨੯
ਪ੍ਰ. ੧੭
ਅਬ, ਪੁਨਃ ਪੁਣ੍ਯਜਨ੍ਯ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਕੋ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਦੁਃਖਰੂਪ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : —
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਯਤ੍ ] ਜੋ [ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੈਃ ਲਬ੍ਧਂ ] ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ [ਤਤ੍ ਸੌਖ੍ਯਂ ]
ਵਹ ਸੁਖ [ਸਪਰਂ ] ਪਰਸਮ੍ਬਨ੍ਧਯੁਕ੍ਤ, [ਬਾਧਾਸਹਿਤਂ ] ਬਾਧਾਸਹਿਤ [ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ] ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨ
[ਬਂਧਕਾਰਣਂ ] ਬਂਧਕਾ ਕਾਰਣ [ਵਿਸ਼ਮਂ ] ਔਰ ਵਿਸ਼ਮ ਹੈ; [ਤਥਾ ] ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ [ਦੁਃਖਮ੍ ਏਵ ] ਵਹ
ਦੁਃਖ ਹੀ ਹੈ ..੭੬..
ਟੀਕਾ : — ਪਰਸਮ੍ਬਨ੍ਧਯੁਕ੍ਤ ਹੋਨੇਸੇ, ਬਾਧਾ ਸਹਿਤ ਹੋਨੇਸੇ, ਵਿਚ੍ਛਨ੍ਨ ਹੋਨੇਸੇ, ਬਨ੍ਧਕਾ ਕਾਰਣ
ਹੋਨੇਸੇ, ਔਰ ਵਿਸ਼ਮ ਹੋਨੇਸੇ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖ — ਪੁਣ੍ਯਜਨ੍ਯ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ — ਦੁਃਖ ਹੀ ਹੈ .
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖ (੧) ‘ਪਰਕੇ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਾਲਾ’ ਹੋਤਾ ਹੁਆ ਪਰਾਸ਼੍ਰਯਤਾਕੇ ਕਾਰਣ ਪਰਾਧੀਨ ਹੈ,
ਪਰਯੁਕ੍ਤ, ਬਾਧਾਸਹਿਤ, ਖਂਡਿਤ, ਬਂਧਕਾਰਣ, ਵਿਸ਼ਮ ਛੇ;
ਜੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਥੀ ਲਬ੍ਧ ਤੇ ਸੁਖ ਏ ਰੀਤੇ ਦੁਃਖ ਜ ਖਰੇ. ੭੬.