ਦਵ੍ਵਂ ਸਹਾਵਸਿਦ੍ਧਂ ਸਦਿਤਿ ਜਿਣਾ ਤਚ੍ਚਦੋ ਸਮਕ੍ਖਾਦਾ .
ਸ੍ਤਥਾ ਕਿਂਚਿਦੂਨਚਰਮਸ਼ਰੀਰਾਕਾਰਾਦਿਪਰ੍ਯਾਯੈਸ਼੍ਚ ਸਂਕਰਵ੍ਯਤਿਕਰਪਰਿਹਾਰਰੂਪਜਾਤਿਭੇਦੇਨ ਭਿਨ੍ਨਾਨਾਮਪਿ ਸਰ੍ਵੇਸ਼ਾਂ ਸਿਦ੍ਧਜੀਵਾਨਾਂ ਗ੍ਰਹਣਂ ਭਵਤਿ, ਤਥਾ ‘ਸਰ੍ਵਂ ਸਤ੍’ ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤੇ ਸਂਗ੍ਰਹਨਯੇਨ ਸਰ੍ਵਪਦਾਰ੍ਥਾਨਾਂ ਗ੍ਰਹਣਂ ਭਵਤਿ . ਅਥਵਾ ਸੇਨੇਯਂ ਵਨਮਿਦਮਿਤ੍ਯੁਕ੍ਤੇ ਅਸ਼੍ਵਹਸ੍ਤ੍ਯਾਦਿਪਦਾਰ੍ਥਾਨਾਂ ਨਿਮ੍ਬਾਮ੍ਰਾਦਿਵ੍ਰੁਕ੍ਸ਼ਾਣਾਂ ਸ੍ਵਕੀਯਸ੍ਵਕੀਯਜਾਤਿਭੇਦਭਿਨ੍ਨਾਨਾਂ ਯੁਗਪਦ੍ਗ੍ਰਹਣਂ ਭਵਤਿ, ਤਥਾ ਸਰ੍ਵਂ ਸਦਿਤ੍ਯੁਕ੍ਤੇ ਸਤਿ ਸਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਯਸਤ੍ਤਾਭਿਧਾਨੇਨ ਮਹਾਸਤ੍ਤਾਰੂਪੇਣ ਸ਼ੁਦ੍ਧਸਂਗ੍ਰਹ- ਨਯੇਨ ਸਰ੍ਵਪਦਾਰ੍ਥਾਨਾਂ ਸ੍ਵਜਾਤ੍ਯਵਿਰੋਧੇਨ ਗ੍ਰਹਣਂ ਭਵਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ..੯੭.. ਅਥ ਯਥਾ ਦ੍ਰਵ੍ਯਂ ਸ੍ਵਭਾਵਸਿਦ੍ਧਂ ਤਥਾ ਅਪਨਾ -ਅਪਨਾ ਸ੍ਵਰੂਪਾਸ੍ਤਿਤ੍ਵ ਭਿਨ੍ਨ -ਭਿਨ੍ਨ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਸ੍ਵਰੂਪਾਸ੍ਤਿਤ੍ਵਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਉਨਮੇਂ ਅਨੇਕਤ੍ਵ ਹੈ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਸਤ੍ਪਨਾ (-ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਪਨਾ, ‘ਹੈ’ ਐਸਾ ਭਾਵ) ਜੋ ਕਿ ਸਰ੍ਵ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕਾ ਸਾਮਾਨ੍ਯ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਸਰ੍ਵਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਮੇਂ ਸਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਯ ਬਤਲਾਤਾ ਹੈ ਉਸਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਸਰ੍ਵਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਮੇਂ ਏਕਤ੍ਵ ਹੈ . ਜਬ ਇਸ ਏਕਤ੍ਵਕੋ ਮੁਖ੍ਯ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਤਬ ਅਨੇਕਤ੍ਵ ਗੌਣ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ . ਔਰ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਜਬ ਸਾਮਾਨ੍ਯ ਸਤ੍ਪਨੇਕੋ ਮੁਖ੍ਯਤਾਸੇ ਲਕ੍ਸ਼ਮੇਂ ਲੇਨੇ ਪਰ ਸਰ੍ਵ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੇ ਏਕਤ੍ਵਕੀ ਮੁਖ੍ਯਤਾ ਹੋਨੇਸੇ ਅਨੇਕਤ੍ਵ ਗੌਣ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ, ਤਬ ਭੀ ਵਹ (ਸਮਸ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ -ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ ਸਂਬਂਧੀ) ਅਨੇਕਤ੍ਵ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟਤਯਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਹੀ ਰਹਤਾ ਹੈ . ] (ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਸਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਯ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਕਾ ਨਿਰੂਪਣ ਹੁਆ) ..੯੭..
ਅਬ, ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਸੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਨ੍ਤਰਕੀ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿ ਹੋਨੇਕਾ ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਸੇ ਸਤ੍ਤਾਕਾ ੧ਅਰ੍ਥਾਨ੍ਤਰਤ੍ਵ ਹੋਨੇਕਾ ਖਣ੍ਡਨ ਕਰਤੇ ਹੈਂ . (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਐਸਾ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਕਿਸੀ ਦ੍ਰਵ੍ਯਸੇ ਅਨ੍ਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕੀ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਸੇ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ ਕੋਈ ਪ੍ਰੁਥਕ੍ ਪਦਾਰ੍ਥ ਨਹੀਂ ਹੈ) : —
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਦ੍ਰਵ੍ਯਂ ] ਦ੍ਰਵ੍ਯ [ਸ੍ਵਭਾਵਸਿਦ੍ਧਂ ] ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਸਿਦ੍ਧ ਔਰ [ਸਤ੍ ਇਤਿ ] (ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਹੀ) ‘ਸਤ੍’ ਹੈ, ਐਸਾ [ਜਿਨਾਃ ] ਜਿਨੇਨ੍ਦ੍ਰਦੇਵਨੇ [ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ] ਯਥਾਰ੍ਥਤਃ [ਸਮਾਖ੍ਯਾਤਵਨ੍ਤਃ ] ਕਹਾ ਹੈ; [ਤਥਾ ] ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ [ਆਗਮਤਃ ] ਆਗਮਸੇ [ਸਿਦ੍ਧਂ ] ਸਿਦ੍ਧ ਹੈ; [ਯਃ ] ਜੋ [ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ ] ਇਸੇ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤਾ [ਸਃ ] ਵਹ [ਹਿ ] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ [ਪਰਸਮਯਃ ] ਪਰਸਮਯ ਹੈ ..੯੮..
੧੮੨ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-
੧. ਅਰ੍ਥਾਨ੍ਤਰਤ੍ਵ = ਅਨ੍ਯਪਦਾਰ੍ਥਪਨਾ .