ਲਘੁਗੁਣਦ੍ਵਾਰੇਣ ਪ੍ਰਤਿਸਮਯਸਮੁਦੀਯਮਾਨਸ਼ਟ੍ਸ੍ਥਾਨਪਤਿਤਵ੍ਰੁਦ੍ਧਿਹਾਨਿਨਾਨਾਤ੍ਵਾਨੁਭੂਤਿਃ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕਃ
ਸ੍ਵਭਾਵਪਰ੍ਯਾਯਃ . ਯਥੈਵ ਚ ਪਟੇ ਰੂਪਾਦੀਨਾਂ ਸ੍ਵਪਰਪ੍ਰਤ੍ਯਯਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨਪੂਰ੍ਵੋਤ੍ਤਰਾਵਸ੍ਥਾਵਤੀਰ੍ਣਤਾਰਤਮ੍ਯੋ-
ਪਦਰ੍ਸ਼ਿਤਸ੍ਵਭਾਵਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨੇਕਤ੍ਵਾਪਤ੍ਤਿਃ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕੋ ਵਿਭਾਵਪਰ੍ਯਾਯਃ, ਤਥੈਵ ਚ ਸਮਸ੍ਤੇਸ਼੍ਵਪਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯੇਸ਼ੁ
ਰੂਪਾਦੀਨਾਂ ਜ੍ਞਾਨਾਦੀਨਾਂ ਵਾ ਸ੍ਵਪਰਪ੍ਰਤ੍ਯਯਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨਪੂਰ੍ਵੋਤ੍ਤਰਾਵਸ੍ਥਾਵਤੀਰ੍ਣਤਾਰਤਮ੍ਯੋਪਦਰ੍ਸ਼ਿਤਸ੍ਵਭਾਵ-
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨੇਕਤ੍ਵਾਪਤ੍ਤਿਃ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕੋ ਵਿਭਾਵਪਰ੍ਯਾਯਃ . ਇਯਂ ਹਿ ਸਰ੍ਵਪਦਾਰ੍ਥਾਨਾਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਸ੍ਵਭਾਵ-
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਕਾ ਪਾਰਮੇਸ਼੍ਵਰੀ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾ ਸਾਧੀਯਸੀ, ਨ ਪੁਨਰਿਤਰਾ . ਯਤੋ ਹਿ ਬਹਵੋਪਿ ਪਰ੍ਯਾਯ-
ਵਿਣਿਚ੍ਛਯਾਧਿਗਮਂ ਪਰਮਾਰ੍ਥਵਿਨਿਸ਼੍ਚਯਾਧਿਗਮਂ ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਮਿਤਿ . ਪਰਮਾਰ੍ਥਵਿਨਿਸ਼੍ਚਯਾਧਿਗਮਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਂ ਕਥਂ
ਭਣ੍ਯਤ ਇਤਿ ਚੇਤ੍ – ਪਰਮੋਰ੍ਥਃ ਪਰਮਾਰ੍ਥਃ ਸ਼ੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧੈਕਸ੍ਵਭਾਵਃ ਪਰਮਾਤ੍ਮਾ, ਪਰਮਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ੇਣ
ਸਂਸ਼ਯਾਦਿਰਹਿਤਤ੍ਵੇਨ ਨਿਸ਼੍ਚਯਃ ਪਰਮਾਰ੍ਥਵਿਨਿਸ਼੍ਚਯਰੂਪੋਧਿਗਮਃ ਸ਼ਙ੍ਕਾਦ੍ਯਸ਼੍ਟਦੋਸ਼ਰਹਿਤਸ਼੍ਚ ਯਃ ਪਰਮਾਰ੍ਥਤੋਰ੍ਥਾਵਬੋਧੋ
ਯਸ੍ਮਾਤ੍ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾਤ੍ਤਤ੍ ਪਰਮਾਰ੍ਥਵਿਨਿਸ਼੍ਚਯਾਧਿਗਮਮ੍ . ਅਥਵਾ ਪਰਮਾਰ੍ਥਵਿਨਿਸ਼੍ਚਯੋਨੇਕਾਨ੍ਤਾਤ੍ਮਕਪਦਾਰ੍ਥਸਮੂਹ-
ਸ੍ਤਸ੍ਯਾਧਿਗਮੋ ਯਸ੍ਮਾਦਿਤਿ ..✽੧੦.. ਅਥ ਪਦਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਸ੍ਵਰੂਪਂ ਨਿਰੂਪਯਤਿ — ਅਤ੍ਥੋ ਖਲੁ
ਦਵ੍ਵਮਓ ਅਰ੍ਥੋ ਜ੍ਞਾਨਵਿਸ਼ਯਭੂਤਃ ਪਦਾਰ੍ਥਃ ਖਲੁ ਸ੍ਫੁ ਟਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਮਯੋ ਭਵਤਿ . ਕਸ੍ਮਾਤ੍ . ਤਿਰ੍ਯਕ੍-
ਸਾਮਾਨ੍ਯੋਦ੍ਧਰ੍ਵਤਾਸਾਮਾਨ੍ਯਲਕ੍ਸ਼ਣੇਨ ਦ੍ਰਵ੍ਯੇਣ ਨਿਸ਼੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਵਾਤ੍ . ਤਿਰ੍ਯਕ੍ਸਾਮਾਨ੍ਯੋਰ੍ਦ੍ਧ੍ਵਤਾਸਾਮਾਨ੍ਯਲਕ੍ਸ਼ਣਂ ਕਥ੍ਯਤੇ –
ਏਕਕਾਲੇ ਨਾਨਾਵ੍ਯਕ੍ਤਿਗਤੋਨ੍ਵਯਸ੍ਤਿਰ੍ਯਕ੍ਸਾਮਾਨ੍ਯਂ ਭਣ੍ਯਤੇ . ਤਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਾਨ੍ਤੋ ਯਥਾ – ਨਾਨਾਸਿਦ੍ਧਜੀਵੇਸ਼ੁ ਸਿਦ੍ਧੋਯਂ
ਸਿਦ੍ਧੋਯਮਿਤ੍ਯਨੁਗਤਾਕਾਰਃ ਸਿਦ੍ਧਜਾਤਿਪ੍ਰਤ੍ਯਯਃ . ਨਾਨਾਕਾਲੇਸ਼੍ਵੇਕਵ੍ਯਕ੍ਤਿਗਤੋਨ੍ਵਯ ਊਰ੍ਧ੍ਵਤਾਸਾਮਾਨ੍ਯਂ ਭਣ੍ਯਤੇ .
ਤਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਾਂਤਃ ਯਥਾ – ਯ ਏਵ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨੋਤ੍ਪਤ੍ਤਿਕ੍ਸ਼ਣੇ ਮੁਕ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਦ੍ਵਿਤੀਯਾਦਿਕ੍ਸ਼ਣੇਸ਼੍ਵਪਿ ਸ ਏਵੇਤਿ ਪ੍ਰਤੀਤਿਃ . ਅਥਵਾ
ਨਾਨਾਗੋਸ਼ਰੀਰੇਸ਼ੁ ਗੌਰਯਂ ਗੌਰਯਮਿਤਿ ਗੋਜਾਤਿਪ੍ਰਤੀਤਿਸ੍ਤਿਰ੍ਯਕ੍ਸਾਮਾਨ੍ਯਮ੍ . ਯਥੈਵ ਚੈਕਸ੍ਮਿਨ੍ ਪੁਰੁਸ਼ੇ
ਬਾਲਕੁਮਾਰਾਦ੍ਯਵਸ੍ਥਾਸੁ ਸ ਏਵਾਯਂ ਦੇਵਦਤ੍ਤ ਇਤਿ ਪ੍ਰਤ੍ਯਯ ਊਰ੍ਧ੍ਵਤਾਸਾਮਾਨ੍ਯਮ੍ . ਦਵ੍ਵਾਣਿ ਗੁਣਪ੍ਪਗਾਣਿ ਭਣਿਦਾਣਿ
ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਿ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕਾਨਿ ਭਣਿਤਾਨਿ . ਅਨ੍ਵਯਿਨੋ ਗੁਣਾ ਅਥਵਾ ਸਹਭੁਵੋ ਗੁਣਾ ਇਤਿ ਗੁਣਲਕ੍ਸ਼ਣਮ੍ .
ਯਥਾ ਅਨਨ੍ਤਜ੍ਞਾਨਸੁਖਾਦਿਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗੁਣੇਭ੍ਯਸ੍ਤਥੈਵਾਗੁਰੁਲਘੁਕਾਦਿਸਾਮਾਨ੍ਯਗੁਣੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚਾਭਿਨ੍ਨਤ੍ਵਾਦ੍ਗੁਣਾਤ੍ਮਕਂ ਭਵਤਿ
ਸਿਦ੍ਧਜੀਵਦ੍ਰਵ੍ਯਂ, ਤਥੈਵ ਸ੍ਵਕੀਯਸ੍ਵਕੀਯਵਿਸ਼ੇਸ਼ਸਾਮਾਨ੍ਯਗੁਣੇਭ੍ਯਃ ਸਕਾਸ਼ਾਦਭਿਨ੍ਨਤ੍ਵਾਤ੍ ਸਰ੍ਵਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਿ
ਗੁਣਾਤ੍ਮਕਾਨਿ ਭਵਨ੍ਤਿ . ਤੇਹਿਂ ਪੁਣੋ ਪਜ੍ਜਾਯਾ ਤੈਃ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਲਕ੍ਸ਼ਣੈਰ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯੈਰ੍ਗੁਣੈਸ਼੍ਚ ਪਰ੍ਯਾਯਾ ਭਵਨ੍ਤਿ . ਵ੍ਯਤਿਰੇਕਿਣਃ
ਪਰ੍ਯਾਯਾ ਅਥਵਾ ਕ੍ਰਮਭੁਵਃ ਪਰ੍ਯਾਯਾ ਇਤਿ ਪਰ੍ਯਾਯਲਕ੍ਸ਼ਣਮ੍ . ਯਥੈਕਸ੍ਮਿਨ੍ ਮੁਕ੍ਤਾਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯੇ ਕਿਂਚਿਦੂਨਚਰਮ-
੧੬੬ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-
ਰੂਪਾਦਿਕਕੇ ਸ੍ਵ -ਪਰਕੇ ਕਾਰਣ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨ ਪੂਰ੍ਵੋਤ੍ਤਰ ਅਵਸ੍ਥਾਮੇਂ ਹੋਨੇਵਾਲੇ ਤਾਰਤਮ੍ਯਕੇ ਕਾਰਣ ਦੇਖਨੇਮੇਂ
ਆਨੇਵਾਲੇ ਸ੍ਵਭਾਵਵਿਸ਼ੇਸ਼ਰੂਪ ਅਨੇਕਤ੍ਵਕੀ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵਹ ਗੁਣਾਤ੍ਮਕ ਵਿਭਾਵਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ, ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ
ਸਮਸ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਮੇਂ, ਰੂਪਾਦਿਕਕੇ ਯਾ ਜ੍ਞਾਨਾਦਿਕੇ ਸ੍ਵ -ਪਰਕੇ ਕਾਰਣ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨ ਪੂਰ੍ਵੋਤ੍ਤਰ ਅਵਸ੍ਥਾਮੇਂ
ਹੋਨੇਵਾਲੇ ਤਾਰਤਮ੍ਯਕੇ ਕਾਰਣ ਦੇਖਨੇਮੇਂ ਆਨੇਵਾਲੇ ਸ੍ਵਭਾਵਵਿਸ਼ੇਸ਼ਰੂਪ ਅਨੇਕਤ੍ਵਕੀ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵਹ
ਗੁਣਾਤ੍ਮਕ ਵਿਭਾਵਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ .
ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਯਹ, ਸਰ੍ਵ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਸ੍ਵਭਾਵਕੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ੧ਪਾਰਮੇਸ਼੍ਵਰੀ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾ
ਭਲੀ -ਉਤ੍ਤਮ -ਪੂਰ੍ਣ -ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ, ਦੂਸਰੀ ਕੋਈ ਨਹੀਂ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਬਹੁਤਸੇ (ਜੀਵ) ਪਰ੍ਯਾਯਮਾਤ੍ਰਕਾ ਹੀ ਅਵਲਮ੍ਬਨ
੧. ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰਕੀ ਕਹੀ ਹੁਈ .