ਯਤ੍ਕਿਲ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਸ੍ਵਭਾਵੇਨਾਰ੍ਹਤੋ ਜ੍ਞਾਨਾਦਾਤ੍ਮਨਸ੍ਤਥਾਜ੍ਞਾਨਂ ਮੋਹਕ੍ਸ਼ਪਣੋਪਾਯਤ੍ਵੇਨ ਪ੍ਰਾਕ੍ ਪ੍ਰਤਿਪਨ੍ਨਂ, ਤਤ੍ ਖਲੂਪਾਯਾਨ੍ਤਰਮਿਦਮਪੇਕ੍ਸ਼ਤੇ . ਇਦਂ ਹਿ ਵਿਹਿਤਪ੍ਰਥਮਭੂਮਿਕਾਸਂਕ੍ਰਮਣਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞੋਪਜ੍ਞ- ਤਯਾ ਸਰ੍ਵਤੋਪ੍ਯਬਾਧਿਤਂ ਸ਼ਾਬ੍ਦਂ ਪ੍ਰਮਾਣਮਾਕ੍ਰਮ੍ਯ ਕ੍ਰੀਡਤਸ੍ਤਤ੍ਸਂਸ੍ਕਾਰਸ੍ਫੁ ਟੀਕ੍ਰੁਤਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਸਂਵੇਦਨ- ਸ਼ਕ੍ਤਿਸਂਪਦਃ ਸਹ੍ਰੁਦਯਹ੍ਰੁਦਯਾਨਂਦੋਦ੍ਭੇਦਦਾਯਿਨਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ੇਣਾਨ੍ਯੇਨ ਵਾ ਤਦਵਿਰੋਧਿਨਾ ਪ੍ਰਮਾਣਜਾਤੇਨ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ੌ ਚ ਜ੍ਞਾਯੇਤੇ ਵਿਵੇਕਿਭਿਃ, ਤਤਸ੍ਤਤ੍ਪਰਿਜ੍ਞਾਨਾਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰਸ੍ਵਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਭਾਵਨਯਾ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਾ ਨਿਹਨ੍ਤਵ੍ਯਾ ਇਤਿ ਸੂਤ੍ਰਾਰ੍ਥਃ ..੮੫.. ਅਥ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਪਰਿਜ੍ਞਾਨਾਭਾਵੇ ਮੋਹੋ ਭਵਤੀਤਿ ਯਦੁਕ੍ਤਂ ਪੂਰ੍ਵਂ ਤਦਰ੍ਥਮਾਗਮਾਭ੍ਯਾਸਂ ਕਾਰਯਤਿ . ਅਥਵਾ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਤ੍ਵੈਰਰ੍ਹਤ੍ਪਰਿਜ੍ਞਾਨਾਦਾਤ੍ਮਪਰਿਜ੍ਞਾਨਂ ਭਵਤੀਤਿ ਯਦੁਕ੍ਤਂ ਤਦਾਤ੍ਮਪਰਿਜ੍ਞਾਨਮਿਮਮਾਗਮਾਭ੍ਯਾਸਮਪੇਕ੍ਸ਼ਤ ਇਤਿ ਪਾਤਨਿਕਾਦ੍ਵਯਂ ਮਨਸਿ ਧ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸੂਤ੍ਰਮਿਦਂ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਯਤਿ — ਜਿਣਸਤ੍ਥਾਦੋ ਅਟ੍ਠੇ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਦੀਹਿਂ ਬੁਜ੍ਝਦੋ ਣਿਯਮਾ ਜਿਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਾਤ੍ਸਕਾਸ਼ਾਚ੍ਛੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਦਿਪਦਾਰ੍ਥਾਨ੍ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ਾਦਿ-
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਜਿਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਾਤ੍ ] ਜਿਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰ ਦ੍ਵਾਰਾ [ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ਾਦਿਭਿਃ ] ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ਾਦਿ ਪ੍ਰਮਾਣੋਂਸੇ [ਅਰ੍ਥਾਨ੍ ] ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੋ [ਬੁਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ] ਜਾਨਨੇਵਾਲੇਕੇ [ਨਿਯਮਾਤ੍ ] ਨਿਯਮਸੇ [ਮੋਹੋਪਚਯਃ ] ਸਮ੍ਯਕ੍ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਅਧ੍ਯਯਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹਿਯੇ ..੮੬..
ਟੀਕਾ : — ਦ੍ਰਵ੍ਯ -ਗੁਣ -ਪਰ੍ਯਾਯਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਅਰ੍ਹਂਤਕੇ ਜ੍ਞਾਨ ਦ੍ਵਾਰਾ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਉਸ ਪ੍ਰਕਾਰਕਾ ਜ੍ਞਾਨ ਮੋਹਕ੍ਸ਼ਯਕੇ ਉਪਾਯਕੇ ਰੂਪਮੇਂ ਪਹਲੇ (੮੦ਵੀਂ ਗਾਥਾਮੇਂ) ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਿਤ ਕਿਯਾ ਗਯਾ ਥਾ, ਵਹ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਇਸ (ਨਿਮ੍ਨਲਿਖਿਤ) ਉਪਾਯਾਨ੍ਤਰਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ ਰਖਤਾ ਹੈ . (ਵਹ ਉਪਾਯਾਨ੍ਤਰ ਕ੍ਯਾ ਹੈ ਸੋ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ) : —
ਜਿਸਨੇ ਪ੍ਰਥਮ ਭੂਮਿਕਾਮੇਂ ਗਮਨ ਕਿਯਾ ਹੈ ਐਸੇ ਜੀਵਕੋ, ਜੋ ੨ਸਰ੍ਵਜ੍ਞੋਪਜ੍ਞ ਹੋਨੇਸੇ ਸਰ੍ਵ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਅਬਾਧਿਤ ਹੈ ਐਸੇ ਸ਼ਾਬ੍ਦ ਪ੍ਰਮਾਣਕੋ (-ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਸ਼੍ਰੁਤਪ੍ਰਮਾਣਕੋ) ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਕੇ ਕ੍ਰੀੜਾ ਕਰਨੇ ਪਰ, ਉਸਕੇ ਸਂਸ੍ਕਾਰਸੇ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ੩ਸਂਵੇਦਨਸ਼ਕ੍ਤਿਰੂਪ ਸਮ੍ਪਦਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨੇ ਪਰ, ੪ਸਹ੍ਰੁਦਯਜਨੋਂਕੇ ਹ੍ਰੁਦਯਕੋ ਆਨਨ੍ਦਕਾ ੫ਉਦ੍ਭੇਦ ਦੇਨੇਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਪ੍ਰਮਾਣਸੇ ਅਥਵਾ ੬ਉਸਸੇ ਅਵਿਰੁਦ੍ਧ ਅਨ੍ਯ ਪ੍ਰਮਾਣਸਮੂਹਸੇ
੧ਮੋਹੋਪਚਯ [ਕ੍ਸ਼ੀਯਤੇ ] ਕ੍ਸ਼ਯ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ [ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ] ਇਸਲਿਯੇ [ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਂ ] ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਕਾ [ਸਮਧ੍ਯੇਤਵ੍ਯਮ੍ ]
੧. ਮੋਹੋਪਚਯ = ਮੋਹਕਾ ਉਪਚਯ . (ਉਪਚਯ = ਸਂਚਯ; ਸਮੂਹ)
੨. ਸਰ੍ਵਜ੍ਞੋਪਜ੍ਞ = ਸਰ੍ਵਜ੍ਞ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਵਯਂ ਜਾਨਾ ਹੁਆ (ਔਰ ਕਹਾ ਹੁਆ) . ੩. ਸਂਵੇਦਨ = ਜ੍ਞਾਨ .
੪. ਸਹ੍ਰੁਦਯ = ਭਾਵੁਕ; ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮੇਂ ਜਿਸ ਸਮਯ ਜਿਸ ਭਾਵਕਾ ਪ੍ਰਸਂਗ ਹੋਯ ਉਸ ਭਾਵਕੋ ਹ੍ਰੁਦਯਮੇਂ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ; ਬੁਧ; ਪਂਡਿਤ .
੫. ਉਦ੍ਭੇਦ = ਸ੍ਫੁ ਰਣ; ਪ੍ਰਗਟਤਾ; ਫੁ ਵਾਰਾ . ੬. ਉਸਸੇ = ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਪ੍ਰਮਾਣਸੇ .