ਪੁਨਰਨ੍ਯਃ . ਤਥਾ ਹਿ — ਯਦਾ ਨਾਮਾਨਾਦਿਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਪੌਦ੍ਗਲਿਕਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਨੋਪਾਧਿਸਂਨਿਧਿਪ੍ਰਧਾਵਿਤੋਪਰਾਗ- ਰਂਜਿਤਾਤ੍ਮਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰ੍ਜਪਾਪੁਸ਼੍ਪਸਂਨਿਧਿਪ੍ਰਧਾਵਿਤੋਪਰਾਗਰਂਜਿਤਾਤ੍ਮਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਃ ਸ੍ਫ ਟਿਕਮਣਿਰਿਵ ਪਰਾਰੋਪਿਤ- ਵਿਕਾਰੋਹਮਾਸਂ ਸਂਸਾਰੀ, ਤਦਾਪਿ ਨ ਨਾਮ ਮਮ ਕੋਪ੍ਯਾਸੀਤ੍ . ਤਦਾਪ੍ਯਹਮੇਕ ਏਵੋਪਰਕ੍ਤਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵੇਨ ਸ੍ਵਤਨ੍ਤ੍ਰਃ ਕਰ੍ਤਾਸਮ੍ . ਅਹਮੇਕ ਏਵੋਪਰਕ੍ਤਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵੇਨ ਸਾਧਕਤਮਃ ਕਰਣਮਾਸਮ੍ . ਅਹਮੇਕ ਏਵੋਪਰਕ੍ਤਚਿਤ੍ਪਰਿਣਮਨਸ੍ਵਭਾਵੇਨਾਤ੍ਮਨਾ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯਃ ਕਰ੍ਮਾਸਮ੍ . ਅਹਮੇਕ ਏਵ ਚੋਪਰਕ੍ਤਚਿਤ੍ਪਰਿਣਮਨ- ਸ੍ਵਭਾਵਸ੍ਯ ਨਿਸ਼੍ਪਾਦ੍ਯਂ ਸੌਖ੍ਯਵਿਪਰ੍ਯਸ੍ਤਲਕ੍ਸ਼ਣਂ ਦੁਃਖਾਖ੍ਯਂ ਕਰ੍ਮਫਲਮਾਸਮ੍ . ਇਦਾਨੀਂ ਪੁਨਰਨਾਦਿ- ਰਾਗਾਦਿਵਿਕਲ੍ਪਰਹਿਤਸ੍ਵਸਂਵੇਦਨਜ੍ਞਾਨਪਰਿਣਤਿਬਲੇਨ . ਕਮ੍ਮਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧੈਕਸ੍ਵਭਾਵੇਨ ਪਰਮਾਤ੍ਮਨਾ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯਂ ਵ੍ਯਾਪ੍ਯਮਹਮੇਕ ਏਵ ਕਰ੍ਮਕਾਰਕਮਸ੍ਮਿ . ਫਲਂ ਚ ਸ਼ੁਦ੍ਧਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਸ੍ਵਭਾਵਪਰਮਾਤ੍ਮਨਃ ਸਾਧ੍ਯਂ ਨਿਸ਼੍ਪਾਦ੍ਯਂ ਨਿਜ- ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਰੁਚਿਪਰਿਚ੍ਛਿਤ੍ਤਿਨਿਸ਼੍ਚਲਾਨੁਭੂਤਿਰੂਪਾਭੇਦਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਾਤ੍ਮਕਪਰਮਸਮਾਧਿਸਮੁਤ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਾਮ੍ਰੁਤਰਸਾਸ੍ਵਾਦਪਰਿਣਤਿ- ਰੂਪਮਹਮੇਕ ਏਵ ਫਲਂ ਚਾਸ੍ਮਿ . ਣਿਚ੍ਛਿਦੋ ਏਵਮੁਕ੍ਤਪ੍ਰਕਾਰੇਣ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤਮਤਿਃ ਸਨ੍ ਸਮਣੋ ਸੁਖਦੁਃਖ- ਜੀਵਿਤਮਰਣਸ਼ਤ੍ਰੁਮਿਤ੍ਰਾਦਿਸਮਤਾਭਾਵਨਾਪਰਿਣਤਃ ਸ਼੍ਰਮਣਃ ਪਰਮਮੁਨਿਃ ਪਰਿਣਮਦਿ ਣੇਵ ਅਣ੍ਣਂ ਜਦਿ ਪਰਿਣਮਤਿ
‘‘ਜਬ ਅਨਾਦਿਸਿਦ੍ਧ ਪੌਦ੍ਗਲਿਕ ਕਰ੍ਮਕੀ ਬਨ੍ਧਨਰੂਪ ਉਪਾਧਿਕੀ ਨਿਕਟਤਾਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੁਏ ਨਿਕਟਤਾਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੁਯੇ ਉਪਰਾਗਸੇ (ਲਾਲਿਮਾਸੇ) ਜਿਸਕੀ ਸ੍ਵਪਰਿਣਤਿ ਰਂਜਿਤ (-ਰਁਗੀ ਹੁਈ) ਹੋ ਐਸੇ ਸ੍ਫ ਟਿਕ ਮਣਿਕੀ ਭਾਁਤਿ — ਪਰਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ੨ਆਰੋਪਿਤ ਵਿਕਾਰਵਾਲਾ ਹੋਨੇਸੇ, ਸਂਸਾਰੀ ਥਾ, ਤਬ ਭੀ (ਅਜ੍ਞਾਨਦਸ਼ਾਮੇਂ ਭੀ) ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਭੀ (ਸਂਬਂਧੀ) ਨਹੀਂ ਥਾ . ਤਬ ਭੀ ਮੈਂ ਅਕੇਲਾ ਹੀ ੩ਕਰ੍ਤਾ ਥਾ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਮੈਂ ਅਕੇਲਾ ਹੀ ਉਪਰਕ੍ਤ ਚੈਤਨ੍ਯਰੂਪ ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਥਾ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸ੍ਵਾਧੀਨਤਯਾ ਕਰ੍ਤਾ ਥਾ); ਮੈਂ ਅਕੇਲਾ ਹੀ ਕਰਣ ਥਾ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਮੈਂ ਅਕੇਲਾ ਹੀ ਉਪਰਕ੍ਤ ਚੈਤਨ੍ਯਰੂਪ ਸ੍ਵਭਾਵਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸਾਧਕਤਮ (-ਉਤ੍ਕ੍ਰੁਸ਼੍ਟਸਾਧਨ) ਥਾ; ਮੈਂ ਅਕੇਲਾ ਹੀ ਕਰ੍ਮ ਥਾ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਮੈਂ ਅਕੇਲਾ ਹੀ ਉਪਰਕ੍ਤ ਚੈਤਨ੍ਯਰੂਪ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਨੇਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਆਤ੍ਮਾਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ (-ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇ ਯੋਗ੍ਯ) ਥਾ; ਔਰ ਮੈਂ ਅਕੇਲਾ ਹੀ ਸੁਖਸੇ ਵਿਪਰੀਤ ਲਕ੍ਸ਼ਣਵਾਲਾ, ‘ਦੁਃਖ’ ਨਾਮਕ ਕਰ੍ਮਫਲ ਥਾ — ਜੋ ਕਿ (ਫਲ) ਉਪਰਕ੍ਤ ਚੈਤਨ੍ਯਰੂਪ (ਫਲ) ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਨੇਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਥਾ .
ਔਰ ਅਬ, ਅਨਾਦਿਸਿਦ੍ਧ ਪੌਦ੍ਗਲਿਕ ਕਰ੍ਮ ਕੀ ਬਂਧਨਰੂਪ ਉਪਾਧਿਕੀ ਨਿਕਟਤਾਕੇ ਨਾਸ਼ਸੇ ਜਿਸਕੀ ਸੁਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧ ਸਹਜ (-ਸ੍ਵਾਭਾਵਿਕ) ਸ੍ਵਪਰਿਣਤਿ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁਈ ਹੈ ਐਸਾ ਮੈਂ – ਜਪਾਕੁਸੁਮਕੀ
੨੪੮ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-
੧ਉਪਰਾਗਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜਿਸਕੀ ਸ੍ਵਪਰਿਣਤਿ ਰਂਜਿਤ (ਵਿਕ੍ਰੁਤ, ਮਲਿਨ) ਥੀ ਐਸਾ ਮੈਂ — ਜਪਾਕੁਸੁਮਕੀ
੧. ਉਪਰਾਗ = ਕਿਸੀ ਪਦਾਰ੍ਥਮੇਂ, ਅਨ੍ਯ ਉਪਾਧਿਕੀ ਸਮੀਪਤਾਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਹੋਨੇਵਾਲਾ ਉਪਾਧਿਕੇ ਅਨੁਰੂਪ ਵਿਕਾਰੀ ਭਾਵ; ਔਪਾਧਿਕਭਾਵ; ਵਿਕਾਰ; ਮਲਿਨਤਾ .
੨. ਆਰੋਪਿਤ = (ਨਵੀਨ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਔਪਾਧਿਕਰੂਪਸੇ) ਕਿਯੇ ਗਯੇ . [ਵਿਕਾਰ ਸ੍ਵਭਾਵਭੂਤ ਨਹੀਂ ਥੇ, ਕਿਨ੍ਤੁ ਉਪਾਧਿਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਔਪਾਧਿਕਰੂਪਸੇ (ਨਵੀਨ) ਹੁਏ ਥੇ . ]
੩. ਕਰ੍ਤਾ, ਕਰਣ ਔਰ ਕਰ੍ਮਕੇ ਅਰ੍ਥੋਂਕੇ ਲਿਯੇ ੧੬ ਵੀਂ ਗਾਥਾਕਾ ਭਾਵਾਰ੍ਥ ਦੇਖਨਾ ਚਾਹਿਯੇ .