ਦ੍ਰਵ੍ਯਨਾਮ੍ਨਾਭਿਨਿਰ੍ਵਰ੍ਤ੍ਯਮਾਨੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਮਯ ਏਵ . ਯਥੈਵ ਚ ਪਟੇਵਸ੍ਥਾਯੀ ਵਿਸ੍ਤਾਰਸਾਮਾਨ੍ਯ- ਸਮੁਦਾਯੋਭਿਧਾਵਨ੍ਨਾਯਤਸਾਮਾਨ੍ਯਸਮੁਦਾਯੋ ਵਾ ਗੁਣੈਰਭਿਨਿਰ੍ਵਰ੍ਤ੍ਯਮਾਨੋ ਗੁਣੇਭ੍ਯਃ ਪ੍ਰੁਥਗਨੁਪਲਮ੍ਭਾਦ੍ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕ ਏਵ, ਤਥੈਵ ਚ ਪਦਾਰ੍ਥੇਸ਼੍ਵਵਸ੍ਥਾਯੀ ਵਿਸ੍ਤਾਰਸਾਮਾਨ੍ਯਸਮੁਦਾਯੋਭਿਧਾਵਨ੍ਨਾਯਤ- ਸਾਮਾਨ੍ਯਸਮੁਦਾਯੋ ਵਾ ਦ੍ਰਵ੍ਯਨਾਮਾ ਗੁਣੈਰਭਿਨਿਰ੍ਵਰ੍ਤ੍ਯਮਾਨੋ ਗੁਣੇਭ੍ਯਃ ਪ੍ਰੁਥਗਨੁਪਲਮ੍ਭਾਦ੍ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕ ਏਵ . ਯਥੈਵ ਚਾਨੇਕਪਟਾਤ੍ਮਕੋ ਦ੍ਵਿਪਟਿਕਾ ਤ੍ਰਿਪਟਿਕੇਤਿ ਸਮਾਨਜਾਤੀਯੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯਃ, ਤਥੈਵ ਚਾਨੇਕਪੁਦ੍ਗਲਾਤ੍ਮਕੋ ਦ੍ਵਯਣੁਕਸ੍ਤ੍ਰ੍ਯਣੁਕ ਇਤਿ ਸਮਾਨਜਾਤੀਯੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯਃ . ਯਥੈਵ ਚਾਨੇਕਕੌਸ਼ੇਯਕਕਾਰ੍ਪਾਸਮਯਪਟਾਤ੍ਮਕੋ ਦ੍ਵਿਪਟਿਕਾ ਤ੍ਰਿਪਟਿਕੇਤ੍ਯਸਮਾਨਜਾਤੀਯੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯਃ, ਤਥੈਵ ਚਾਨੇਕਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲਾਤ੍ਮਕੋ ਦੇਵੋ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਇਤ੍ਯਸਮਾਨਜਾਤੀਯੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯਃ . ਯਥੈਵ ਚ ਕ੍ਵਚਿਤ੍ਪਟੇ ਸ੍ਥੂਲਾਤ੍ਮੀਯਾਗੁਰੁਲਘੁਗੁਣਦ੍ਵਾਰੇਣ ਕਾਲਕ੍ਰਮਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤੇਨ ਨਾਨਾਵਿਧੇਨ ਪਰਿਣਮਨਾਨ੍ਨਾਨਾਤ੍ਵ- ਪ੍ਰਤਿਪਤ੍ਤਿਰ੍ਗੁਣਾਤ੍ਮਕਃ ਸ੍ਵਭਾਵਪਰ੍ਯਾਯਃ, ਤਥੈਵ ਚ ਸਮਸ੍ਤੇਸ਼੍ਵਪਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯੇਸ਼ੁ ਸੂਕ੍ਸ਼੍ਮਾਤ੍ਮੀਯਾਤ੍ਮੀਯਾਗੁਰੁ-
ਤਮ੍ਹਾ ਤਸ੍ਸ ਣਮਾਇਂ ਕਿਚ੍ਚਾ ਯਸ੍ਮਾਤ੍ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਂ ਵਿਨਾ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਨ ਭਵਤਿ ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਕਾਰਣਾਤ੍ਤਸ੍ਯ ਸਮ੍ਯਕ੍ਚਾਰਿਤ੍ਰਯੁਕ੍ਤਸ੍ਯ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਤਪੋਧਨਸ੍ਯ ਨਮਸ੍ਯਾਂ ਨਮਸ੍ਕ੍ਰਿਯਾਂ ਨਮਸ੍ਕਾਰਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਣਿਚ੍ਚਂ ਪਿ ਤਮ੍ਮਣੋ ਹੋਜ੍ਜ ਨਿਤ੍ਯਮਪਿ ਤਦ੍ਗਤਮਨਾ ਭੂਤ੍ਵਾ ਵੋਚ੍ਛਾਮਿ ਵਕ੍ਸ਼੍ਯਾਮ੍ਯਹਂ ਕਰ੍ਤਾ ਸਂਗਹਾਦੋ ਸਂਗ੍ਰਹਾਤ੍ਸਂਕ੍ਸ਼ੇਪਾਤ੍ ਸਕਾਸ਼ਾਤ੍ . ਕਿਮ੍ . ਪਰਮਟ੍ਠ- ਪ੍ਰੁਥਕ੍ ਅਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇਸੇ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕ ਹੀ ਹੈ, ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਮੇਂ, ਅਵਸ੍ਥਾਯੀ ਵਿਸ੍ਤਾਰਸਾਮਾਨ੍ਯਸਮੁਦਾਯ ਯਾ ਦੌੜਤਾ ਹੁਆ ਆਯਤਸਾਮਾਨ੍ਯਸਮੁਦਾਯ — ਜਿਸਕਾ ਨਾਮ ‘ਦ੍ਰਵ੍ਯ’ ਹੈ ਵਹ — ਗੁਣੋਂਸੇ ਰਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੁਆ ਗੁਣੋਂਸੇ ਪ੍ਰੁਥਕ੍ ਅਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇਸੇ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕ ਹੀ ਹੈ . ਔਰ ਜੈਸੇ ਅਨੇਕਪਟਾਤ੍ਮਕ (-ਏਕਸੇ ਅਧਿਕ ਵਸ੍ਤ੍ਰੋਂਸੇ ਨਿਰ੍ਮਿਤ) ੧ਦ੍ਵਿਪਟਿਕ, ਤ੍ਰਿਪਟਿਕ ਐਸੇ ਸਮਾਨਜਾਤੀਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ, ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਅਨੇਕ ਪੁਦ੍ਗਲਾਤ੍ਮਕ ਦ੍ਵਿ -ਅਣੁਕ, ਤ੍ਰਿ -ਅਣੁਕ ਐਸੀ ਸਮਾਨਜਾਤੀਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ; ਔਰ ਜੈਸੇ ਅਨੇਕ ਰੇਸ਼ਮੀ ਔਰ ਸੂਤੀ ਪਟੋਂਕੇ ਬਨੇ ਹੁਏ ਦ੍ਵਿਪਟਿਕ, ਤ੍ਰਿਪਟਿਕ ਐਸੀ ਅਸਮਾਨਜਾਤੀਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ, ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਅਨੇਕ ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲਾਤ੍ਮਕ ਦੇਵ, ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਐਸੀ ਅਸਮਾਨਜਾਤੀਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ . ਔਰ ਜੈਸੇ ਕਭੀ ਪਟਮੇਂ ਅਪਨੇ ਸ੍ਥੂਲ ਅਗੁਰੁਲਘੁਗੁਣ ਦ੍ਵਾਰਾ ਕਾਲਕ੍ਰਮਸੇ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰਰੂਪਸੇ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਅਨੇਕਤ੍ਵਕੀ ਪ੍ਰਤਿਪਤ੍ਤਿ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕ ਸ੍ਵਭਾਵਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ, ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮਸ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਮੇਂ ਅਪਨੇ -ਅਪਨੇ ਸੂਕ੍ਸ਼੍ਮ ਅਗੁਰੁਲਘੁਗੁਣ ਦ੍ਵਾਰਾ ਪ੍ਰਤਿਸਮਯ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਨੇਵਾਲੀ ਸ਼ਟ੍ਸ੍ਥਾਨਪਤਿਤ ਹਾਨਿਵ੍ਰੁਦ੍ਧਿਰੂਪ ਅਨੇਕਤ੍ਵਕੀ ਅਨੁਭੂਤਿ ਵਹ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕ ਸ੍ਵਭਾਵਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ; ਔਰ ਜੈਸੇ ਪਟਮੇਂ,
੧. ਦ੍ਵਿਪਟਿਕ = ਦੋ ਥਾਨੋਂਕੋ ਜੋੜਕਰ (ਸੀਂਕਰ) ਬਨਾਯਾ ਗਯਾ ਏਕ ਵਸ੍ਤ੍ਰ [ਯਦਿ ਦੋਨੋਂ ਥਾਨ ਏਕ ਹੀ ਜਾਤਿਕੇ
ਹੋਂ ਤੋ ਸਮਾਨਜਾਤੀਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯ ਕਹਲਾਤਾ ਹੈ, ਔਰ ਯਦਿ ਦੋ ਥਾਨ ਭਿਨ੍ਨ ਜਾਤਿਕੇ ਹੋਂ (ਜੈਸੇ ਏਕ ਰੇਸ਼ਮੀ ਦੂਸਰਾ
ਸੂਤੀ) ਤੋ ਅਸਮਾਨਜਾਤੀਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯ ਕਹਲਾਤਾ ਹੈ . ]